Oqaasiliortut 2001 – 1

Oqaasiliortut tallimanngornermi februaarip ulluisa aappaanni 2001-imi, nal. 10.00 ataatsimiinnerannit imaqarniliaq

Peqataasut: Carl Chr. Olsen, Alibak Steenholdt, Nuka Møller, Kelly Berthelsen aamma Sofia Geisler, allatsigalugu Kristine Olsvig.

Oqaluuserisat:

1. Oqaluuserisassanut qulequttanik akuersineq.

2. Novembarip ulluisa aappaanni ataatsimiinnermit imaqarniliamut akuersineq.

3. Oqaasiliortut siulittaasuannit ilisimatitsissutit.

4. GU-mi sammisap filosofiip kalaallisut taaguuserniarnera (nangitaq).
5. Oqaatsip adoptionip kalaallisut taaguuserniarnera (nangitaq).
6. Isak Johansenip saaffiginnissutaa oqaaseq qerinnarpoq.

7. Avannaamioqatigiit Oqaatsinut Siunnersuisoqatigiiffiannut ilaasortamut sinniisussamik toqqaaneq.

8. Erik Fleischerip suliaanut tunngasunik apeqqut.

9. Taasariaqartut allat.

– 1 pillugu –

Erik Fleischerip suliaanut tunngasunik apeqqut oqaluuserisassanut ilanngunneqarnerata kingorna oqaluuserisassat akuerineqarput.

– 2 pillugu –

Novembarip ulluisa aappaanni ataatsimiinnermit imaqarniliaq akuerineqarpoq.

– 3 pillugu –

CCO.: Kangerlussuarmi oqaatsinut politikkissaq pillugu ataatsimeersuarnerup inaarutaanik inuiaqatigiinnut paasissutissiisoqarnissaa ICC-p pisortaata pisariaqartillugu suleqatigiissitat siulittaasuannut saaffiginnissutigisimavaa. Tamanna siunertaralugu suleqatigiissitat siulittaasuat Sisimiut TV-anit tusagassiilluni immiutsissimavoq, taamaallaalli Sisimiut TV-anit Sisimiormiunut takutitassiarineqartumik. Sisimiut TV-ata immiussaq Qanoruumut tuniniarsimagaluarpaa, Qanoruumiilli ataatsimeersuarneq pillugu sisamanik aallakaatitasseereersimanertik naammagalugu Sisimiut TV-ata immiussaa pisiariumasimanngilaat. Tamatuma kingorna tusagassiuutinut nalunaarut Namminersornerullutik Oqartussat Tusagassiiviata nittartagaannut ilanngunneqarpoq.

Ataatsimeersuarnermi saqqummiussat assigiinngitsut oqallisigineqartullu allaganngorlugit peqataasunut tamanut agguaanneqassapput.

Suleqatigiissitat ataatsimeersuarnermi pisut aallaavigalugit suleriaqqinnissartik marsimi ataatsimiissutigissavaat.

Suleqatigiissitat siulittaasuata oqaatigaa Inuit Aqqinik Akuersisartut pisortatigoortumik Oqaasileriffimmit akisussaaffigineqalerlutik nuunneqarnissaat taamatullu nutserinermut tunngasut siulliullugit piaartumik iluarsiivigeqqullugit Naalakkersuisunut siunnersuutigineqassasut.

KB.: Tusagassiuutinut nalunaarummut tunngatillugu ataatsimeersuaqataasut tamakkiisumik isummertutut nalunaarutigineqarsimanerat uparuarpaa, imaattussaagunaraluarmat “suleqatigiit isumaat”.

Ataatsimeersuarnermi nutserinermut tunngatillugit eqqartorneqartut KIIIP-imi Naalakkersuisup isumaqataaffigeqimmagit toqqaannartumillu oqaluttaasartut amigaataalluinnalermata, allannguutissatut siunnersuutit piaartumik malersorneqartariaqarput.

AS.: Ataatsimeersuartut oqallinneranni tuluit oqaasiisa inissisimanerat pillugit Aqqaluk Lyngep Kistâra Vahl Olsenillu saqqummiussaat sukumiisumik misissorluaqqaarlugit aatsaat nalilerneqartariaqarput.

SG.: Tusagassiuutinut nalunaarummut tunngatillugu assigiinngitsut peqqutigalugit erseqqissarneqartariaqarpoq isummerneq ataatsimeersuartut tamarmik isumaginngikkaat. Tusagassiuutinut nalunaarummut inuit allat isumaat illua’tungiliussinnaanngillat aammalu ataatsimeersuarnermi Islandimiut oqaatsitik pillugit qanoq inissisimanerat assersuutitut amigaatigaa.

