Ateq ujaruk

 
Ujarlernermi immikkut tunngaviit







Atit ujakkamut naleqquttut

Atit naleqquttut nassaarisat 794:
A | E | I | K | M | N | O | P | Q | S | T | U | V
  Ateq Qallunaatut Allattaasitoqaq
  Ateq Qallunaatut Allattaasitoqaq
A
Aaju   KitaamiusutÂjo
 Aqaat/kutannermit aallaaveqartoq.

Isumaa: Aaju meeraaqqap oqalulerlaap kutattumik taasineranit angajumik oqariaraluarneranit aallaaveqarpoq. Taaguutit tamakku ilaqutariit iluanni taamaallaat atorneqaqqaartarsimagaluarlutik maanna inuttut aamma atinnguussimalerput.

Kutannermit aallaaveqarlutik atit taamaattut arlaqarput, soorlu qatanngutigiit akornanni taaguutaasartut makku: Uka, Aka, Kuka, Kuuka, Kaka aamma Kaaka (nukamit), Aaqa (aleqa) il.il.

Amerlassusii: Aaju 21. Âjo 8.
Aajunnguaq   KitaamiusutÂjúnguaĸ
 Aqaat/kutannermit aallaaveqartoq.

Isumaa: Aaju meeraaqqap oqalulerlaap kutattumik taasineranit aallaaveqarpoq, meeqqap angajumik oqariaraluarneranit. Taaguutit tamakku ilaqutariit iluanni taamaallaat atorneqartaraluarlutik maanna inuttut aamma atinnguussimalerput.

Kutannermit aallaaveqarlutik atit taamaattut arlaqarput, soorlu qatanngutigiit akornanni taaguutaasartut makku:: Uka, Kuka, Kaka & Kaaka (nuka), Aaqa (aleqa) il.il.

Amerlassusii: Aajunnguaq 8. Âjúnguaĸ <4.
 Aakasak   KitaamiusutÂkasak
 Aalaaraq   KitaamiusutÂlâraĸ
 Aalari   KitaamiusutÂlare
 Aallaaritaa Tunumiusut KitaamiusutAutdlâritâ
 Aalu   KitaamiusutÂlo
 AamaAvanersuarmiusut  KitaamiusutAuma
 Aamaasi   KitaamiusutÂmâse
 Aamaq   KitaamiusutAumaĸ
 Aanngii   KitaamiusutÃngê
 Aannguaq   KitaamiusutÃnguaĸ
 Aappilattoq   KitaamiusutAugpilagtoĸ
 Aaqqii Tunumiusut KitaamiusutÂrĸê
 Aaqqiooq   KitaamiusutÂrĸiôĸ
 AaqqioqAvanersuarmiusut  KitaamiusutÂrĸioĸ
 Aarsuatsiaq   KitaamiusutÂrssuatsiaĸ
 AarunaAvanersuarmiusut  KitaamiusutÂruna
Aataalia   KitaamiusutÂtâlia
 Oqaluttuatoqqani atitut atorneqartoq.

Isumaa: takuuk Aataaliannguaq.

Amerlassusii: Aataalia 7. Âtâlia 10.
Aataaliannguaq   KitaamiusutÂtâliánguaĸ
 Oqaluttuatoqqani atiusoq.

Isumaa: Nagguia 'aataaliaq' immaqa imatut isumaqartillugu nassuiarneqarsinnaavoq: “puisinut aataanut qanittoq”. Alliguni aataanik pisaqamanissaanik kissaallugu serrallugulusooq atsiussaq angakkumit allamilluunniit pisinnaasalimmit.

Aataaliannguaq oqaluttuatoqqatut ilisimaneqarluarpoq, nukappiatoqaq pillugu. Nuliartaarpoq sunaaffa terianniaq inorroortoq. Timaanut qimaammat malillugu sisianut iserami sinnassarneqarpoq, aatsaallu upernaqqimmat iterluni.

Ilisimatuut oqaluttuaqtoqqap pissuseqataasa ilaat aallaavigalugu atia ilimatsaattarpaat ima isumaqarsinnaasoq "aataap ilusiatut sanaaq". Tassagooq pinerrarluttooriarsinnarluni sinikkami/toqugamiluunniit aataanngoriarsinnarluni pisarineqarami inunnut inunngoqqilluni utertoq pinerrarissillunilu.

Abel Kristiansen-ip (1900-1975) oqaluttuaq taanna aallaavigalugu meeqqanut erinarsuusiorpoq nuannarineqaqisumik: "Aataaliannguaq sininniarit". Erinarsuut taanna "Kaatungiiaa"-mut paarlaallugu meeqqat sissami imarmiittut akimut ersitsut "aataasat" paarlaallugit aataaliannguamik taagulersimagunarpaat.

Atitut pissuseqatai: Aataalia, Aataaliaarsuk, Aataaq, Aataarsuaq, Aataarsuatsiaq.

Pissuseqatai: Aataalia 7. Âtâlia 10.

Amerlassusii: Aataaliannguaq <4. Âtâliánguaĸ <4.
 Aati   KitaamiusutÂte
 Aatsuk   KitaamiusutÂtsuk
 Aavitsoq   KitaamiusutÂvitsoĸ
 Aavuuva   KitaamiusutÂvûva
 Affaaraq   KitaamiusutAvfâraĸ
 Affaq   KitaamiusutAvfaĸ
 Aguna   KitaamiusutAguna
 Aja   KitaamiusutAja
 Ajaaja   KitaamiusutAjâja
 Ajuina   KitaamiusutAjuina
 Aka   KitaamiusutAka
 Akamak   KitaamiusutAkamak
 Akamali   KitaamiusutAkamale
 Akamalik   KitaamiusutAkamalik
 Akamaq   KitaamiusutAkamaĸ
Akannguaq   KitaamiusutAkánguaĸ
 Aqaat.
Isumaa: Ilaqutariit iluanni taaguut Nuka qatanngutit arlaata kutattumik taallugu Aka, uiguuserlugu -nnguaq.
 Akartaa   KitaamiusutAkartâ
Akik  QavappiattutKitaamiusutAkik
 Qavappiaat nukappiaqqanut atiat.
Kitaani niviarsiaqqat atiat.
Akisooq   KitaamiusutAkisôκ
 Nalitooq.

Isumaa: Nalitooq.

Pissuseqatai: Akisuunnguaq, Aki (naalisarlugu).

Amerlassusii: Akisooq 34 (Nunatsinni). Akisooq 32 (DK-mi). Akisôκ 21.
 Akka   KitaamiusutÁka
 Akulluana   KitaamiusutAkuvdluana
 Akunnguaq   KitaamiusutAkúnguaĸ
 Akutaaneq   KitaamiusutAkutauneĸ
 Akutaq   KitaamiusutAkutaĸ
 Alaaq   KitaamiusutAlâĸ
 Alasuaq   KitaamiusutAlasuaĸ
 AlataqAvanersuarmiusut  KitaamiusutAlataĸ
 Aleq   KitaamiusutAleĸ
 Aleqa   KitaamiusutAleĸa
 Aleqaaraq   KitaamiusutAleĸâraĸ
 Aleqannguaq   KitaamiusutAleĸánguaĸ
 Aligiaq   KitaamiusutAligiaĸ
 Aligioq   KitaamiusutAligioĸ
 Aliuusaq   KitaamiusutAliûssaĸ
 Allarneq   KitaamiusutAtdlarneĸ
 Alleq   KitaamiusutAgdleĸ
 Allinna   KitaamiusutAgdlína
 Allisuna   KitaamiusutAgdlisuna
 Alluaq   KitaamiusutAgdluaĸ
 Allunaaq   KitaamiusutAgdlunâĸ
 Aluineq   KitaamiusutAluineĸ
Amaalik   KitaamiusutAmâlik
 Amaalik arnat angutillu aterisarsimavaat. Arnat meeqqamik amaallit, aamma miteq angutiviaq qaqujummik ilaatigut pineqartartoq inunnut atsiunneqartarsimavoq.
 Amaasa   KitaamiusutAmâsa
 Amaasi   KitaamiusutAmâsse
 Amajuna   KitaamiusutAmajuna
 Amajut   KitaamiusutAmajut
 Amanna   KitaamiusutAmána
 Amataq   KitaamiusutAmataĸ
Ameraq   KitaamiusutAmeraĸ
 Isumaa: orpiup ameraa, nassuup ameraa
 Amianeq   KitaamiusutAmianeĸ
 Amisuna   KitaamiusutAmisuna
 Amitsoq   KitaamiusutAmitsoĸ
 Ammaloqisaaq   KitaamiusutAngmaloĸisâĸ
 Ammalortoq   KitaamiusutAngmalortoĸ
 Ammassiaq   KitaamiusutAngmagssiaĸ
 Aneerajik Tunumiusut KitaamiusutAnêrajik
 Anga   KitaamiusutAnga
Angaaq   KitaamiusutAngâĸ
 Ilaqutariit akornanni taaguut.
Isumaa: anaanap qatanngutaa. Assigiinngiiaartunngorlugu aterineqartarpoq. Nalinginnaanerpaavoq naalisarlugu ima: Anga, aamma aqqinut allanut tapiliussatut, s.i. Anga OTTO imal Anga Tobias, uiguuserlugulu Angaaraq, Angaajaraq, Angaannguaq, Angaartaaq, Angaanngu.
Ilaqutariit iluanni taaguutit kalaallisut aterineqakkajuttarput.
 Angaaraq   KitaamiusutAngâraĸ
 Angaartaaq   KitaamiusutAngârtâĸ
 Angajooraq   KitaamiusutAngajôraĸ
 Angaju   KitaamiusutAngajo
 Angajulleq   KitaamiusutAngajugdleĸ
Angerla   KitaamiusutAngerdla
 Isumaa: Toqukkut qimagussimasoqartillugu atsiussisoqaraangat toqusimasoq utertutut isigalugu angerlartoqutigineqartarpoq, angerlartoq imalt. angerlartoqut, naalisarlugu Angerla. Taassuma pissuseqatigai atit makku: Utertoq, Sinniisoq, aamma immaqa Qaaqqutsiaq aamma Taatsiaq. Qanigisaasut paqumiginnillutik taaguiumanatik atsiussamut taaguusiuttagaat tamakku piffissap ingerlanerani inuttut atinnguussimapput.

Kalaallit oqaluttuatoqaataanni angerlartussiaq arlalitsigut sammineqartarpoq toqugaluarluni uteqqittumut.

Allat: Angerlartoq 11. Angerdlartoκ 12. Angerlarneq <4. Angerlannguaq 33. Angerdlánguaκ 6. Angerlartunnguaq 7.

Amerlassusii: Angerla 48. Angerdla 38.
 Angerlannguaq   KitaamiusutAngerdlánguaĸ
Angerlartoq   KitaamiusutAngerdlartoĸ
 Isumaa: 'angerlamut uteqqittoq'. Toqukkut qimagussimasoq atsiunneqarsimatillugu aqqa paqumigalugu taajumanagu taaguut imalt. inuk qaannamik ajunaassaguni utimut angerlaqqissinnaaqqullugu (angerlartussiaq) meeraanerminiilli aalajangersimasumik iliuuseqarfigisarsimasaq (tak. oqaluttuaq "Avatarsuaq" uani: "Oqalualaartussaqaraluarnerpoq...", Atuakkiorfik 1996, q. 233-237).

Aamma takukkit: Angerla & Angerlarneq.

Alla: Angerlartunnguaq 7.

Amerlassusii: Angerlartoq 11. Angerdlarto? 12.
 Angiluk   KitaamiusutAngiluk
 Anginnguaq   KitaamiusutAngínguaĸ
 Angiseq   KitaamiusutAngiseĸ
 Angisina   KitaamiusutAngisina
 Anguaaseq   KitaamiusutAnguaiseĸ
 Anguasak   KitaamiusutAnguasak
 Angubesen   Kitaamiusut
 Anguk   KitaamiusutAnguk
 Angukina   KitaamiusutAngukina
 AngullukAvanersuarmiusut  KitaamiusutAngutdluk
 Angunnguaq   KitaamiusutAngúnguaĸ
Angusinnaaq   KitaamiusutAngusínâĸ
 Isumaa: Serratitupajaaq pisaqarluartaqqullugu atsiussaasimanissaa ilimanarpoq.

Aamma takukkit: Angusuatsiaq, Nakatsileq & Neqissannooq.
Angusuatsiaq   KitaamiusutAngusuatsiaĸ
 Isumaa: Serratitupajaaq immami pisaqarluartaqqullugu atsiussaasimanissaa ilimanarpoq.

Aamma takukkit: Angusinnaaq, Nakatsileq & Neqissannooq.
 Angut   KitaamiusutAngut
 Anguteeraq   KitaamiusutAngutêraĸ
 Anguteq   KitaamiusutAnguteĸ
 AngutikassakAvanersuarmiusut  KitaamiusutAngutikavsak
Angutimmarik   KitaamiusutAngutímarik
 Anguttarik, angutivik. Angutimmarik Kitaani nukappiaqqanut atiuvoq, nagguigaa angut taavalu uiguut -mmarik, isummanik makkuninnga attassisoq: pitsassuaq, angutivik imalt. anguteqqik.
Oqaluutini -mmarippoq atorneqaraangat sumut pitsaasumut, naammalluartumut nassuiaataasarpoq, soorlu imaattuni: inuummarippoq, qaammarippoq, tukummarippoq, ikummarippoq il.il.
 Angutinnguaq   KitaamiusutAngutínguaĸ
 Angutitsiaq   KitaamiusutAngutitsiaĸ
Anguupisen   KitaamiusutAngûpesen
 Isumaa: Kalaallit kinguliaasa qaqutigoornerusut ilaat siulip kalaallisut aqqanit nagguillit -sen-mik uigunnilersorimasut. Uani Qeqertarsuup Tunuani Kitsissuarsummiut aqqat siulerisap aterisimasaa Anguupersuaq aallaavigalugu Angubesen.

Kinguliat taamatut pissusillit allat ikittunnguupput, soorlu uku: Kajussen (ateq Kaju aallaavigalugu) aamma Erngsen (Qavappiaat siuliat Ingeerseeq annikillisarlugu Erngsen.)
 Ani   KitaamiusutAne
 Aniinngu   KitaamiusutAnĩngo
 Aningaaq   KitaamiusutAningâĸ
 Aninngu   Kitaamiusut
 Aninnguaq   KitaamiusutAnínguaĸ
 Annersaq   KitaamiusutAngnerssaĸ
Anngalik   KitaamiusutÁngalik
 Ilaqutariit iluanni taaguut.

