Grønlands Sprogsekretariat

Main Menu

Oqaasiliortut 2021 – 12 (gl)

 

OQAASILIORTUT ATAATSIMIINNERAT

tallimanngorneq 26/11-2021, nal. 13-16, Oqaasileriffimmi

 

PEQATAASUT

Oqaasiliortut:

Mariia Simonsen (siulittaasoq), Karen Ramsøe (siulittaasup tullia), Abia Abelsen aamma Else Kleist

Peqataanngitsoq:

Knud Møller

Oqaasileriffimmit:

Minik Jeremiassen (allatsi) aamma Beatrine Heilmann (pisortaq)

Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfimmit:

Evi Kreutzmann aamma Nauja Karlsen

OQALUUSERISASSAT

  1. Oqaluuserisassat akuerineqarnerat
  2. Kingullermik ataatsimiinnermit (05/11-2021) imaqarniliap akuerineqarnera
  3. Kalaallisut taaguusigassat
    1. Matematikkimi taaguusersuutit
  4. Siulittaasumit Oqaasileriffimmillu ilisimatitsissutit
    1. Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit
  5. Suliat allat pillugit ilisimatitsineq
    1. Inuit aqqi pillugit saaffiginnissutit
  6. Ataatsimiinnissap tulliata ullulerneqarnera
  7. Tamalaat

IMAQARNILIAQ

  1. Oqaluuserisassat akuerineqarnerat

Oqaluuserisassat akuerineqarput.

  1. Kingullermik ataatsimiinnermit (05/11-2021) imaqarniliap akuerineqarnera

Kingullermik ataatsimiinnermi imaqarniliaq akuerineqarpoq.

  1. Kalaallisut taaguusigassat
    1. Matematikkimi taaguusersuutit

Kingullermik ataatsimiinnermi (05/11-2021) nalornissuteqarneq peqqutigalu qaangiinnarneqarsimasut siulliunneqarput:

Qallunaatut Isumaqataa Kalaallisut Oqaaseqarfiginnissut
isometrisk papir   pappiaraq isometriskiusoq

Uiggiusersuisarneq naanilersuisarnerlu peqqutigalugit kingullermik ataatsimiinnermi (05/11-2021) aalajangiunneqarpoq ‘pappiaraq’ atorneqassasoq.

Pappiaraq:
pappiaqqat, pappiaqqap, pappiaqqamik il.il.

Pappiara:
pappiarat, pappiarap, pappiaramik il.il.

Pappiala:
pappialat, pappialap, pappialamik il.il.

Pappiliaq:
pappiliat/pappilissat, pappiliap/pappilissap, pappiliamik/pappilissamik il.il.
isometrisk tegning   titartagaq isometriskiusoq  
kommutativ lov   malittarisassaq kommutativiusoq  
korde   korde  
kurtage   akitsuut;
kurtage		  

Taaguusersuuserineq nangillugu suliaqarnermi kalaallisut taaguuserneqartut matuma ataani allassimapput:

Qallunaatut Isumaqataa Kalaallisut Oqaaseqarfiginnissut
kurve   naleqqiiffimmi titartugaq  
kvadrant   naleqqiiffiup sisamanut aggornera;
kvadranti		  
kvadrat   issoqqaarissoq  
kvadratisk   issoqqaarissutut ilusilik  
kvadratnet   issoqqaarissuaqqat  
kvadratpapir   pappiaraq issoqqaarissulik  
kvadratrod   marloqqiutip sorlaa;
kvadratrodi		  
kvadrattal   kisitsit marloqqiut  
kvart   sisamararterut  
kvartal   kvartali  
kvartil   kvartili  
kvotient   agguakkap inernera  
led   tangertaq;
ila		  
lige med   assigaa;
amerlaqatigaa		  
lige tal   kisitsit akunnaatsoq  
ligebenet   takeqatigiinnik niululik  
ligebenet trapez   trapezi marlunnik takeqatigiinnik sinarsulik  
ligebenet trekant   pingasunik teqeqqulik marlunnik takeqatigiinnik sinarsulik  
ligedannede   iluseqatigiit  
ligedannethed   iluseqatigiissuseq  
ligefrem proportionalitet   atsikkutigiissumik alliartorneq  
ligesidet   takeqatigiinnik sinarsulik  
ligesidet trekant   pingasunik takeqatigiinnik sinarsulik  
lighedstegn   assigeequt  
ligning   assigiissitaq  
ligningssystem   assigiissitalereriaaseq  
lineal   titartaat  
lineær   titarneq narlusooq  
lineær funktion   funktionip titarnera narlusooq  
lineær vækst   alliartorneq narlusuumik titarnilik  
linje   titarneq  
linjestykke   titarnimineq  
listeform   nalunaarsuiffittut allatat  
lodret   napparissoq  
lommeregner   kisitsissuteeraq  
lukket interval   intervali matoqqasoq  
lukket kurve   naleqqiiffimmi titartugaq matoqqasoq  
lukket udsagn   taamaanneragaq matoqqasoq  
længde   takissuseq  
læresætning   najoqqutassiaq  
løsning   inerneq  
løsningsmængde   tangertat eqqortut  
maksimum   annerpaaffik  
masse   tangeq  
massefylde   tangertussuseq  
matematik   matematikki  
matematisk beskrivelse   matematikki atorlugu nassuiaat  
matematisk model   matematiskimik takussutissiaq  
median   mediani  
mellemregning   kisitsigallarneq  
mente   ilassamaat  
metersystem   metersystemi  
metode   periaaseq  
middeltal   agguaqatigiissinnerat  
middelværdi   naliussangatitaq  
midtnormal   normali qeqqatigoortoq  
midtpunkt   toorneq qeqqatigoortoq  
millimeterpapir   millimeterpappiaraq  
million   millioni  
mindre end   minnerusoq  
mindre end eller lige med   minnerusoq angeqataaluunniit  
mindsteværdi   nalik minnerpaaq  
minimum   minnerpaaffik  
minimumsmåling   minnerpaaffiliineq  
minimumstælling   ikinnerpaaffiliineq  
minuend   ilanngagassaq  
minus minustegn;
subtraktionstegn		 ilanngaanermi ilisarnaat;
minusi		  
minus   minus kisitsisip noor’lumit minnerunera nalunaarniarlugu ilisarnaasiuttagaq
minusparantes   ilanngagassat ungaluutaat  
minustegn minus;
subtraktionstegn		 minusi;
ilanngaanermi ilisarnaat		  
model   qarasaasiamik naatsorsuut  
modellering   qarasaasiaq atorlugu naatsorsuusiorneq  
modsat tal   kisitsit paarlangasoq  
modstående   akianiittoq  
modstående katete   katete akianiittoq  
moms   momsi  
mulighed   periarfissaq  
multiplicere gange amerlisarpaa;
gangerpaa		  
multiplikand   amerlisagassaq;
gangigassaq		  
multiplikation   amerlisaaneq;
gangiineq		  
multiplikation som addition   katitsinertut amerlisaaneq  
multiplikationsalgoritme   amerlisaanermi periuseq  
multiplikationsfaktor   amerlisaat  
multiplikationsprincip   amerlisaalluni periaaseq  
multiplikationstegn gangetegn amerlisaanermut ilisarnaat  
multiplikator   amerlisaat  
mængde   eqimattat  
mønster   allak  
måle   ussersarpaa;