Oqallinnermi nammineq inuttut isummat saqqummiunneqarput. Apeqquserneqanngilaq oqaatsitta nalingi suunersut, assersuutigalugu aningaasarpassuit atorlugit nutserisarneq il.il. Sanngiiffigisavut takujumanngisavullu eqqartorneqanngillat.

Oqaasiliortut Oqaasileriffiullu immikkoortutut avammut sammisumik nittarsaanniaraanni, immikkoorutaat tunngavilersorluakkamik nalilersorneqartariaqarput. CCO-p Oqaasileriffimmi ittuunera, Oqaasiliortuni siulittaasuunera kiisalu suleqatigiissitani siulittaasuunera immikkoortillugit nalilersortariaqarput, aalajangiisoqartillugu piaartumik tusagassiuutinut nutserisoqarfimmullu nalunaarutigalugit.

NM.: Oqaasiliortut avammut saqquminerusariaqarput, tamannalu tunaartaralugu siunnersuutigaa Oqaasiliortuni ilaasortat toqqagaaffiup sinnerani avammut saqquminerulernissaq suliuniutigisariaqaraat. Ilanngullugu siunnersuutigaa Oqaasiliortuni ataatsimiittarnerit akulikinnerulissasut, assersuutigalugu aalajangersimasumik ullut 14-it qaangiukkaangata ataatsimiittalerlutik.

AS.: Oqaasiliortunut toqqagaaffiit aallartinneri tamaasa avammut saqquminerulernissamik pilersaaruteqartoqartarpoq. TV, radio, Sermitsiaq, Atuagagdliutit il.il. atorluarnerusariaqarput. Ataatsimiinnerit tamaasa pisariaqanngilaq siulittaasup pinngitsoorani peqataanissaa. Siulittaasup tullia ataatsimiinerni aqutsilluarsinnaavoq. Taamaaliornikkut ataatsimiittarnerit akuttuallaamik pisarnerat pinngitsoortinneqarsinnaavoq.

CCO.: Oqaasiliortut avammut saqquminngippallaarnerat ilaatigut peqquteqarpoq pisortaqarfiup ataani inissisimanermik, pisortaqarfimmullu attuumassutillit tamarmik allakkatigut atassuteqaqatigiinnissamik piumasaqaatitaqarput. Inuit allakkatigut saaffigalugit akineq ajorput. Oqaasiliortut suleriaasiat allanngortariaqassaaq, taamaattumik ilaasortat tamarmik ataatsimiinnissamut tullermut Oqaasiliortut suleriaasissaannik siunnersuusiussapput.

Ilaasortat isumaqatigiissutigaat ullut 14-it qaangiunneri tamaasa tallimanngornikkut ualikkut aalajangersimasumik ataatsimiittalerniarlutik.

– 4 pillugu –

Oqaasiliortut filosofi pillugu eqqartuingaatsiareerlutik aalajangerpaat oqaaseq filosofi kalaallisut taaguusernagu danskisut taaguutaa atuutitiinnarneqassasoq, makku ilaatigut tunngavigalugit:

– Oqaatsip immini imarisai annertoqimmata,

– nassuitsumik killilerneqarsinnaanngimmat, kiisalu

– nalunaarummi erseqqissarneqanngimmat, atuartitsinermi suut

ilinniartitsissutigineqartarnersut, taamaallaalli anguniagassat kisimik allassimallutik.

– 5 pillugu –

AS.: Adoptionip kalaallisut taaguusernissaa kingornussisinnaanermut inatsimmut tunngassuteqarpoq. Oqaaseq meeravissiartaarneq naleqqutinngilaq, meeraq tassaammat inuk ukiukitsoq. Taamaattumik inersimasunngorsimasut “meeravissiatut” taaneqarsinnaanngillat. Mianersuuttariaqartoq aamma uaniippoq, oqalunnikkut “qitornavik”-mik oqartoqarsinnaanngimmat. Taamaattumik erseqqissartariqarpoq inatsimmut tunngatillugu oqaaseq qitornavissiaq taamaallaat atorneqassammat, oqalunnikkut pinnani. AS-ip Oqaasiliortut sinnerlugit tamanna allakkatigut Naalagaaffiup Sinniisoqarfianut erseqqissaasiussavaa.

– 6 pillugu –

CCO.: Isak Johansen qerinnarpoq pillugu qanoq taaneqarsinnaaneranik siunnersuuteqanngilaq.

KB.: Issilivikkaangat aatsaat qerinnarsisarpoq. Erngup qerisarnera silamut apeqqutaatinneqarneq ajorpoq.

SG.: Nammineq radiokkut silassamik atuaatilluni 0 grad: “Issisiut nuulumiippoq”-mik taasarpaa, isumaqarlunilu isumaanut naleqqullunilu kikkunnit tamanit paatsorneqarsinnaanngitsoq.