Isumaa: arnaq qatanngutimi angutip qitornaanik soralualik. (assingusut: qangiak/qangiaq: angutip qatanngutaata angutip qitornaa, nuaraluaq aamma ujoruk: qatanngutip arnap qitornaa.)

Uiguut -lik inuup atiatut atorneqartillugu isumaqartarpoq aarnuarinngikkuniuk toornarigaa.
Anngannguujuk   KitaamiusutÁngángûjuk
 Oqaluttuatoqqani atiusoq.

Ilaqutariit iluanni taaguut.

Isumaa: Anngak, arnap qatanngutaata angutip qitornaa. Uiguut -nguujuk uiggiullugu. (assingusut: qangiak/qangiaq: angutip qatanngutaata angutip qitornaa, nuaraluaq aamma ujoruk: qatanngutip arnap qitornaa.)

Oqaluttuatoqap meeqqanit nuannarineqarluartup inuttaata pingaarnerup atia.

Aamma tak.: Annga.
 Anu   KitaamiusutAno
 Apaa   KitaamiusutApâ
 Apaajaq   KitaamiusutApaujaĸ
 Apaaq   KitaamiusutApâĸ
 Apannguaq   KitaamiusutApánguaĸ
 Apia   KitaamiusutApia
 Apileq   KitaamiusutApileĸ
 Appa   KitaamiusutAgpa
 Appaaq   KitaamiusutAgpâĸ
 Appaaraq   KitaamiusutAgpâraĸ
 Appak   KitaamiusutAgpak
Apunnguaq   KitaamiusutApúnguaκ
 Isumaa: Ateq Aputsiaq aallaavigisinnaavaa, kisianni aamma Europamiut aqqat Apollo kalaallit taggersuisarnerat naapertorlugu Apulu = Apu, -nnguarmik uiguuserlugu. Aamma arnat aqqat Abelone aallaavigisimasinnaavaa
Aputsiaq   KitaamiusutAputsiaĸ
 Aputsiaq Nunatsinni atitut ilisimaneqarlualerunarpoq meeqqanut atuakkiaq Aputsiaq, nittaalannguaq kalaallisut 1984-imi saqqummermat. Tamanna sioqqullugu aamma qallunaatut saqqummerpoq 1970-imi Aputsiaq, det lille snefnug-imik qulequtaqarluni. Atuakkiortuuvoq fransked Nunatsinnut ilisimasassarsiortartoq Paul-Emile Victor (1907-1995). Atuagaq franskisut saqqummeqqaarpoq 1950-imi Apoutsiak, le petit flocon de neige-mik qulequtaqarluni.
Soorlu kalaallisut nutsernerani takuneqarsinnaasoq atuakkiortup nittaalannguamik isumaqarnerarpaa. Atuakkiortua naapertorlugu Tunumiunngooq ateraat. Siusinnerusukkut ateq taanna pillugu saaffiginnittoqarmat Oqaasiliortut siulittaasuat qallunaatut taaguutaanut naqqiissuteqarpoq, snefnugigooq kalaallisut ima taaguuteqarmat qanik qallunaatut snekrystalimik taassallugu piukkunnarnerugaluarpoq. Kisianni kalaallisut nutserisuata Isak Heilmannip Aputsiaq nittaalannguamik isumaqartillugu kalaallisuunngortissimavaa.
 Aqaatilik  QavappiattutKitaamiusutAĸautilik
 Aqartina   KitaamiusutAĸartina
 Aqisseq   KitaamiusutAĸigsseĸ
AqissiaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutAĸigssiaĸ
 Ateq oqaluttuatoqqani atorneqartoq.

Isumaa: Aqissip piaraa. Oqaluttuatoqaatitta ilisimalluarneqarnerpaat ilaata inuttaata pingaarnersaat ateqarpoq Aqissiaq. (Oqaluttuaq Tunersuarnit kingornussarisimagipput unnertarpaat naggueqatitta akornanni pigineqanngimmat, taamaallaat Canadap kitaata avannaani indianerit akornanni.)

Aqqit assingusut: Aqisseq aamma Aqissiarsuk.

Amerlassusii: Aqissiaq 29 (Nunatsinni), 21 (DK-mi), Aqigssiaq 8, Aĸigssiaĸ 12.
 Aqqa   KitaamiusutArĸa
 Aqqajuna   KitaamiusutArĸajuna
 Aqqalooraq   KitaamiusutArĸalôraĸ
Aqqalu   KitaamiusutArĸalo
 Ilaqutariinni taaguut.
 Aqqalua   KitaamiusutArĸalua
 Aqqalualii   KitaamiusutArĸalualê
 Aqqaluannguaq   KitaamiusutArĸalúnguaĸ
 Aqqaluaq   KitaamiusutArĸaluaĸ
 Aqqaluartaa   KitaamiusutArĸaluartâ
 Aqqaluartaaq   KitaamiusutArĸaluartâĸ
Aqqaluk   KitaamiusutArĸaluk
 Ilaqutariinni taaguut.
 Aqqalunnguaq   KitaamiusutArĸalúnguaĸ
 Aqqaq   KitaamiusutArĸaĸ
 Aqqatsiaq   KitaamiusutArĸatsiaĸ
 Aqqu   KitaamiusutArĸo
 Arfaaraq   KitaamiusutArfâraĸ
 Arfaatsoq   KitaamiusutArfaitsoĸ
 Arfalik   KitaamiusutArfalik
 Arfitsiaq   KitaamiusutArfitsiaĸ
Ari   KitaamiusutAre
 Isumaa: Serissap qeqqamiut aqaataat nukappiaqqanuunerusoq, inequnartoq, asasaq, erligisaq, s.i. Arivaraq. Ateq assingusoq aamma akuerisaniippoq: Ara, uuminngagooq naalisagaq: "asasara".
 Arivaraq   KitaamiusutArivaraĸ
 Arnaajuma   KitaamiusutArnaujuma
 Arnaaleq   KitaamiusutArnâleĸ
 Arnaalunnguaq   KitaamiusutArnâlúnguaĸ
 Arnaaniaq   KitaamiusutArnauniaĸ
 Arnaannaq   KitaamiusutArnáinaĸ
 Arnaarannguaq   KitaamiusutArnâránguaĸ
 ArnaaraqAvanersuarmiusut  KitaamiusutArnâraĸ
 Arnaaratsiannguaq   KitaamiusutArnâratsiánguaκ
 Arnaavaq   KitaamiusutArnavâĸ
 Arnajaraq   KitaamiusutArnajaraĸ
 Arnaliaq   KitaamiusutArnaliaĸ
 Arnamaaq   KitaamiusutArnamâĸ
 ArnannguaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutArnánguaĸ
 Arnaq   KitaamiusutArnaĸ
 Arnaqaq   KitaamiusutArnaĸaĸ
 Arnaqoq   KitaamiusutArnaĸoĸ
 Arnaqqi   KitaamiusutArnarĸe
 Arnaraatsiannguaq   KitaamiusutArnarâtsiánguaᴋ
Arnarissoq   KitaamiusutArnarigsoĸ
 Isumaa: Ilimagineqarsinnaagaluartoq "anaanagissoq" isumagissasoralugu, tutsuiginarneruvoq isuma una: “arnatut suliaalluartoq”.

Oqaaseq arnaq oqaatsinut assigiinngitsorpassuarnut nagguiusarpoq, kisianni kalaallit inuup kusanassusia taattorissusialu pillugit atsiisarnerat nalinginnaaqaaq, soorlu: Ulaajuk (iluserissoq), Angutitsiaq (angutitut pissuserissoq iluserissorluunniit), Taorana (takorannersoq), Pinnernaq, Eri (Eriarnaq avanersuarmiutut: nuannersoq, pinnersoq) il.il.

Amerlassusii: Arnarissoq 20 (Nunatsinni), 9 (DK-mi), Arnarigsoĸ (<5).
 Arnarsaq   KitaamiusutArnarsaĸ
 Arnartaq   KitaamiusutArnartaĸ
 Arnatsiaq   KitaamiusutArnatsiaĸ
Arnatuk   KitaamiusutArnatuk
 Oqaluttuatoqqani atiusartoq

Isumaa: Ateq Arnatuk oqaluttuatoqqat naapertorlugit uannga naggueqarpoq: arnattoq imalt. arnattartoq (anaanassarsiortoq), tassa ilutsinut uumasunullu assigiinngitsunut pulasaqattaariarluni arnamut pulariarluni inunngoqqittoq atinilu atuleqqillugu. Ateq Natuk tassanngaanniit naggueqarsimasinnaavoq.
 Arnatuunnguaq   KitaamiusutArnatũnguaĸ
 Arnavaaq   KitaamiusutArnavâĸ
 Arnavaraq   KitaamiusutArnavaraĸ
 Arnaviaq   KitaamiusutArnaviaĸ
 Arnavinnguaq   KitaamiusutArnavínguaĸ
 Arniaq   KitaamiusutArniaĸ
 Arnisaq   KitaamiusutArnissaĸ
 Arpaajuk   KitaamiusutArpâjuk
 Arpaarsuk   KitaamiusutArpârssuk
Arpaarti Tunumiusut KitaamiusutArpârte
 Isumaa: 'Kalerriiartortoq' imalt. 'oqariartortoq'. Nagguia: arpappoq, arpaartorpoq: illumiit illumut arpalluni oqariartorpoq.

Ateq alla isumaanut qanittoq tassaavoq: Tilioq, 'ikinngut', 'peqat' imalt. 'oqqersugaq'.

Amerlassusii: Arpaarti 5. Arpârte 6.
 Arpallak   KitaamiusutArpatdlak
AsarpanaAvanersuarmiusut  KitaamiusutAsarpana
 Isumaa: Asasarpiaq, asasavik.
Nagguigaa asa- (asasaq) taggisillu uiguutaa -pak (aqqit taaguutillu taagorneqartuartartut naqinnertaat kingulleq k arlalitsigut t-nngortarpoq.)

Taggisip uiggiutaa -pak uiguutitoqarsuuvoq. Yupiit oqaasianni isumaqartoq -suaq, -rujussuagaq, angisooq, tamakkiisoq, pikkunartoq, -vik. Taamatullu Alaskami Iñupiatut Canadamilu Inuvialuttut umiaqpak, tassa umiarsuaq.

Aqqit kalaallisuut uiguutimikkut pissuseqatai makkuupput: Asiarpak (naasup aqqa), Panippak (panippiaq) aamma Nuliarpak (nuliavik). Oqaluttuatoqqaniittoq: Ukutserpak.

Asarpa biibilimi atermut Asaf imalt. Asaph-imut taputartuunneqartarpoq.
 Asarpat   KitaamiusutAsarpat
 Asiaq   KitaamiusutAsiaĸ
Asiarpak   KitaamiusutAsiarpak
 Naasup atia.
nagguitoqarsuaq 'atyar' paarnamik isumalik nagguigalugu naasumut atinnguussimasoq (platanthera hyperborea), uiguut -pak tassa -vik, ilimanarpoq nagguimmut uunga serngussimasoq asi- (inuilaaq).
 Asii   KitaamiusutAsê
 Asorut   KitaamiusutAsorut
 Assagaq   KitaamiusutAgssagaĸ
 Assak   KitaamiusutAgssak
 Assassaq   KitaamiusutAgssagssaĸ
 Assersoq   KitaamiusutAgssersoĸ
 Ataaluk   KitaamiusutAtâluk
 Ataraaq   KitaamiusutAtarâĸ
 Atsa   KitaamiusutAtsa
 Atsaaka   KitaamiusutAtsâka
 Atsaaraq   KitaamiusutAtsâraĸ
 Atunguuna   KitaamiusutAtungûna
 Avaalaqiak   KitaamiusutAvâlaĸiak
 Avaaraq   KitaamiusutAvâraĸ
 Avaavak   KitaamiusutAvâvak
 Avalak   KitaamiusutAvalak
 Avalequt   KitaamiusutAvaleĸut
Avaruna   KitaamiusutAvaruna
 Aqaat.

Isumaa: ‘Avaaq’ (avaarpoq) nagguigalugu meeqqanut aqaataaqqaarsimasoq, s.i. ‘avaannguaq’, ‘avaaruna’ Aqqit aqaataarpaluttut allat –runa-mik uiguutillit atiutitta ilaat makkuupput: Aaruna, Mikeruna, Tuaruna.

Nagguik ‘avaaq’ aallaavigalugu Kalaallit ateqartiterpoq, s.i.: Avaaraq, Avarunnguaq, Avaavak immaqalu Avva.
 Avataaq   KitaamiusutAvatâĸ
 AvatannguaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutAvatánguaĸ
AvataqAvanersuarmiusut  KitaamiusutAvataĸ
 Isumaa: Puttaqut qajartortup piniarnermini atortagaa.

Atitut pissuseqatai: Avatannguaq (Avatánguaĸ) 29. Avatarsuaq (Avatarssuaĸ) 3.
Aviaaja   KitaamiusutAviâja
 Nalitsinni niviarsiaqqat ateraat. Qanga angutit aamma ateraat. Tunumiutut atioqqaarpoq. Ilaqutariit iluanni taaguut (slægtskabsbetegnelse).

Isumaa: "illortaaq" imalt. "illuusaq" Tunumiusut nagguik 'aaviaar-' (aavik). nagguigalugu.

Pissuseqatai: Aaviaaja, Aaviaat, Aaviak, Aaviaq, Aviaq, Aavigannguaq immaqa aamma Avigiaq.

Amerlassusii: Aviaaja 86. Aviâja (Aviaja) 147.
 Aviana   KitaamiusutAviana
AviaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutAviaĸ
 Nalitsinni niviarsiaqqanut atiulerpoq. Ilaqutariit iluanni taaguut (slægtskabsbetegnelse).

Isumaa: ilaqutaq. Nagguik 'aavik-' nagguigisimagunarlugu imalt. 'avik-' (affaq) "ilaqutariitsinniit nagguilik."

Amerlassusii: Aviaq 83. Aviaĸ: 18
 AvigiaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutAvigiaĸ
 Aviula   KitaamiusutAviula
 Avva   KitaamiusutÁva
E
 Eerinni   KitaamiusutÊríne
 Eqalugaq   KitaamiusutEĸalugaĸ
 Eqqalaak   KitaamiusutErĸalâk
 Eqqamaq   KitaamiusutErĸamaĸ
 Eqqitsiaq   KitaamiusutErĸitsiaĸ
 Eqqumaq   KitaamiusutErĸumaĸ
 EquaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutEĸuaĸ
 Ernannaq   KitaamiusutErnangnaĸ
 Erneeraq   KitaamiusutErnêraĸ
 Erneq   KitaamiusutErneĸ
 Ernersiaq   KitaamiusutErnersiaĸ
 Ernguta   Kitaamiusut
 Erniaranti   KitaamiusutErniarante
 Erninnguaq   KitaamiusutErnínguaĸ
I
 Igalaaq   KitaamiusutIgalâĸ
 Iggiti   KitaamiusutEgedeIggite
 Igimaq   KitaamiusutIgimaĸ
 Iinnguaq   KitaamiusutĨnguaĸ
 Ikaajik   KitaamiusutIkâjik
 Ikajak   KitaamiusutIkajak
 Ikilluaq   KitaamiusutIkitdluaĸ
 Ikinngut   KitaamiusutIkíngut
 Ikiumaguaq   KitaamiusutIkiumaguaĸ
 Ikiuna   KitaamiusutIkiuna
 Ikkaana   KitaamiusutÍkãna
 Ikkaq   KitaamiusutÍkaĸ
 Ikkeq   KitaamiusutÍkeĸ
 Ikkik   KitaamiusutÍkik
 Ikorfaq   KitaamiusutIkorfaĸ
 Ikuala   KitaamiusutIkuala
 Ilaaluat   KitaamiusutIlauluat
 IlaatsoqAvanersuarmiusut  KitaamiusutIlaitsoĸ
 Ilakujuk   KitaamiusutIlakujuk
 Ilannguaq   KitaamiusutIlánguaĸ
 Ilarsuatsiaq   KitaamiusutIlarsuatsiaĸ
Ilasiaq   KitaamiusutIlasiaĸ
 Ateq oqaluttuatoqqanit naggueqartoq.

Isumaa: Ilassarsiaq (upperisatoqaq naapertorlugu iliuuserineqartartut aqqutigalugit qitornartaaq). Takuuk oqaluttuaq “Qitornassarsiuisoq” Hans Lynge-p atuakkiaani "Inuppaat" 1991, q. 74-75.
 Illaaq   KitaamiusutIgdlaoĸ
Imajuik   KitaamiusutImajuik
 Isumaa: Oqajuik. Nipaarluk. (Meeraq) qiaqanngitsoq.

Oqaaseq naggueqataa: Imaarluuvoq; nipaappoq.
 Imaneq   KitaamiusutImaneĸ
 Imanngaaq   KitaamiusutImángâĸ
 Inequ   KitaamiusutIneĸo
 Inequnaaluk   KitaamiusutIneĸunâluk
 IngaaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutIngâĸ
 Inneruulaq   KitaamiusutIngnerûlaĸ
Innisaq   KitaamiusutÍnisaĸ
 Isumaa ‘Inuunermik tunisaq (innersuit (toornat) ikiorsiullugit)’. Oqaluttuat ilaat naapertorlugit angakkut piginnaaneqarnerusut inuk toqungasoq siutaatigut atermik taassuminnga taasiffigalugu uummartittarsimavaat.

Europamiut atiat Henrik siusinnerusukkut kalaallisuunngortinneqartarsimavoq ‘Innisaq’-nngorlugu, soorlu aamma Edvard kalaallit atitoqaannik ‘Ittuat’-mik kalaallisuunngortinneqartarsimasoq.

Aamma takuuk: Kaugunnaq.

Amerlassusii: (nalitsinni aterineqartutut nalunaarsorsimanngilaq)
 Inooraq   KitaamiusutInôraĸ
 Inoqut   KitaamiusutInoĸut
 Inuaq   KitaamiusutInuaĸ
 Inuina   KitaamiusutInuina
 Inuinnaq  QavappiattutKitaamiusutInuínaĸ
 Inuk   KitaamiusutInuk
 Inukatak   KitaamiusutInukatak
 Inukkuluk   KitaamiusutInúkuluk
 Inumineq   KitaamiusutInumineĸ
 Inungasoq   KitaamiusutInungassoĸ
 Inunnaq   KitaamiusutInuínaĸ
 Inunnguaq   KitaamiusutInúnguaĸ
 Inusseq   KitaamiusutInugseĸ
 Inuujuk   KitaamiusutInûjuk
 Inuuseq   KitaamiusutInûseĸ
 Inuusuttoq   KitaamiusutInûsugtoĸ
 Iparaq   KitaamiusutIparaĸ
 Ippeqiaq   KitaamiusutÍpeĸiaĸ
 Isaagiak   KitaamiusutIsaugiak
 Isaalaq   KitaamiusutIsailaĸ
 Isaallak   KitaamiusutIsâtdlak
 Isaraq   KitaamiusutIsaraĸ
 Isaroq   KitaamiusutIsaroĸ
 Isavioq   KitaamiusutIsavioĸ
 Isigaalaq   KitaamiusutIsigailaĸ
 Isigiak   KitaamiusutIssigiak
 Isiutaq   KitaamiusutIssiutaĸ
 Isortaq   KitaamiusutIsortaĸ
 Isuluaq   KitaamiusutIsuluaĸ
 Itajaraq   KitaamiusutItajaraĸ
 Itsik   KitaamiusutItsik
 Itta   KitaamiusutÍta
 Ittuk   KitaamiusutÍtuk
Ivaaq   KitaamiusutIvâĸ
 Isumaa: Ivaaq isumaqarpoq ivasaq. Timmissat manniliaminnik ivasarput. Ivaaq ilaanni inunnut atorneqartarpoq kissasserlugu asattuulluguluunniit ivanninnermut.

Pissuseqatai: Ivaneq, Ivaaraq aamma atiunera ersersinniarlugu -na-mik kingulleqqiusigaq Ivaana.

Aqqit oqaluttuatoqqani atorneqartut suli nalunaarsugaatitsinnut ilanngunneqarsimanngitsut: Ivaasaq, ilaatigut angakkup arnap 1700-kkunni Qeqertarsuup eqqaani najugaqarsimasup aqqa. Aamma Tunumiut oqaluttuatoqaanni inuttaasimasut: Ivalimaaq (ivallaqqissoq) aamma Ivaniisaq (Ivaneq-mut assingusoq).

Amerlassusii: Ivaaq 9. Ivâĸ <4.
Ivaaraq  QavappiattutKitaamiusutIvâraĸ
 Isumaa: Ivaaqqap oqaaseq 'ivaaq' nagguigaa, tassa ivasaq. Timmissat manniliaminnik ivasarput. Ilaanni Ivaaq inunnut atorneqartarpoq kissasserlugu asattuulluguluunniit ivanninnermut. Uani uiguut mikisorsiut -araq uiguusiullugu.

Pissuseqatai: Ivaaq, Ivaneq aamma Ivaana. Aqqit oqaluttuatoqqani atorneqartut suli nalunaarsugaatitsinnut ilanngunneqarsimanngitsut: Ivaasaq, ilaatigut angakkup arnap 1700-kkunni Qeqertarsuup eqqaani najugaqarsimasup aqqa. Aamma Tunumiut oqaluttuatoqaanni inuttaasimasut: Ivalimaaq (ivallaqqissoq) aamma Ivaniisaq (Ivaneq-mut assingusoq).
 Ivikku   KitaamiusutIvíko
K
 Kaaka Tunumiusut KitaamiusutKâka
 Kaannassuaq   KitaamiusutKãnagssuaĸ
 Kaapi   KitaamiusutGabrielKâpe
 Kaassak   Kitaamiusut
 Kaassannguaq   KitaamiusutKâvssánguaĸ
 Kaassassuk   KitaamiusutKâgssagssuk
 Kaatsaaq   KitaamiusutKâtsaoĸ
 Kaavaq   KitaamiusutKâvaĸ
 Kaavinnguaq   KitaamiusutKâvínguaĸ
 Kajaaraq   KitaamiusutKajâraĸ
KajoqAvanersuarmiusut  KitaamiusutKajoκ
 Isumaa: Kajortoq. Aterusioqqaarsimasoq pineqartup immikkut isikkuanut pissusianulluunniit aallaaveqartumik.

Pissuseqatai: Kaju, Kajuaq, Kajuinnaq.

Aamma takukkit: Aappalittoq, Aappalittuatsiaq, Qaallluallak, Qasaaq, Qasiaq, Singajik (qasertoq kajussuttoq), Qernertoq aamma Qorsuk.
KajuAvanersuarmiusut  KitaamiusutKajo
 Naalisagaq

Isumaa: Uuminnga naalisagaq Kajoq (kajortoq). Aterusioqqaarsimasoq pineqartup immikkut isikkuanut pissusianulluunniit aallaaveqartumik.

Pissuseqatai: Kajoq, Kajuaq, Kajuinnaq.

Aamma takukkit: Aappalittoq, Aappalittuatsiaq, Qaalluallak, Qasaaq, Qasiaq, Singajik (kajussuttoq), Qernertoq aamma Qorsuk.
Kajuaq   KitaamiusutKajuaκ
 Isumaa: Kajuartoq. Aterusioqqaarsimasoq pineqartup immikkut isikkuanut pissusianulluunniit aallaaveqartumik.

Pissuseqatai: Kaju, Kajoq, Kajuinna & Kajuinnaq.

Aamma takukkit: Aappalittoq, Aappalittuatsiaq, Qaallluallak, Qasaaq, Qasiaq, Singajik (qasertoq kajussuttoq), Qernertoq aamma Qorsuk.
Kajuina   KitaamiusutKajuina
 Isumaa: Kajortuuginnartoq. Uani Kajuinna-p aappersariartaasa sivikillinera aamma pissuteqarsinnaavoq atinut uiggiuttagaq -na atorneqarmat. Aterusioqqaarsimasoq pineqartup immikkut isikkuanut pissusianulluunniit aallaaveqartumik.

Pissuseqatai: Kaju, Kajoq, Kajuaq, Kajuinna (naalisarneri).

Aamma takukkit: Aappalittoq, Aappalittuatsiaq, Qaallluallak, Qasaaq, Qasiaq, Singajik (kajussuttoq), Qernertoq aamma Qorsuk.
Kajuinna   KitaamiusutKajuína
 Isumaa: Kajuinnartoq. Aterusioqqaarsimasoq pineqartup immikkut isikkuanut pissusianulluunniit aallaaveqartumik.

Pissuseqatai: Kaju, Kajuaq, Kajuinnaq & Kajuina.

Aamma takukkit: Aappalittoq, Aappalittuatsiaq, Qaallluallak, Qasaaq, Qasiaq, Singajik (kajussuttoq), Qernertoq aamma Qorsuk.
Kajuinnaq   KitaamiusutKajuínaκ
 Isumaa: Kajortuuginnartoq. Aterusioqqaarsimasoq pineqartup immikkut isikkuanut pissusianulluunniit aallaaveqartumik.

Pissuseqatai: Kaju, Kajuaq, Kajuina & Kajuinna (naalisarneri).

Aamma takukkit: Aappalittoq, Aappalittuatsiaq, Qaallluallak, Qasaaq, Qasiaq, Singajik (kajussuttoq), Qernertoq aamma Qorsuk.
 Kakalik   KitaamiusutKakalik
 Kakasaq   KitaamiusutKakassaĸ
 Kakiak   KitaamiusutKakiak
 Kakilik   KitaamiusutKakilik
 Kakitsoq   KitaamiusutKakitsoĸ
 Kalleq   KitaamiusutKagdleĸ
 Kalluk   KitaamiusutKavdluk
 Kamikkaq   KitaamiusutKamíkaĸ
 Kamillannguaq   KitaamiusutKamigdlánguaĸ
 Kamisa   KitaamiusutKamisa
 Kammammi   KitaamiusutKámáme
 Kammammii   KitaamiusutKámámê
 Kangoq   KitaamiusutKangoĸ
 Kanioq   KitaamiusutKanioĸ
 Kanortoq   KitaamiusutKanortoĸ
 Kapisik   KitaamiusutKapisik
 Karnana   KitaamiusutKarnana
 Kasana   KitaamiusutKasana
 Kassoq   KitaamiusutKagssoĸ
 Kassorluna   KitaamiusutKagssordluna
 Katoq   KitaamiusutKatoĸ
Katsuana   KitaamiusutKatsuana
 Isumaa: Oqaaseq “katsuaq” nagguigaa, tassa nukik assaqqup nukinga ilorleq (biceps - overarmsmuskel), naggataa –na inuup atiuneranut ersersitsinertut atorneqartarpoq. Qanga inuup uumasullu timaanit taaguutit atorlugit atsiisarneq nalinginnaavoq.
 Kigiuna   KitaamiusutKigiuna
Kigutaarnaq   KitaamiusutKigutârnaĸ
 Isumaa: Naasut pilunik imalt. kigutaarnat nagguiinik taaneqartartut paarnartaat taaneqartarput kigutaarnanik. Qallunaatut mosebølle-p (Vaccinium uliginosum) paarnartai taaniarneqartarput "blåbær."
 Kikkeriaq   KitaamiusutKíkeriaĸ
Kikkik   KitaamiusutKíkik
 Aqaat.

Isumaa: Ajoqiuneq tussiusiortoq Rasmus Berthelsen (1827-1901) juulip qulingani Sisimiuni Amerlukkut ilaqutariit umiamik ilummut aavariariarlutik ingerlaartillutik inunngorsimavoq.