Qangaanerusoq 0 grad pillugu qanoq oqartoqartarnersoq CCO-p misissoriarlugu nalunaarutinnguamik allagaqassaaq.

– 7 pillugu –

SG-ip tunuarnini aalajangiusimallugu nalunaarutigaa.

NM-ip suliassaq pissanganartillugu soqutiginnilluni nalunaarpoq.

AS nammineq piffissaqarnerunini tunngavigalugu aamma soqutiginnilluni nalunaarpoq.

Oqaasiliortut isumaqatigiipput NM-ip AS-illu akunnerminni tamanna isumaqatigiinniutigissagaat aalajangernerlu februaarip ulluisa qulingiluaat nallertinnagu CCO-imut nalunaarutigissagaat.

– 8 pillugu –

NM.: Erik Fleischerip oqaaserpassuit nalunaarsorsimasai iluatinnaateqarluartut ilaasortanut ilisimatitsissutigai aammalu inuttaata ikiortissaasuaneranut iliuusissamik ujartuilluni.

SG.: Erik Fleischer Oqaasileriffimmiit saaffigalugu nalunaarsorsimasai takussutissatut nassiuteqquneqassapput kingornalu Oqaasileriffimmiit kiffartuullugu ajornannginnerusumik ikiortissarsiuullugu.

Taava apeqqut una erseqqissartariaqarpoq, Oqaasiliortut ordbogiliortunut qanoq inissisimappat?

CCO.: Oqaasiliortut ordbogip allaqqissaarnermut najoqqutassiap suliarineqartarnera isumagisassaralugulu akisussaaffigaat.

AS.: Ordbogimik saqqummersitsiniartut assigiinngitsut ataatsimut nalilersorlugit misissortariqarput. Tamatuma kingorna aatsaat suleriaqqinnissaannik siunnersuuteqarfigineqarsinnaapput.

– 9 pillugu –

NM.: Jess G. Berthelsenip Siiva Amondsenillu Kangerlussuarmi ataatsimeersuarnermi allakkatigut maalaarutaat saqqummiuppaa.

SG.: Jess G. Berthelsenip Siiva Amondsenillu ataatsimeersuarnerup nalaani ataatsimilluunniit oqaatsit allakkani taaneqartut saqqummiutinngilaat, killulli tungaanut isumaqataalluinnarlutik oqalliseqataapput. Saqqummiunneqartunut uparuaanngillat aammalu sanngiissutsit suunersut nalunngittussaavaat.

Silarsuarmioqatitsinnut attaveqarneq pisariaqartikkaluttuinnartillugu kalaallisut oqaatsivut kisiisa atorsinnaanngilavut.

Kiisami inuit assigiinngiiaartut naapertuuttumillu sinniisuusut oqaatsit pillugit ataatsimeersuartinneqarput. Taamaattumik allagarisimasaat assut tupaallaatigaa isumaqarlunilu inerniliiaarpallaartut.

CCO.: Oqaatsitta sallersaallutik inissisimanissaat assortuussutigineqanngilaq. Oqaatsilli pillugit utersaassanngikkutta qanoq ingerlariaqqissaagut? Tassani Najakkut Thomasilu oqaatsit sammivii sumut ingerlanersut assersuusiorput. Marlunnik oqaaseqarfiunermik oqartarneq eqqunngilaq.

Suleqatigiissitap suleriaasissaa killileriigaq suleqatigiissitap siulittaasuata peqataasunut tamanut paasisitsissutigaa, taamaattumik maalaarut tunngavissaqarsorinanngilaq.

NM.: Saqqummiisut saqqummiussaat saniatigooralugu misissugaapput. Suleqatigiissitami ilaasortat naliliissagunik pimoorussamik misissukkanik toqqammaveqartariaqarput, tamannalu Naatsorsueqqissaartarfiup suleqataaffigiumallugu nalunaarutigereersimavaa.

KB.: Misissuinerit ataatsimeersuarnermi saqqummiussat tunngavigalugit naliliisoqarpoq, suli qallunaatut ingerlassasugut, tamannalu akuersaaruminaappoq, tassa ukiut 100-t siumut naliliisariaqaratta, Danmark kisiat isiginagu.

AS.: Ukiut 100-t siumut kisiisa isiginagit ullumikkut pissutsit aamma isigisariaqarput, ataasiinnarnik oqaasillit katataannginnissaat sianigisariaqarmat. Oqaatsit pillugit oqallinnermi misigissutsit qaffatsinneqartarput, ilaatigut oqaluuserisap tunngavia puigorlugu.

Oqaasiliortuni ataatsimiineq tulleq pissaaq tallimanngornermi februaarip ulluisa 16-ianni, nal. 14.00.

        Carl Chr. Olsen         Kristine Olsvig

  Siulittaasoq                    Allatsi