Tuttup amianiut immuteriarlugu umiap iluani tupiusaliuunneqarpoq, innartikkaallu angutaata appiussimavaa: "Kakkaak kikkiik!" Isumaqartorooq quniik, pinniik. Taamanernit 'Kikkik' taagutigilerpaa inuuninilu tamaat attattuarlugu. ("Kikkik - Rasmus Berthelsen", U. Kristiansenip atuakkiaa 1988, q. 9)

Amerlassusii: Kikkik 6 (angajulliit 1970ikkunni inunngortut). Kíkik 6 (1930-ikkunni inunngortut).
Killiaq   KitaamiusutKivdliaĸ
 Ujarak mattusooq kajuartoq.
Kimmernaq   KitaamiusutKingmernaĸ
 Isumaa: Naasup Kimmernaqutinik taaneqartartup (Tyttebær - Vaccinium vitis-idaea) paarnai taaneqartarput Kimmernat. Ataasersiutinngorlugu Kimmernaq.
 Kimmeruaq   KitaamiusutKingmeruaĸ
 Kinavina   KitaamiusutKinavina
 Kinguliaq   KitaamiusutKinguliaĸ
 Kipparik   KitaamiusutKíparik
 Kissana   KitaamiusutKíssana
 Kissavik   KitaamiusutKigssavik
 Kitigaq   KitaamiusutKitigaĸ
 KivioqAvanersuarmiusut  KitaamiusutKivioĸ
 Kuka   KitaamiusutKuka
 Kukka   KitaamiusutKúka
 Kukku Tunumiusut KitaamiusutKúko
 KulloqAvanersuarmiusut  KitaamiusutKuvdloĸ
 Kulu   KitaamiusutKulo
Kuluk   KitaamiusutKuluk
 Aqaat.

Naalisagaq.

Isumaa: Aqaatip aakkuluup iikkuluulluunniit uiguutaanit –kuluk. Aqarneq pissutigalugu meeqqalluunniit oqqarliorsimanera aallaavigalugu kippakunik atsiisarneq Kalaallit akornatsinni nalinginnaaqaaq, soorlu: Uka (Nuka), Kartaava (Nukartaava), Qunaaq (Inequnaaq) il.il.

Taamatuttaaq atip Kulu aallaavigaa uiguut aqaataasoq Kuluk aqaatit uku aallaavigalugit: aakkuluk imalt. iikkuluk imalt. unakkuluk.

Kalaallit aqqini aqaatit uiguutaannaagaluarlutik atinnguussimasut arlaqarput, soorlu makku: Mineq (unamineq/inumineq), Nguujuk (iinnguujuk), Natuk (unukunattuk), Palu (Pipaluk allaluunniit –palummik uiguutilik aallaavigalugu), Taaraq (itaaraq) allallu. Siorna aamma akuerisanut ilannguppoq Rulo (Rulu), aqaat Kulummut eqqaanartoq –ruluk aallaavigalugu atsiussaq.

Taaguutaannaat ilaqutariit iluanni atorneqartut aamma siumugassaasarput: Tsiakasik, Kasik, Kulooq (taannakulooq) Nguaq il.il.

Amerlassusii: Naak Kuluk niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiattut atorneqartaraluartoq, malunnartumik Kulunnguaq arnanut ateritissallugu tulluutsinneqartarsimavoq. Atinik nalunaarsuivimmi inuit ima amerlatigisut Kulummik Kulunnguarmillu ateqartuupput:

Kulummik atillit 59 (atitut siullertut 39 (angutit 31, arnat 8), sinneri atit aappaattut pingajuattut sisamaattullu ateralugu).

Kulunnguaq: 35 (atitut siullertut 26, tassani angutit 0, arnat 26, sinneri atit aappaattut pingajuattut sisamaattullu ateralugu), Kulúnguaĸ 24, angutit 0 arnat 15 sinneri atit aappaattut pingajuattut sisamaattullu ateralugu).
 Kulunnguaq   KitaamiusutKulúnguaĸ
 Kunnalik   KitaamiusutKúnalik
 Kunnana   KitaamiusutKúnana
Kunuk Tunumiusut KitaamiusutKunuk
 Aqaat.

Naalisagaq.

Kinguliaq.

Oqaluttuatoqqani atiusoq.

Isumaa: Oqaluttuatoqqani ateq atorneqartoq pisoqaangaarami isumaa sumit aallaveqarnersoq nalorninarsisimasunut ilaasinnaavoq. Taamaattoq naggueqatitta Canadamiut aqaataaqqaarsimanissaa ilimagisarpaat. Immaqa oqaaseq 'inequnaq' aallaavigalugu meeqqanut aqaatitut pilersimasoq ('unukunuk' -> 'kunuk' ). Kalaallisut aqqit aqassussilluni meeqqamut niperujuutaaqqaarsimasut arlaqarput, tak.: Natuk aamma Kuluk.

Amerlassusii: Kunuk (Nunatsinni) 136. Kunuk (DK-mi) 20.
 Kunulik   KitaamiusutKunulik
 Kununnguujuk   KitaamiusutKunúngûjuk
 Kunuttaaq   KitaamiusutKunugtâĸ
 Kunuunnguaq   KitaamiusutKnudKunũnguaĸ
 Kussaasaq   KitaamiusutKugsaussaĸ
 Kussak   KitaamiusutKugsak
 Kusugaq   KitaamiusutKusugaĸ
 Kuttaq   KitaamiusutKútaĸ
 Kuuka   KitaamiusutKûka
 Kuulu   KitaamiusutKûlo
Kuuna   KitaamiusutKûna
 Niviarsiaqqat (ilaannikkullu nukappiaqqat) atiat.

Isumaa: Arnaq imalt. nuliaq. Qallunaatsianiit oqaasersiatta ilaat, taaguut kona aallaavigalugu (985-1470). Kingusinnerusukkut europamiut arfanniat oqaloqatigisarnerini oqaaseq nalinginnarmik aamma atugaalersimasoq.

Oqaaseq 1654-imi qallunaap oqaluttuarisaanermik ilisimatuup Peder Hansen Resen-ip tyskisut kalaallisullu oqaatsinik katersaanni allanneqaqqaarpoq Kona (agnak). Ateq kujataani nalinginnaasumik atorneqaqqaarsinnarluni kitaanut avannaanullu siaruariartorsimagunarpoq.

Salomon von Hauen-ip Bergenimi 1654-imi qalipagaani kalaallit sisamat ilaat arnaq ‘Gunnelle’-mik ateqartinneqartoq tassaasimagunarpoq ‘Kuunalik’ qallunaap siutaanit tusaallugu taamatut allataq. Aammattaaq Nuup eqqaani 1743-mi arnap atia ‘Konnane’ (Kunnana) tassannga naggueqarsimasussatut ilimanarpoq.

Kuuna ilaannikkut angutit atiattut aamma siumugassaasarpoq (angutit aqqanillit ataallugit amerlassusillit taamatut ateqarput).

Amerlassusii: Kuuna 9. Kûna 25.
 Kuupik   KitaamiusutKûpik
 Kuutsik   KitaamiusutKûtsik
M
 MaalaviaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutMâlaviaĸ
 Maalu   KitaamiusutMâlo
Maannguaq   KitaamiusutMãnguaĸ
 Aqaat.

Isumaa: Aqaat “maalatuunnguaq.” Atitut pissuseqatai: Ungaaq, Ngaanga (meeqqap ungaartornerata nipaa issuarlugu aqaatit).
 Maanu   KitaamiusutMâno
 Maaraq   KitaamiusutMâraĸ
 Majuutaq   KitaamiusutMajûtaĸ
 Makkigaq   KitaamiusutMákigaĸ
 Malersorniannguaq   KitaamiusutMalerssorniánguaĸ
 Maligiaq   KitaamiusutMaligiaĸ
Maliina   KitaamiusutMalîna
 Oqaluttuatoqqani seqerngup aqqisa ilaat.
Kalaallit aqqini Maliina kitaaneersuuvoq.
Europamiut aqqat Malene kalaallisuunngorsarlugu aamma Maliinamik taasarpaat.
Malik   KitaamiusutMalik
 Isumaa: immami malik. Inuiaqatigiit immamik napaniuteqartut akornanni tupigisassaavallaanngilaq avatangiisinut atsiussisoqartarpat. Inuttut atit pinngortitap pissusianit aallaveqartut qangali atsiunneqartarput, s.i.: Pujoq, Sialuk, Anori il.il. Malik tamakkununnga ilaavoq. Qangaanerusoq erninerup nalaani silap pissusia naapertorlugu aamma atsiussisoqartarsimavoq ilimanarsinnaavorlu inunngornerup nalaani mallersimasoq.

Malik atitut nuannarineqariartuinnarpoq. 1950-60-ikkunni ataasiakkaannguit Malimmik ateqariarlutik 1970-ikkunni 30 missaanniipput, 1980-ikkunni amerleriarujussuarput 148-nik, 1990-ikkunni 230-it Malimmik ateqalerput. 2005-imilu katillutik 414-inngorsimallutik.

Assingusut: Malinnguaq, Maligiaq (malik akunnattumik angissusilik).
 Malitsiaq   KitaamiusutMalitsiaĸ
 Malu   KitaamiusutMalo
 Mamagoq   KitaamiusutMamagoĸ
 MamarutAvanersuarmiusut  KitaamiusutMamarut
 Mameq   KitaamiusutMameĸ
 Mangaanna   KitaamiusutMangãna
 Mangilak   KitaamiusutMangilak
 Manguaraq   KitaamiusutManguaraĸ
 Manilik   KitaamiusutManilik
 Manngilik   KitaamiusutMángilik
 Manu   KitaamiusutMano
 Manuaraq   KitaamiusutManuaraĸ
 Manunnguaq   KitaamiusutManúnguaĸ
Maqqioq   KitaamiusutMarĸioĸ
 Isumaa: "Mamititsissutissamik serrasoq", oqaaseq 'maqqissuut' nagguigalugu.

Aamma takukkit: Massagaq & Suersaq.
Masaani   KitaamiusutMasaune
 Isumaa: takuuk Masaana (Masauna)

Pissuseqatai: Masaanna (Masáuna), Masaannaaq (Masaúnâκ), Masaitsiaq, Masautsiaq.
Masaanna   KitaamiusutMasáuna
 Isumaa: takuuk Masaana (Masauna).

Pissuseqatai: Masaani (Masáune), Masaannaaq (Masaúnâκ), Masaitsiaq, Masautsiaq.
Masaannaaq   KitaamiusutMasaúnâκ
 Isumaa: takuuk Masaana (Masauna).

Pissuseqatai: Masaani (Masaune), Masaanna (Masáuna), Masaitsiaq, Masautsiaq.
Masik   KitaamiusutMasik
 Isumaa: Kalaallit aqqi arlalissuit ulluinnarni inuunermi angerlarsimaffimmut attuumassutilinnut tunngassuteqartarput. Taamatuttaaq piniarnermut saaqqutinut assigisaannullu atasarlutik. Masik tamakkunani kingullernut akuuvoq.

Masik tassa qaannap paavata saavani ikaarut qisuk silittoq. Samuel Kleinschmidtip ordbogiliaani "Den Grønlandske Ordbog"-imi 1871-imeersumi (q. 204), ima allassimasoqarpoq:

"Masik 1) En Gjælle (i en Fisk eller Krabbe eller andet levende, som aander ved Gjæller) ... 2) Det buede Tværtræ foran ringen i en Kajak (saaledes benævnt ved Sammenligning med en Fisks Gjællebue)."

"Masik 1) Aalisakkap, assagiarsuup allalluunniit anersaartuutaa ... 2) Qaannap paavata saavani ikaarut qisuk silittoq (aalisakkap masiata ilusaanut assingummat taamatut taaguusigaq)."

Masik aalisakkap masianut qaannallu qisuttaatut taaguutitut naggueqatigiit Inuit amerlanerit akornanni atorneqarpoq.

Amerlassusii: Masik 5. Tamarmik 1990-ikkunni inunngortut.
Massagaq   KitaamiusutMássagaĸ
 Avanersuaq.

Isumaa: mamisagaq.

Assingusut: Massaaraq (mamisagaaraq), Massannguaq (mamisagannguaq). Niviarsiaqqat aqqatut oqaluttuatoqqani Paamiut Upernaviullu eqqaannit: Massaaq (Mavsâĸ): mamisagaq, Massaluttoq (Mavsalugtoĸ): maminnerlussimasoq.
 Matsilleq   KitaamiusutMatsigdleĸ
Matta   KitaamiusutMagdalene / MarthaMáta
 Kalaallisut arnat aqqat kitaaneersoq.
Aamma europamiusut atip Magdalenep kalaallisuunngorsarnerisa ilaat.
Europamiusullu aqqup Marthap kalaallisuunngorsarnera.
 Meeraq   KitaamiusutMêraĸ
 Miiannguaq   KitaamiusutMîánguaĸ
 Miilu   KitaamiusutMîlo
 Miki   KitaamiusutMike
 Mikisoq   KitaamiusutMikissoĸ
 Mikisuluk   KitaamiusutMikissuluk
 Milinnguaq   KitaamiusutMilínguaĸ
 Milortuaraq   KitaamiusutMilortuaraĸ
 Minagu   KitaamiusutMinago
 Minannguaq   KitaamiusutMinánguaĸ
 Mineq   KitaamiusutMineĸ
 Minissuaq   KitaamiusutMinigssuaĸ
 MiteqAvanersuarmiusut  KitaamiusutMiteĸ
 Miteraq   KitaamiusutMiteraĸ
 Musaasaq   KitaamiusutMussaussaĸ
N
 Naaja   KitaamiusutNauja
 Naajannguaq   KitaamiusutNaujánguaĸ
 Naajarluk   KitaamiusutNaujardluk
 Naalik   KitaamiusutNâlik
Naasoq   KitaamiusutNaussoĸ
 Isumaa: Naasoq.
Naasunnguaq   KitaamiusutNaussúnguaĸ
 Isumaa: Naasunnguaq.

Amerlassusii: Naasunnguaq 75. Naussúnguaκ 22.
 Naatsoq   KitaamiusutNaitsoĸ
Naja   KitaamiusutNaja
 Ilaqutariinni taaguut.

Isumaa: Naja ilaqutariit iluanni taaguutaavoq isumaqartoq nukappiaqqap qatanngutaa arnaq nukarleq. Naggueqatigiit iluanni sumiorpaluutsit amerlanersaanni isuma taanna attanneqarpoq, taamaattoq Yupiit oqaasiini aaamma isumaqartarpoq 'arnaq inuusuttoq suli uinissimanngitsoq.'

Naja Nunatsinni taaguutitut kuissutitullu nalinginnaanerpaat ilagaat. Afdeling for Navneforskningip databaseani Nunatsinni Danmarkimilu niviarsiaqqat 2201-it atitut atorpaat, taakkunani 533-it Nunatsinneersuullutik. Tassa imaappoq amerlanerit Danmarkimi aterilersimavaat, annerusumik Københavnimi eqqaanilu (453) Østjyllandimilu (402).

Atitut Danmarkimi nuannarineqarnera nassuiaatissaqarpoq. 1842-mi qallunaat taalliortuisa ilaat, B.S. Ingemann, atuagaaraliorpoq ima qulequtalimmik : "Kunnuk og Naja" ima aamma qulequtalersimasumik "Grønlænderne". Atuakkiap saqqummernerata kingorna Naja Danmarkimi atitut nalinginnaajartulerpoq ullorlu mannalu tikillugu suli atitut amerlanerujartuinnartunit atorneqarluni, ingammik 1980-ikkut kingornanit.

Nunatsinnni Naatsorsueqqissaartarfiup kalaallit aqqi nuannarineqarnerpaat pillugit naqitaasa nutaanerpaap 2004-meersup takutippaa Naja niviarsiaqqanut atitut nuannarineqarnerpaasoq Paninnguaq malitsigalugu.

Naja uiguuserlugu atitut nuannarineqarluartut ilaat aamma makkuupput: Najannguaq, Najaaraq aamma Najattaaq.

Aamma tak.: Inge Kleivan: "Digteren B.S. Ingemann i Grønland", Tidsskriftet Grønland 1961 - 7, q. 241-269. (www.tidsskriftetgronland.dk)

Amerlassusii: Naja 533. (DK-mi 1668)
 Najaaraq   KitaamiusutNajâraĸ
 Najakkuluk   KitaamiusutNajákuluk
 Najannguaq   KitaamiusutNajánguaĸ
 Najattaannguaq   KitaamiusutNajagtãnguaĸ
 Najattaaq   KitaamiusutNajagtâĸ
 Nalaak   KitaamiusutNalâk
 Naleraq   KitaamiusutNaleraĸ
 Nallissaq   KitaamiusutNagdligssaĸ
 Nammiaq   KitaamiusutNangmiaĸ
 Nannavina   KitaamiusutNánavina
 Napaaq   KitaamiusutNapâĸ
Napaartoq   KitaamiusutNapârtoĸ
 Isumaa: Orpiup napaartup kujataani naasartup taaguutaa (napaarpoq). Qallunaatut ‘grønlandsk røn’ (Latinerisut: Sorbus Groenlandica). Naggueqatitta Canadamiut Alaskamiullu orpik taasarpaat napaartoq.

Niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiat.

Amerlassusii: Napaartoq 12. Napârtoĸ 5.
 Napu   KitaamiusutNapo
 Naqqoq   KitaamiusutNarĸoĸ
 Naruana   KitaamiusutNaruvana
 Nasaanna   KitaamiusutNasáuna
 Nasaasaq  QavappiattutKitaamiusutNasaussaĸ
 Nasaq   KitaamiusutNasaĸ
 Nassiaq   KitaamiusutNássiaĸ
 Nataaq  QavappiattutKitaamiusutNatâĸ
 Nattoralik   KitaamiusutNagtoralik
NatukAvanersuarmiusut  KitaamiusutNatuk
 Niviarsiaqqat atiat avanersuarmi kitaanilu.

Aqaat.

Isumaa: Aqaataaqqaarsimassasoq ilimanarpoq oqaaseq inequnartoq oqaaserluunniit alla nagguigalugu. Kalaallit ileqquattut meeraq aqassullugu kutattumik oqaluunneqartarpoq soorlu ima: 'unukunattuk', 'oqunattuk', 'ukunattuk', 'uukunattuk' il.il. Taamaasilluni 'nattuk' kisinngorussimariarluni piffissap ingerlanerani atit pisarnerattut 'natuk'-ngorluni annikilliartorsimagunarluni.

Aamma nagguigisinnaavaa atitoqaq oqaluttuatoqqaneersoq Arnatuk aqarpaluttunngorlugu annikillisillugu Natummut. Ateq Arnatuk uannga naggueqarpoq: arnattoq imalt. arnattartoq (anaanassarsiortoq), tassa ilutsinut uumasunullu assigiinngitsunut pulasaqattaariarluni arnamut pulariarluni inunngoqqittoq atinilu utertillugu.
 Naujarluk   KitaamiusutNaujardluk
Navagiaq   KitaamiusutNavagiaĸ
 Ateq oqaluttuatoqqani atorneqartartoq.

Isumaa: "Nooqattaartoq - Ingerlaartoq" Nagguik nava- pisoqarujussuuvoq angalanermik, taartigiinnermik isumamik imalik, taamatullu uiguut -giaq isummanik ingerlaarnermut tunngasunik imaqarpoq.

Aqqup aallaaviani Navagiaq pillugu oqaluttuami inuttaa toqugami tarniulluni uumasumiit uumasumut nooqattaarpoq. Taamaalluni piniartumit pisarineqarpoq pilatsileramilu arnap iluanut pulalluni. Taamatut pisoqarnera pissutigalugu naartooreerluni inunngoqqimmat Navagiamik atserneqarpoq.

Navarana pillugu oqaluttuami Navaranap aqqa aamma nikittarnermut tunngasunik isumaqarpoq (takuuk ateq Navarana).

Navagiap atitut naggueqatai allat oqaluttuatoqqat ilaanni siumugassaasarput imaattut: Navak aamma Navalik. Taamatuttaaq Navagiaq aamma alla assingusoq Navaluk Alaskami Iñupiat akornanni atiupput.

Aamma takukkkit: - Qutuluup Tunumiup Navagiaq pillugu oqaluttuaa uani: Thalbitzer, W.: Navagiaq, Østgrønlandske Sagn og Fortællinger. Det grønlandske Selskabs Skrifter, XIX, II, 1957, s. 263 - 265.

- Birgitte Sonne'p oqaluttuatoqqat pillugit databaseliaa: http://tors.ku.dk/biblioteker/eskimologi/datasamlinger/sonnesbase/
Navaranaaq   KitaamiusutNavaranâĸ
 Ateq oqaluttuatoqqani atorneqartoq.

Isumaa: takuuk Navarana
 Naviaaja   KitaamiusutNaviâja
 Naviaq   KitaamiusutNaviaĸ
Neruana   KitaamiusutNeruana
 Isumaa: Oqaasitoqaq 'neruak' nagguigaa isumaqartoq: 'qinigaq', 'toqqagaq'. Atinut uiggiunneqartartoq -na uiggiullugu.

Oqaatsit makku aamma naggueqatigai: 'neruuppoq' ima isumaqartoq: 'imminut tunniuppoq', 'peqqullugu unnersuuppaa (innersuuppaa)', (ordbogêrak' 1967, q. 123) aamma nagguik 'neruut(i)' isumaqartoq 'tigusinissaanut akueraa', 'ikiorumallugu saafigaa'. (Comparative Eskimo Dictionary, 1994, q. 231.)

Aammattaaq oqaatsit uku naggueqatigigai ilimagineqarpoq: 'neriuppoq' aamma 'neriugineqarpoq.'

Neruana atitut nalunaarsorneqaqqaarpoq 1799-imi Avannaani ima allassimatillugu: 'Neroenna.'

Nunavummi naggueqatitta oqaaseq 'niruartaujuq' isumaqartippaat 'qinigaavoq' (pisortatigoortumik atorfimmut il.il.).

Nalitsinni aterineqartutut nalunaarsorsimanngilaq.
 Ngannga   Kitaamiusut
 Ngiinga   KitaamiusutNgînga
 Nigaq   KitaamiusutNigaĸ
 Ningia   KitaamiusutNingia
 Ningiu   KitaamiusutNingio
 Ninni   KitaamiusutNíne
 Nipinnguaq   KitaamiusutNipínguaĸ
 Niumak   KitaamiusutNiumak
 Nivi   KitaamiusutNive
 Niviaaluk   KitaamiusutNiviâluk
Niviana   KitaamiusutNiviana
 Ateq Niviana matuminnga naggueqarpoq:

Niviaq (allattaasitoqqami Nivia?), niviarsiaqqat atiat.

Isumaa: Niviaq tassaavoq naalisagaq uuminnga: niviarsiaq. Niviaq isumaqassagunarpoq ima: 'nivissatut pilersitaq.' Niviaq suli naalisarneqartarpoq ima: Nivi.

Ateq Niviana tassaavoq Niviaq qanga Kalaallit atiunera ersersinniarlugu uiggiuttagaannik –na-mik uigusaq Niviana-nngorluni. Kalaalit aqqisa akuerisat akornanni aqqit nivi-mik nagguillit katillutik 14-iupput, ilaat makkuupput: Niviaaluk (mikisoq (aqarpaluttumik)), Niviarsiaraq (mikisoq), Niviatsiaq (kusanartoq), Nivinnguaq (asanartoq), Nivikka il.il.

Aammattaaq uiggiuttakkap –na-p saniatigut atitut uiguusiunneqartartut (-sina aamma -kkana) atorlugit nivi ima aterineqartarpoq: Niviarsina aamma Nivikkana.

Aamma uku alakkakkit: Niviaq & Nivikka.
Niviaq   KitaamiusutNiviaĸ
 Niviaq (Niviaĸ)

Isumaa: Niviaq oqaatsip niviarsiap naalisarneraa, Niviaq imaassinnaavoq isumaqartoq 'nivissatut pilersitaq.'

Kalaallit aqqisa nalunaarsorsimaffianni aqqit nivimik nagguillit assigiinngitsunik inuttut pissusermut attuumassutilinnik uiguusersukkat makkuupput: Niviaaluk (mikisoq (aqarpaluttumik)), Niviarsiaraq (mikisoq), Niviatsiaq (kusanartoq), Nivinnguaq (asanartoq).

Taakkua saniatigut inuttut atiunera ersersinniarlugu uiguutaasartunik -na, -sina aamma –kana-mik uiguusersukkat nalunaarsukkani makkuupput: Niviana, Niviarsina aamma Nivikkana.

Amerlassusii: Niviaq 29. Niviaĸ 6.
 Niviarsiaraq   KitaamiusutNiviarsiaraĸ
 Niviarsina   KitaamiusutNiviarsina
NivikkaAvanersuarmiusut  KitaamiusutNivíka
 Isumaa: Nivikka oqaatsip niviarsiap naalisarnerata nivip atertullu uigunniliuttakkap –kana-p (Nivikkanap) naalisarnerissagaa ilimanarpoq. Nalitsinni niviarsiaq isumaqarpoq 'arnaq inuusuttoq, inersimasunngulersoq, katissimanngitsoq'.

Kalaallit aqqisa nalunaarsorsimaffianni aqqit nivimik nagguillit assigiinngitsunik inuttut pissusermut attuumassutilinnik uiguusersukkat makkuupput: Niviaaluk (mikisoq (aqarpaluttumik)), Niviarsiaraq (mikisoq), Niviatsiaq (kusanartoq), Nivinnguaq (asanartoq) aamma Niviaq (niviarsiatut pilersitaq?).

Taakkua saniatigut inuttut atiunera ersersinniarlugu uiguutaasartunik -na, -sina aamma –kana-mik uiguusersukkat nalunaarsukkani makkuupput: Niviana, Niviarsina aamma Nivikkana.
 Norlu   KitaamiusutNordlo
Norsaq   KitaamiusutNorssaĸ
 Isumaa: Qisuk akunnattumik takissusilik qaannami saaqqutinut naalitsissut.
Nuiana   KitaamiusutNuiana
 Isumaa: Oqaaseq 'nuiaq' (sky) nagguigisimasinnaavaa atiuneranut ilisarnaataasartoq '-na' naggasiullugu. Aterpassuit -na nagguigikkajuttarpaat, soorlu makku: Aviaq + na = Aviana. Amajut + na = Amajuna. Navarat + na = Navarana. Aqarti + na = Aqartina. Imiit + na = Imiina. Maliit + na = Maliina il.il.

Naak aternik misissuisartut ilaasa oqaatigisaraluaraat kalaallit atsiisarnerminni ulluinnarni sulinermit il.il. aallaavilimmik kalaallit atsiigajuttuunngitsut, (Takuuk: Alf Berthelsen: Navngivning i Grønland, Meddelelser om Grønland nr. 56, 1918, q. 283) taamaattoq aamma arnat aterimmassuk mersorluni nuisinermit atitut tunngaveqarsinnaasoq ilimanarsinnaavoq.
 Nuilaq   KitaamiusutNuilaĸ
 Nujakina   KitaamiusutNujakina
 Nujalina   KitaamiusutNujalina
 Nujukkaq   KitaamiusutNujugkaĸ
Nuka   KitaamiusutNuka
 Ilaqutariit iluanni taaguut.

Isumaa: Nuka tassa arnap nukaa niviarsiaraq imalt. angutip nukaa nukappiaraq. Ateq Nuka nalinginnaasorujussuuvoq (01.01 2005 sioqqullugu inuit Naalagaaffiup iluani najugallit 899-it Nuka-mik ateqarsimapput, taakkunani 694-it Nunatsinni najugaqartuullutik.

Ateq Nuka atermik allamik kalaallisuumik qallunaatuumilluunniit aappissalugu aamma nalinginnaasuuvoq, soorlu makkunani: Nuka Aqqalu, Nuka Marie, Nuka Peter, Nuka Anders, Nuka Pavia il.il. Inuit katillugit 86-it Nuka atermik allamik aapperlugu ateqartutut nalunaarsorsimapput. Taamatuttaaq akuerisani nalunaarsorneqarsimapput Nuka nagguigalugu assigiinngitsunik uiguusersukkat atit 25-it.
Nukaaka   KitaamiusutNukâka
 Ilaqutariit iluanni taaguut.

Isumaa: ateq Nuka nagguigaa. Nukaaka kalaalit aqqini immikkoortut aqaatitut qulequtalikkat iluanniippoq, taakkulu amerlaqaat. Tassa qatanngutigiit akornaminni kutallutik taaguisarnerannit, imalt. inersimasut aqassussillutik taaguisarnerannit pinngorsimavoq nalinginnartullu kingorna atinngorsimalluni.

Aqqit akuerisat akornanniipput taaguutit atinngorsimasut Nukaaka-p naaneratut assingusunik naanillit, tassa Atsaaka (atsa-mit) aamma Akkaaka (akka-mit) taamatuttaaq Najaaka (naja-mit), aamma Kaaka (immaqa Nukaakamit pinngortoq nipi siulleq kipiinnarlugu. tamanna kalaallit aqqanni nalinginnaavoq).

Aammattaaq qallunaat aqqannit kalaallit taaguinerannut tulluussakkamik ateqarpoq imaattumik Juaaka (ateq Johan (Juaat) aallaavigalugu). Aqqit kutappaluttut Aka aamma Kaka Nuka-mit pinngorput.

Ateq Nuka nalinginnaasorujussuuvoq (01.01 2005 sioqqullugu inuit Naalagaaffiup iluani najugallit 899-it Nuka-mik ateqarsimapput, taakkunani 694-it Nunatsinni najugaqartuullutik.

Ateq Nuka atermik allamik kalaallisuumik qallunaatuumilluunniit aappissalugu aamma nalinginnaasuuvoq, soorlu makkunani: Nuka Aqqalu, Nuka Marie, Nuka Peter, Nuka Anders, Nuka Pavia il.il. Inuit katillugit 86-it Nuka atermik allamik aapperlugu ateqartutut nalunaarsorsimapput. Taamatuttaaq akuerisani nalunaarsorneqarsimapput Nuka nagguigalugu assigiinngitsunik uiguusersukkat 25-it.

Nukaaka aqassusserpalulluni kutalluniluunniit Nuka Nuka-mik imalt. Nuka Aka-mik oqarniarnermit aallaaveqarpoq. Ateq taamatut eqikkagaq alla tassaavoq Nukanu.

Ateq Nukaaka Namminersornerulernerup kingorna nalinginnaalerpoq. Nukaakamik ateqarlutik kuisittut siulliit 1980-ikkunni nalunaarsorneqarsimapput. Allattaasitoqaq atorlugu Nukâka aatsaat 1970-ikkunni nalunaarsorneqarpoq, kisianni tamanna isumaqanngilaq ukiut taakku sioqqullugit atorneqarsimanngitsoq.

Amerlassusii: Nukaaka niviarsiaqqat atiattut atorneqarneruvoq, inuit 48-t Nukaakamik ateqartutut nalunaarsorsimapput, taakkunani 44-t arnaapput. Angutit sisamat Nukaaka atimittut siullertut atorpaat, uffa arnat 27-t atimittut siullertut Nukaaka aterigaat. Nukâkamik atillit nalunaarsorneqarsimasut sisamat ataappaat.
 Nukaarannguaq   KitaamiusutNukâránguaĸ
 Nukaaraq   KitaamiusutNukâraĸ
 Nukaatsa   KitaamiusutNukâtsa
 Nukalloq   KitaamiusutNukagdloĸ
 Nukannguaq   KitaamiusutNukánguaĸ
 Nukanunnguaq   KitaamiusutNukanúnguaĸ
 Nukappi   KitaamiusutNukagpe
 Nukappiaaluk   KitaamiusutNukagpiâluk
 NukappiannguaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutNukagpiánguaĸ
 Nukappiaq   KitaamiusutNukagpiaĸ
 Nukappiaraq   KitaamiusutNukagpiaraĸ
 Nukarlana   KitaamiusutNukardlana
 Nukarleq   KitaamiusutNukardleĸ
 Nukarliaq   KitaamiusutNukardliaĸ
 Nukarta   KitaamiusutNukarta
 Nukartaa   KitaamiusutNukartâ
 Nukartaaq   KitaamiusutNukartâĸ
 Nukatsaaq   KitaamiusutNukatsâĸ
 Nukik   KitaamiusutNukik
 Nukki   KitaamiusutNúke
 Nungu   KitaamiusutNungo
 Nungunu   KitaamiusutNunguno
 Nunngaq   KitaamiusutNúnguaĸ
 Nunni   KitaamiusutNúne
 Nunnu   KitaamiusutNúno
 Nusaasaq   KitaamiusutNusaussaĸ
 Nuungajuk   KitaamiusutNûngajuk
 Nuunu   KitaamiusutNûno
 Nuunuuta   KitaamiusutNûnûta
O
 Ooqi   KitaamiusutÔĸe
 Oqajaq   KitaamiusutOĸajaĸ
 Oqalikaq   KitaamiusutOĸalikaĸ
 Oqi   KitaamiusutOĸe
 Oqila   KitaamiusutOĸila
 Oqilaatsoq   KitaamiusutOĸilaitsoĸ
 Oqina   KitaamiusutOĸina
 Oqitsoq   KitaamiusutOĸitsoĸ
 Oqqapia Tunumiusut KitaamiusutOrĸapia
 Orliina   KitaamiusutOrdlîna
 Orlinnguaq   KitaamiusutOrdlínguaĸ
P
 Paajuk   KitaamiusutPâjuk
 Paalu   KitaamiusutPaulus / Poul / PaulPâlo
Paannaaq   KitaamiusutPângnâĸ
 Naasup atia.

Isumaa: Naasup Niviarsiap (Chamaenerion latifolium) avannaamiutut taaguutaa.

Nunatta naasua.

Naasup pilutaasa naasortaasalu ilusaat pillugu nagguigissaqqoorpaa oqaasitoqaq 'pangerun + nar': paatingasut. (Fortescue et. al. 1994:250+143f).

Amerlassusii: Paannaaq <4. Pângnâĸ <4.
 Paapik   KitaamiusutPâpik
Paarma   KitaamiusutPaorma
 Isumaa: Kujataamiusut paarnaq. (impetrum nigrum)

Amerlassusii: Paarma 12.
Paarnannguaq   KitaamiusutPaornánguaĸ
 Isumaa: Paarnannguaq. (Paarnaqutit paarnartaat: empetrum nigrum.)

Amerlassusii: Paarnannguaq 49. Paornánguaĸ 44.
Paarnaq   KitaamiusutPaornaĸ
 Isumaa: Paarnaq (paarnaqutit paarnartaat: empetrum nigrum)

Paarnaq 19. Paorna 6. Allat: Paarma 5 (Kujataa), Paarngaq. Paorngaq (Qeqqa).
 Paartoq   KitaamiusutPaortoĸ
 Paavia   KitaamiusutPoul/PaulPâvia
 Pakkak   KitaamiusutPákak
 Pakkutaq   KitaamiusutPákutaĸ
 Palana   KitaamiusutPalana
 Pallannguaq   KitaamiusutPatdlánguaĸ
PalleqAvanersuarmiusut  KitaamiusutPatdleκ
 Isumaa: Orpikkat ilaata taaguutaa. Qallunaatut pil imalt. bjerg-æl (Alnus crispa). Timaaniunerusoq isugutasumi portoqalutik naasartut.

Pissuseqataa: Pallipaluk.

Amerlassusii: Palleq 11. Patdleκ <4.
 Palu   KitaamiusutPalo
 Pamiaq   KitaamiusutPamiaĸ
 Paneeraq   KitaamiusutPanêraĸ
 Paniaq   KitaamiusutPaniaĸ
 Paniiti   KitaamiusutPanîte
 Panik   KitaamiusutPanik
 Paninnguaq   KitaamiusutPanínguaĸ
 Panissaq   KitaamiusutPanigssaĸ
 Panissuaq   KitaamiusutPanigssuaĸ
 Panisuaq   KitaamiusutPanisuaĸ
 Paniukkaq   KitaamiusutPaniúkaĸ
 Panooraq   KitaamiusutPanôraĸ
 Panoriaq   KitaamiusutPanoriaĸ
Parnuuna   KitaamiusutParnûna
 Aqaataaqqaarsimasoq.

Isumaa: Parnuuna meeraaqqamut paanngortumut aqaatitut taaguutaaqqaarsimassasoq ilimanarpoq oqaaseq ‘paanngorpoq’ nagguigalugu. Kirkebogitoqqani ajoqersuiartortitat qallunaat siutiminnik tusaasartik naapertorlugu ateq taanna allanngorartumik ima allattarsimavaat: “Pernguna” (Nuuk 1743), “Painguna” (Qeqertarsuaq 1778 & 1793), Paurnina (Narsarmiut 1824), “Paorvnguna” (Uummannaq 1883 & 1915).

Aqaataaqqaarsimallutik nalinginnarmik atinngorsimasut Kalaallit atiutaanni arlaqaqisut siumugassaasarput, soorlu: Aqartina (”aqartikkajooq”), Avaaq/Avaaraq (”avaarluni orlugajooq”), Maannguaq (“maalatuunnguaq”), Maaqujuk/Maqujuk (“maalagajuttoq”) Qiaajuk/Qiajuk (”qiagajooq”), Ungaaq (”ungaartortoq”), Viivi/Vivi (nagguigalugu “viiveeraq” - meeraaqqat oqaasiinit: “viiverpoq; sinippoq”)

Amerlassusii: Parnuuna 31. Parnûna 28.
 Peqitaq   KitaamiusutPeĸitaĸ
 Peqittoq   KitaamiusutPeĸigtoĸ
 Peqqik   KitaamiusutPerĸik
 Peri   KitaamiusutPrebenPere
 Perraq   KitaamiusutPerraĸ
 Persileq   KitaamiusutPersileĸ
 Piffarik   KitaamiusutPivfarik
 Pikinnguaq   KitaamiusutPikínguaĸ
 Pilagaq   KitaamiusutPilagaĸ
PiloqAvanersuarmiusut  KitaamiusutPiloĸ
 Isumaa: Ilimanarpoq oqaatsip pilutap naalisarnerigaa. Taamaattoq Inughuit oqaaseqarput ima: "pilugataaraa" tassagooq "qajassuuppaa."
 Piloqutinnguaq   KitaamiusutPiloĸutínguaĸ
Pilu   KitaamiusutPilo
 Naasunut taaguut.

Isumaa: Kigutaarnat nagguii pilunik taaneqartarput. Qallunaatut mosebølle, latinerisut vaccinium uliginosum. Pilu imaassinnaavoq aamma pilutap naalisarnerigaa.

Naggueqatai: Pilunnguaq 91. Pilúnguaĸ 43. Pilutaq 35. Pilutaĸ 11. Pilutannguaq 9. Pilutánguaĸ 4.

Amerlassusii: Pilu 33. Pilo 11.
Pilunnguaq   KitaamiusutPilúnguaĸ
 Naasunut taaguut.

Isumaa: Pilu aallaavigaa, kigutaarnat nagguii pilunik taaneqartarput. Qallunaatut mosebølle, latinerisut vaccinium uliginosum. Pilu imaassinnaavoq aamma pilutap naalisarnerigaa. Uani uiguut -nnguaq uiggiunneqarsimavoq.

Naggueqatai: Pilu 33. Pilo 11.Pilutaq 35. Pilutaĸ 11. Pilutannguaq 9. Pilutánguaĸ 4.

Amerlassusii: Pilunnguaq 91. Pilúnguaĸ 43.
Pilutaq   KitaamiusutPilutaĸ
 Naasunut taaguut.

Orpiup naasulluunniit pilutaa.

Amerlassusii: Pilutaq 35. Pilutaĸ 11. Naggueqatai: Pilutannguaq 9 . Pilutánguaĸ 4. Pilunnguaq 91. Pilúnguaĸ 43
 Pimmak   KitaamiusutPímak
 Pingeq   KitaamiusutPingeĸ
 Pingiaq   KitaamiusutPingiaĸ
Pinnaluk   KitaamiusutPínaluk
 “Kajumernartoq, pinnersoq” aamma “peqannaaq”, “ikinngut”. Nagguik “pinnar(naq)-“ qanga marloqiusanik isumaqaqqaarsimavoq, tassa “pitsaasoq” imalt. “nuannarisaq” taavalu
“pinnersoq”. (Fortecsue allallu 1994:262.). ordbogeraĸ 1951-imi ima allassimasoqarpoq: pinarnarpoĸ: pinitsũngilaĸ (Jonathan Petersen: ordbogeraĸ, q. 143). Uiguut -luk aterni atugaalluarpoq (Pipaluk, Inequnaaluk, Aakkuluk, Aqqaluk, Kuluk, Mikisuluk) inummut mikisumut inequgalugu suarsuttut isigisutut pillugu aqassussilluni taaguinermit aallaaveqaqqaarsimasoq.
Naggueqatigiit akornanni oqaaseq pinnarnaq aamma atorneqarpoq.
Alaskami Inupiatut “pinnaqnaqtuq” kalaallisulli isumaqarpoq
inequnartoq aamma pinnersoq. Canadamilu Inuttitut Quebecip avannaamiusut “pinnaarinaqtuq” isumaqarpoq kajumernartoq, kusaginartoq.
 Pinnernaq   KitaamiusutPínernaĸ
 Pippi   KitaamiusutPípe
 Piseq   KitaamiusutPiseĸ
 Pitu   KitaamiusutPito
 Pituaq   KitaamiusutPituaĸ
 Pooq   KitaamiusutPôĸ
 Portusooq   KitaamiusutPortusôĸ
 Pueq   KitaamiusutPueĸ
 Puju   KitaamiusutPujo
 Pukeq   KitaamiusutPukeĸ
 Pupik   KitaamiusutPupik
Q
 Qaajarnaq   KitaamiusutK'âjarnaĸ
 Qaamaninnguaq   KitaamiusutK´aumanínguaĸ
 Qaamaq   KitaamiusutK'aumaĸ
 Qaammaasaq   KitaamiusutK'áumaissaĸ
 Qaaneq   KitaamiusutK'âneĸ
 Qaannaq   KitaamiusutK'áunaĸ
 Qaanngusaq   KitaamiusutK'áungussaĸ
 QaarluttoqAvanersuarmiusut  KitaamiusutK'aordlugtoĸ
 Qaarsuluk   KitaamiusutK'ârssuluk
 Qaassuk   KitaamiusutK'âgssuk
 Qaateq   KitaamiusutK'âteĸ
 Qajaasaq   KitaamiusutK'ajaussaĸ
 Qajuerneq   KitaamiusutK'ajuerneĸ
 Qaleraq   KitaamiusutK'aleraĸ
 Qanak   KitaamiusutK'anak
 Qangatsi   KitaamiusutK'angatse
Qangiak   KitaamiusutK'angiak
 Ilaqutariinni taaguut.

Assingusut: Anngak, arnap qatanngutaata angutip qitornaa. Nuaraluaq, ujoruk: qatanngutip arnap qitornaa.
 Qaqaat   KitaamiusutK'aĸât
 Qaqi   KitaamiusutK'aĸe
 Qarsaaq   KitaamiusutK'arssâĸ
 Qasaaq   KitaamiusutK'assâĸ
 Qasaloq   KitaamiusutK'asaloĸ
 Qasana   KitaamiusutK'asana
 Qasapi   KitaamiusutK'asape
 Qasiaq   KitaamiusutK'assiaĸ
 Qatik   KitaamiusutK'atik
 Qattaaq   KitaamiusutK'átâĸ
 Qattaarsuk   KitaamiusutK'átârssuk
 Qattaasaq   KitaamiusutK'átaussaĸ
 Qavannguaq   KitaamiusutK'avánguaĸ
 Qeqquaq   KitaamiusutK'erĸuaĸ
 Qiimaaraq   KitaamiusutK'îmâraĸ
 Qilagoq   KitaamiusutK'ilagoĸ
 QilerneqAvanersuarmiusut  KitaamiusutK'ilerneĸ
 Qilluttoq   KitaamiusutK'igdlugtoĸ
 Qilugoq   KitaamiusutK'ilugoĸ
 QipisorsuaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutK'ipissorssuaĸ
 QipisunaAvanersuarmiusut  KitaamiusutK'ipissuna
 Qissersaaq   KitaamiusutK'ivssersâĸ
 Qissisaq   KitaamiusutK'íssissaĸ
 Qiteraq   KitaamiusutK'iteraĸ
 Qitinnguaq   KitaamiusutK'itínguaĸ
 Qivi   KitaamiusutK'ive
Qivioq   KitaamiusutK'ivioĸ
 Isumaa: Qivioq tassa timmissap meqquisa ataaniittut meqquaqqat qituttut oqorsaatigiuminartut. Taamatuttaaq nersutit meqquisa ataaniittut naasulluunniit qiviui taamak taagorneqartarput. Atit Qiviumut assingusut: Meqqoq, Meqqunnguaq, Meqqupaluk aamma immaqa Meqqusaaq (atip meqqusaap ataani takuuk).
 Qooqqa   KitaamiusutK'ôrĸa
 Quaajeq   KitaamiusutK'uâjeĸ
 Quajaak   KitaamiusutK'uajâk
 Quajaq   KitaamiusutK'uajaĸ
 Quannaq   KitaamiusutK'uánaĸ
 Quiak   KitaamiusutK'uiak
 Qujaavaarsuk   KitaamiusutK'ujâvârssuk
 Quleq   KitaamiusutK'uleĸ
 Quliaaq   KitaamiusutK'uliâĸ
 QuliikAvanersuarmiusut  KitaamiusutK'ulîk
 Qulitsaq   KitaamiusutK'ulitsaĸ
 Qulliaq   KitaamiusutK'uvdliaĸ
Quloqutsuk   KitaamiusutK'uloĸutsuk
 Oqaluttuatoqqanit pisoq.

Isumaa: Kwakiutl indianerit oqaasiannit Quequtsa-mit isumaqartoq 'timmiaaraq.' Quloqutsuk tassaavoq angut Aqissiaq pillugu oqaluttuani Aqissiap unammisaa. Aqissialersaarut Kaasassummut tullinnguullugu Nunatsinni oqaluttuani ilisimaneqarnerpaat ilagaat.

Oqaluttuaq taanna Tornit Nunatsinniissimanerannit (600-900 Kr. king.) kingornussatta ilaattut ilimagineqartarpoq naggueqatitta akornanni ilisimaneqarani Nunatsinni taamaallaat ilisimaneqarmat oqaluttuarlu sananeqaatigimigut indianerit oqaluttuaannut qanimmat.

Aamma takuuk ateq Qulutaq.

Najoqqutaq: Robert Petersen: "Aqissiap oqaluttuaani eqqumiiginartut." Ilisimatusarfik 1990.
Qunaaq   KitaamiusutK'unâĸ
 Aqaat.

Isumaa: inequnartoq (inequnaaq), kusanartoq, isigiuminartoq. Naggueqatigai arnat atiat Tunumeersoq Qunerseeq (Qunersooq) isumaqartoq pinnersoq.

Aamma Quneqitooq isumaqartoq pinnersorujussuaq 1880-ikkunni arnap Uummannap eqqaaniit Upernaviup avannaanut nuussimasup aterisimasaa.

Atit tassannga nagguillit aamma tassaapput kitaani angutit arnallu atiat Qunerna aamma kitaani arnat atiat Quniganna kujataanilu arnap atia Quneq.

Oqaaseq taassuma paarlattuanik isumalik suli atugaasarpoq, tassa quniitsoq isumaqartoq pinniitsoq, amannaatsoq (toriitsoq/pualasoq). Taamatut isumalik Tunumiut arnat angutillu atiutigaat ima: Quninngi aqaatitut atsiussimasaq.

Amerlassusii: Qunaaq 10. K’unâĸ 6.
Qunerna   KitaamiusutK'unerna
 Niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiat

Isumaa: inequgisaq, pinnarisaq. Nagguia: quneq (uuminnga (ine)qunaaq). Naggueqatigai: Qunaaq aamma Qunerseeq (pinnersoq, inequnartoq) aamma Quneqitooq isumaqartoq pinnersorujussuaq 1880-ikkunni arnap Uummannap eqqaaniit Upernaviup avannaanut nuussimasup aterisimasaa naggueqatigaa.

Atit tassannga nagguillit aamma tassaapput kitaani angutit arnallu atiat Qunerna aamma kitaani arnat atiat Quniganna kujataanilu arnap atia Quneq.

Oqaaseq taassuma paarlattuanik isumalik suli atugaasarpoq, tassa quniitsoq isumaqartoq pinniitsoq, amannaatsoq (toriitsoq/pualasoq). Taamatut isumalik tunumiut arnat angutillu atiutigaat ima: Quninngi aqaatitut atsiussimasaq.

Amerlassusii: nalitsinni atigineqanngilaq.
 Qunguju   KitaamiusutK'ungujo
 Qunguleq   KitaamiusutK'unguleĸ
 Quniganna   KitaamiusutK'unigána
 QupalukAvanersuarmiusut  KitaamiusutK´upaluk
Qupanuk   KitaamiusutK'upanuk
 Isumaa: Qupanuk tassa timmiaaqqap qupaloraarsuup taaguutaasa ilaat (plectrophinax nivalis). Sinerissami qupaloraarsuk assigiinngitsunik taaneqartarpoq; qupannaaq, qupanavaarsuk, qupanorarsuk aamma qupaluarsuk. Naggueqatitta Canadamiut qupaloraarsuk taasarpaat qupanuaq, tamatumalu naalisarnerigunarpaa ateq Qupanuk.

Taamaammat ilimanarpoq ateq pisoqaangaatsiartoq. Ilimanarpoq quppani ujaqqat akornanni ineqartarmat qupaloraarsuk tamannak taaguuteqalersimassasoq.

Pissuseqatai: Qupaluna, Qulutak, Qulutat, Qulutana, Qulutannguaq, Qulutapaluk, Qulutarsuaq.

Amerlassusii: Qupanuk 8. Affaasa missaat atimittut siullertut Qupanuk atorpaat.
 Qusoraq   KitaamiusutK'usoraĸ
 Qussuk   KitaamiusutK'ugssuk
S
 Saaguaq   KitaamiusutSâguaĸ
 Saakkorat   KitaamiusutSãkorat
 Saalaq   KitaamiusutSâlaĸ
 Saamaq   KitaamiusutSaimaĸ
 SaamikAvanersuarmiusut  KitaamiusutSâmik
 Saamoq   KitaamiusutSâmoĸ
 Sakkak   KitaamiusutSakariasSákak
 Sakkataq   KitaamiusutSákataĸ
 Salak   KitaamiusutSalak
 Salaq   KitaamiusutSalaĸ
Salik   KitaamiusutSalik
 Oqaluttuatoqqani atiusartoq.

Isumaa: Kitaamiut angutit atiat Salik oqaatsimit uuminnga naggueqarnissaa ilimanarpoq: ’saliisoq’. Isumaa immaqa upperisatoqaq malillugu angakkut toornillutik Sassuma Arnaanukaraangamik inuit allerutinik (ileqqulersuutissanik upperisarsiornermut tunngasunik) malinnissimanngitsut pilersitaannik minguit nujaanut nippussuussimasut salillugit piiarlugit piniagassat uterteqqittarnerinut attuumassuteqarsinnaavoq.

1981-imi qalipaasoq atuakkiortorlu Keld Hansen nukappiaraq 1600-kkunneersoq Salimmik atilik pillugu meeqqanut atuagaaqqiorpoq. Ukiuni taakkunani aamma tarnip pissusiinik ilisimasalik Peter Berliner radiokkut aallakaatitassioqattaarpoq inuttaritittuusaartarlugu angut Salimmik atilik.

Tamanna taamani Nunatsinni atsiisarnermut sunniuteqarpoq, tassami Nunatsinni Naatsorsueqqissaartarfiup (Grønlands Statistikip) nalunaarsugai naapertorlugit ukiuni tulliuttuni nukappiaqqat Salimmik atsikkat malunnartumik amerlimmata.
 Sapangaaraq   KitaamiusutSapangâraĸ
 Sapangisaq   KitaamiusutSapangisaĸ
 Sapiitsoq   KitaamiusutSapîtsoĸ
 Sapu   KitaamiusutSapo
 Saqu   KitaamiusutSaĸo
 Sarfak   KitaamiusutSarfak
 Sarlik   KitaamiusutSardlik
 Satorina   KitaamiusutSatorina
 Seernaq   KitaamiusutSêrnaĸ
 Seqineq   KitaamiusutSeĸineĸ
 Seqininnguaq   KitaamiusutSeĸinínguaĸ
 SequssukAvanersuarmiusut  KitaamiusutSeĸuvssuk
SequssunaAvanersuarmiusut  KitaamiusutSeĸuvsuna
 Avanersuaq.

Isumaa: Ateq Avanersuarmiit pinngoqqaarpoq imatullu isumaqartinneqartarpoq: manniup aappaluttortaa (æggeblomme), oqaaseq sequsseq (hequsseq) naggueqatigaa Avanersuarmiut oqaasiannit hequsseraq (sequsseraq)-mit isumaqartumit: mannik timmissap iluaniittoq. Aamma aalisakkat suaat Avanersuarmiut hequsserarmik taasarpaat. (tak.:M. Fortescue: Inuktun 1991, q. 41).

Aamma naggueqatitta Qeqertaaluup avannaani Tununermiut oqaaseq ‘siqussiraq’ ima nassuiaateqartippaat: “tingmiap manniksangit iluaniittut sauniqangittut suli siqussirauvut.” (www.asuilaak.ca) Uffa Quebecip Avannaamiut oqaaseq ‘siqutsiraq’ ima isumaqartikkaat: “mannik timmissap iluani suli anillanneqanngitsoq suli iluamik qalipperneqanngitsoq” (Lucien Schneider: Ulirnaisigutiit 1985, q. 362).

Alaskami Iñupiaat akornanni inuttut atiuvoq Siqupsiraq aamma ullorissat uagut kalaallit Qiluttuusanik imalt. Tartutuuttunik taasakkavut (Syvstjernen (Plejaderne)) oqaatsimut tassunga assingusumik taaguuteqartippaat ima: ‘Siqupsiqqat’. (http://www.alaskool.org/LANGUAGE/dictionaries/inupiaq/dictionary.htm )

Amerlassusii Aqqit nalunaarsorsimaffiii naapertorlugit Nunatsinni angutit katillugit arfinilit Sequssunamik ateqarput. Siulliit 1919 siornatigut taamatut atilittut kuisissimasut kingulliillu amerlanerit 1980-90ikkunni inunngortut.
 Sersigaq   KitaamiusutSerssigaĸ
Sikkerninnguaq   KitaamiusutSivkernínguaĸ
 Isumaa: naasup sikkerninngua.

Amerlassusii: Sikkerninnguaq 30. Sivkernínguaĸ 7.
Sikkersoq   KitaamiusutSivkersoĸ
 Niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiat.

Isumaa: (Naasoq) sikkersoq. Oqaaseq sikkersoq aamma isumaqarpoq: illariarpoq.

Amerlassusii: Sikkersoq 59. Sivkersoĸ 21.
 Sikki   KitaamiusutSivke
 SimigaqAvanersuarmiusut QavappiattutKitaamiusutSimigaĸ
 Sinaq   KitaamiusutSinaĸ
Singajik   KitaamiusutSingajik
 Nukappiaqqat atiat. Oqaluttuatoqqani atorneqartoq.

Isumaa: Singajiiup oqaatsit qalipaammut attuumassutillit naggueqatigai, soorlu ´singarnaq' tassa 'qimmeq kajussuttoq qasertoq (amarungasoq)', angakkuttaaq oqaasiini 'singarti' tassaavoq amaroq, canadamilu angakkut oqaasii atorlugit terianniat taaneqartarput 'singakarjuit', qalipaataat pinerugunarlugu. Aamma Akilinermi Singartik inuup ateraat.

Ateq Singajik tassaavoq oqaluttuatoqqani ilisimaneqarluartup pissartap Arsuup eqqaaniit Kangermut Nuup avataanut 1600-kkut naalerneranni nuuttup aqqa.
Singajuk   KitaamiusutSingajuk
 Nukappiaqqat atiat. Oqaluttuatoqqani atorneqartoq.

Isumaa: Singajuup oqaatsit qalipaammut attuumassutillit naggueqatigisinnaavai, soorlu ´singarnaq' tassa 'qimmeq kajussuttoq qasertoq (amarungasoq)', aamma angakkut oqaasiini 'singarti'tassaavoq amaroq, aammaattaaq canadami terianniat angakkut oqaasii atorlugit taaguuteqarput ima: 'singakarjuit', qalipaataat pinerugunarlugu. Akilinermissaaq inuup ateraa Singartik.

Ateq sumiorpaluussuseq atorlugu pissuseqataa Singajik tassaavoq Pissartap Arsuup eqqaaniit Kangermut Nuup avataanut 1600-kkut naalerneranni nuuttup aqqa.
 Singeqqaq   KitaamiusutSingerĸaĸ
 Singerneq   KitaamiusutSingerneĸ
 Sinnii   KitaamiusutSivnê
 Sinniisoq   KitaamiusutSivnîssoĸ
 Sisi   KitaamiusutSise
 Sissigaq   KitaamiusutSivssigaĸ
 Sissik   KitaamiusutSigssik
Siuana   KitaamiusutSujuana
 Niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiat.

Isumaa: Siuanap nagguigaa siu-, siorlermut imalt. siuttuunissamik attuumassuteqarsinnaasoq. Allattaasitoqqami allassimavoq ima: Sujuana. Kalaallit aqqisa nalunaarsorsimaffianni aqqit siu-mik aallartinnillit pingasuupput: Siuleqatuk (Hiuleqatuk) Avanersuarmiut arnat atiattut nalunaarsorsimasoq, aamma Avanersuarmiut arnat atiat Sujuleqatsiaq. Taamatuttaaq angutit Kitaamiut atiat Siukiaq.

Tamatuma saniatigut Alfred Berthelsenip kalaallit aqqi pillugit allaatigisaani 1918-imeersumi (Navngivning i Grønland, Meddelelser om Grønland 56, q. 274) aqqit siu-mik naggueqartut makku ilaapput: Sujortoq (Sujugtoq, tassa siuttoq) angutip avannaani 1799-imi atia

, isumaqartoq arfernik upattuni (malersortuni) naalitsisartoq (harpunér), aammattaaq arnap atia 1799-imi nalunaarsorsimasoq: Sujotona (Sujutuna = siutuna), tassa siutooq, immaqa qingartooq. Taavalu 1867-imi aamma Avannaani angutip atia imaattoq: Sujoraq (Sioraq), tassagooq qingakkaajunini pissutigalugu.

Uiguut -na Siuanami aamma Siutunami atorneqartoq Kalaallit aqqini uiguutaavoq nalinginnaasoq atiunera ersersinniarlugu atorneqartartoq.

Amerlassusii: Nalitsinni Siuana aterineqartutut nalunaarsorsimanngilaq.
 Siukiaq   KitaamiusutSiukiaĸ
 Sorlak   KitaamiusutSordlak
 Sorlannguaq   KitaamiusutSordlánguaĸ
 Suigana   KitaamiusutSuigana
 Sukateq   KitaamiusutSukateĸ
 Sulluitsoq   KitaamiusutSuvdluitsoĸ
 Suloraq   KitaamiusutSuloraĸ
 Suluk   KitaamiusutSuluk
 Sulunnguaq   KitaamiusutSulúnguaĸ
 Sunavana   KitaamiusutSunavana
T
 Taajuat   KitaamiusutTâjuat
 Taaluaq   KitaamiusutTâluaĸ
 Taannguaq   KitaamiusutTãnguaĸ
 Taaraq   KitaamiusutTâraĸ
 TaiunginaAvanersuarmiusut  KitaamiusutTaiungina
 Tajaq   KitaamiusutTajaĸ
 Tajarana   KitaamiusutTajarana
 Tajarina   KitaamiusutTajarina
 Tajarneq   KitaamiusutTajarneĸ
 Takisooq   KitaamiusutTakisôĸ
 Takisuunnguaq   KitaamiusutTakisũnguaĸ
 Taliffak   KitaamiusutTalivfak
 Talissaq   KitaamiusutTaligssaĸ
 Tappiana   KitaamiusutTagpiana
 Taqajaraq   KitaamiusutTaĸajaraĸ
 Taqatuina   KitaamiusutTaĸatuina
 Taqqaq   KitaamiusutTarĸaĸ
 Tasiaq   KitaamiusutTasiaĸ
 Tasioq   KitaamiusutTasioĸ
 Tassuana   KitaamiusutTássuana
 Tassutaq   KitaamiusutTavssutaĸ
 Tavik   KitaamiusutTavik
 Termaq   KitaamiusutTermaĸ
 Tigaq   KitaamiusutTigaĸ
 Tigumiaq   KitaamiusutTigumiaĸ
 Tiiti Tunumiusut KitaamiusutTîte
 Timmi   KitaamiusutTingme
 Tinneraq   KitaamiusutTíneraĸ
 Tipaaja   KitaamiusutTipâja
 Tita   KitaamiusutTita
 Tivariaq   KitaamiusutTivariaĸ
 Tuapak   KitaamiusutTuapak
Tuarana   KitaamiusutTuarana
 Niviarsiaqqat atiat. Aqaat.

Isumaa: Ilimanarpoq aqaataasoq makku nagguigalugit: (aat)tuaruna! (aarsuaruna!). Kalaallit pisarnerattut meeqqamit aqaasoqaraangat inequginermut kutappaluttumik aqaataaqqaarsimasut atinnguuttartut arlaqartiterput. Soorlu makku: 'Nguujuk', aallaavigalugit: 'iinnguujuk' imalt. 'aannguujuk'. 'Taaraq', aallaavigalugu 'Itaaraq' (pinniitsuaraq), aamma 'Oquna', aallaavigalugu 'inequna.'

Tuarana naalisarneqartarpoq 'Tua' taannalu aqqit akuerisat aamma akornanniippoq, ilaannikkullu allatulaaq taallugu atorneqartarpoq ima: 'Tuaruna', taannattaaq aamma aqqit akuerisat akornanni siumugassaavoq.

Aterineqartutut amerlassusii: Nalitsinni aterineqartutut nalunaarsorsimanngilaq
Tuaruna   KitaamiusutTuaruna
 Niviarsiaqqat atiat. Aqaat.

Isumaa: Ilimanarpoq aqaataasoq makku nagguigalugit: (aat)tuaruna! (aarsuaruna!). Kalaallit pisarnerattut meeqqamit aqaasoqaraangat inequginermut kutappaluttumik aqaataaqqaarsimasut atinnguuttartut arlaqartiterput. Soorlu makku: 'Nguujuk', aallaavigalugit: 'iinnguujuk' imalt. 'aannguujuk'. 'Taaraq', aallaavigalugu 'Itaaraq' (pinniitsuaraq), aamma 'Oquna', aallaavigalugu 'inequna.'

Tuaruna naalisarneqartarpoq 'Tua' taannalu aqqit akuerisat aamma akornanniippoq, ilaannikkullu allatulaaq taallugu atorneqartarpoq ima: 'Tuarana', taannattaaq aamma aqqit akuerisat akornanni siumugassaavoq.

Aterineqartutut amerlassusii: Nalitsinni aterineqartutut nalunaarsorsimanngilaq
 Tuiigaq   KitaamiusutTuîgaĸ
 Tuilik   KitaamiusutTuvilik
 Tukku Tunumiusut KitaamiusutTúko
 Tukkujaq   KitaamiusutTúkujaĸ
 Tukuma   Kitaamiusut
Tukumaq   KitaamiusutTukumaĸ
 Niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiat.

Isumaa: 'aalassarissoq', 'qiilasoq', kajumissoq, qiimmattartoq', 'sullerissoq' ilaatigut 'ulapittoq' oqaluut ’tukumavoq’ aallaavigalugu. Ulluinnarni taaguutitut: Tukuma.

Aqqit tassunga assingusut tassaapput 'Qiimaaraq' ateq Kitaaneersoq, aamma 'Oqila' (oqilasooq), naalisarneralu Oqi.

Aamma takuuk niviarsiaqqat atiat Tukummeq.

Amerlassusii: Tukuma, pingasut ataallugit (niviarsiaqqat 01.01 2005 sioqqullugu DK-mi najugallit). Tukumaq, sisamat ataallugit (nukappiaqqat 01.01 2005 sioqqullugu nunani allani najugallit).
 Tulimaaq   KitaamiusutTulimâĸ
 Tulleq   KitaamiusutTugdleĸ
 Tullerunnaq   KitaamiusutTugdlerúnaĸ
 Tulluartoq   KitaamiusutTugdluartoĸ
 Tuminnguaq   KitaamiusutTumínguaĸ
 Tuneraq   KitaamiusutTuneraĸ
 Tunersuk   KitaamiusutTunersuk
 Tungu   KitaamiusutTungo
 Tungutsiiannguaq   KitaamiusutTungutsîánguaĸ
 Tungutsiiaq   KitaamiusutTungutsîaĸ
 Tunukana   KitaamiusutTunukana
Tupaarnaq   KitaamiusutTupârnaĸ
 Niviarsiaqqat atiat. Naasup taaguutaa.

Isumaa: Kleinschmidtip 1871-imi ordbogiliamini Tupaarnaq ima allaaserisimavaa: "vild timian, hvorledes dette navn er kommet til denne urt er ikke klart - (vild timian, qanoq ililluni ateq taanna naasumut atiutinneqarnersoq ersarinngilaq.)” (q. 381). Tupaarnaq qallunaatut taasarpaat skotsk timian, latinerisut: thymus praecox arcticus.

Naasoq taanna nuattoqartillugulu nakorsaatissatut tiiliarineqartartoq aammalumi neqini, suppini kaaginilu akussatut manna tikillugu atorneqartarluni. Tupaarnaq isumaqarunarpoq ‘inuummarissaat’ oqaaseq ’tupaarpoq’ (eqiiallappoq) nagguigalugu. Siullermik naasup atereqqaariarlugu niviarsiaqqamut atiutinneqalersimanissaa ilimanarpoq.
 Tuperna   KitaamiusutTuperna
 Tupernina   KitaamiusutTupernina
 Tuttorana   KitaamiusutTugtorana
 Tuugaaq   KitaamiusutTûgâĸ
 Tuujuk   KitaamiusutTûjuk
 Tuukkaq   KitaamiusutTũkaĸ
 Tuullik   KitaamiusutTûgdlik
U
 Ueqqaaq   KitaamiusutUerĸâĸ
 Uerana   KitaamiusutUverana
 Uiaqoq   KitaamiusutUiaĸoĸ
 Uiffaq   KitaamiusutUivfaĸ
 Uiloq   KitaamiusutUiloĸ
 Uilu   KitaamiusutUilo
 Uilulaq   KitaamiusutUilulaĸ
 Uisasoq   KitaamiusutUisassoĸ
 Ujammiugaq   KitaamiusutUjangmiugaĸ
 UjarakAvanersuarmiusut  KitaamiusutUjarak
 Ujaratsiaq   KitaamiusutUjaratsiaĸ
 Ujarneq Tunumiusut KitaamiusutUjarneĸ
 Ujorna   KitaamiusutUjorna
 Ujoru   KitaamiusutUjoro
 Ujuuki   KitaamiusutJohannesUjûke
 Ukaleq   KitaamiusutUkaleĸ
 Ukaliusaq   KitaamiusutUkaliussaĸ
 Ukaliusi   KitaamiusutUkaliuse
 Ukamaq   KitaamiusutUkamaĸ
 Ukatu   KitaamiusutUkato
 Ulaaju   KitaamiusutUlâjo
UlaajukAvanersuarmiusut  KitaamiusutUlâjuk
 Oqaluttuatoqqani atorneqartartoq.

Isumaa: Ulaajuk tassa inuk inuutsimigut iluserissoq takkajaajulluni sillakullaasoq. Atit Ulaajuup naggueqatai tassaapput angutit arnallu Tunumi atigisartagaat Ulannaq aammalu Qavappiaat arnanut atiutaat Ulartoq. Taamatuttaaq angut 1881-imi Alluitsumi kuisittoq kalaallisut ateqaqqaarsimagaluarpoq ima: Ulaasi.

Aamma tak.: Eri, Taorana (Daorana).
 Ulloriannguaq   KitaamiusutUvdloriánguaĸ
 UlloriaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutUvdloriaĸ
 Ulornaq   KitaamiusutUlornaĸ
 UluattooqAvanersuarmiusut  KitaamiusutUluagtôĸ
 Uluutannguaq   KitaamiusutUlûtánguaĸ
 Unaliina   KitaamiusutUnalîna
 Unalina   KitaamiusutUnalina
 UngaaqAvanersuarmiusut  KitaamiusutUngâĸ
 Ungiuk   KitaamiusutUngiuk
 Uniaq   KitaamiusutUniaĸ
 Unnaq   KitaamiusutÚnaĸ
 Uppernanngitsoq   KitaamiusutUgpernángitsoĸ
 Uppik   KitaamiusutUgpik
 Usinna   KitaamiusutUsivna
 Utaat   KitaamiusutUtât
Utertoq   KitaamiusutUtertoĸ
 Niviarsiaqqat nukappiaqqallu atiat.

Isumaa: Toqukkut qimagussimasoqartillugu atsiussisoqaraangat toqusimasoq utertutut isigalugu angerlartoqutigineqartarpoq. Paqumisunneq pissutigalugu qanga atermik nalinginnaq taaguinissaq utersigineqarneq ajorpoq, taamaammat ativia taanagu utersimanera pillugu taaguineq atinnguussimavoq ima: Utertoq.

Utertup pissuseqatigai atit makku: Angerla, Sinniisoq, aamma immaqa Qaaqqutsiaq aamma Taatsiaq. Qanigisaasut paqumiginnillutik taaguiumanatik atsiussamut taaguusiuttagaat tamakku piffissap ingerlanerani inuttut atinnguussimapput.

Amerlassusii: Utertoq 15. Utertoκ 5 Allat: Utertunnguaq 11. Utertúnguaκ 4.
Uti   KitaamiusutUte
 Utertoq naalisarlugu. Toqukkut qimagussimasoqartillugu atsiussisoqaraangat toqusimasoq utertutut isigalugu angerlartoqutigineqartarpoq. Paqumisunneq pissutigalugu qanga atermik nalinginnaq taaguinissaq ornigineqarneq ajorpoq, taamaammat ativia taanagu utersimanera pillugu taaguineq atinnguussimavoq ima: Utertoq. Utip pissuseqatigai atit makku: Utertoq, Angerla, Sinniisoq immaqalu Qaaqqutsiaq aamma Taatsiaq. Qanigisaasut paqumiginnillutik taaguiumanatik atsiussamut taaguusiuttagaat tamakku piffissap ingerlanerani inuttut atinnguussimapput.
 Uunu   KitaamiusutÛno
V
 Viannguaq   KitaamiusutVia/VieViánguaĸ

Aterni ujarlerneq

 
Ujarlernermi immikkut tunngaviit







Inuit aqqinut tunngasut

Atissamik qinnuteqarniarpit?
Aqqit akuerisat ujarpigit?
Atuakkiaq: Kalaallit aqqi
Kalaallisut atsiiniarpit?
inuit_aqqi
Inuit Aqqinik Akuersisartunit imaqarniliat (2008-2014)
Oqaasiliortut_ikon nutaaq
Oqaasiliortunit imaqarniliat