uuttorpaa		  
måleenhed   uuttortaatip nalilersuutaa;
ussersaatip nalilersuutaa		  
målestok   naleqqiussissut  
målestoksforhold   angissutsimut naleqqiussissut  
måling   uuttortaaneq; ussersaaneq  
n-te rod   n-eqqiutip sorlaa  
nabovinkler   qivernerit sanileriit  
naturligt tal   kisitsit nalinginnaasoq  
nedre kvartil   kvartili alleq  
negativ   negativiusoq  
negativt tal   kisitsit negativiusoq  
normal   normali  
nul   nuulu;
noor´lu		  
nulpunkt origo aallartiffik;
origo		  
numerisk værdi   kisitsisip nalerpiaa  
nævner   ataaniittortaq  
observation   misissuinermi paasisaq  
observationsinterval   misissuinermi paasisat intervalii  
observationssæt   misissuinermi paasisat ataatsimoortut  
omdrejningspunkt   saqitsiviup qeqqa  
omkreds   kaajallanneq  
omregne omsætte allanngortippaa  
omregning omsætning allanngortitsineq  
omskrevet cirkel   ammalortoq ilutsip silataatigoortoq;
cirkeli ilutsip silataatigoortoq		  
omskrive   allatut oqaatigaa  
omskrive   silataatigoortippaa  
omsætning   tunisanit isertitat  
omsætning omregning allanngortitsineq  
omsætte omregne allanngortippaa  
omvendt proportional   paarlangasumik alliartoqatigiittut  
omvendt proportionalitet   paarlangasumik alliartoqatigiinneq  
opløfte i potens   arlaleqqiutilinngortippaa  
opløsning i primfaktorer   primtalinut immikkoortiterineq  
opstilling   inissitsiterineq  
opsummere   eqikkarpaa  
ordenstal   kisitsit tulleriissaarut  
ordinat andenkoordinat naleqqat aappaat;
ordinat		  
ordinatakse y-akse;
andenakse;
2.akse		 kanaartat aappaat;
ordinatakse		  
orienteret linje   titarneq sammiviligaq  
origo nulpunkt origo;
aallartiffik		  
ortogonal retvinklet teqeqqorissoq  
ottekant   arfineq-pingasunik teqeqqulik  
overflade   qaaq  
overfladeareal   qaavata annertussusia  
overslag   missingersuut  
overslagsregning   missingersuineq  
parabel   parabeli  
parallel   illinertut sammiveqatigiit  
parallelforskydning   parallelimik illikartitsineq  
parallelogram   parallelogrammi  
parentes   ungaluut  
parentesregel   ungaluutinut malittarisassaq  
passer   ammalortuliuut  
per   per;
pr.		  
periferi   ammalortup titarnera;
periferii		  
periferivinkel   ammalortup titarnerani qiverneq;
periferiip qivernera		  
permutation   paarlakaatiterineq  
perspektivtegning   ungavariartortutut titartaaneq;
perspektivilimmik titartaaneq		  
pi   pii  
pil   qarsuusaq  
pindediagram   pindediagrammi  
plan figur   iluseq toqqissoq  
plan flade   toqqissoq  
plus plustegn;
additionstegn		 katiterinermut ilisarnaat;
plussi		  
plus   plus kisitsisip noor’lumit annerunera nalunaarniarlugu ilisarnaasiunneqarsinnaasoq
plusparantes   katitassat ungaluutaat  
plustegn additionstegn;
plus		 katiterinermut ilisarnaat;
plussi		  
polyeder   sanerarpalik;
polyederi		  
polygon   teqeqqorpalik;
polygon		  
positionssystem   kisitsisinik inisseeriaaseq  
positiv   positiviusoq  
positivt tal   kisitsit positiviusoq  
potens   arlaleqqiutilik  
potensopløftning   arlaleqqiutililerineq  
prik   toorneq  
prikpapir   pappiaraq toornilik;
prikpapir		  
primfaktor   primfaktori  
primtal   primtali  
prisme   prisme  
pro anno   ukiumut;
pro anno		  
problemløsning   eqqarsaatigisarialinnik suliaqarneq  
procent   procenti  
procentbegreb   procentilerineq  
procentdiagram   procentdiagrammi  
procentfordeling   agguagaq procentinngortitaq  
procentpoint   procentpointi  
procentregning   procentinik kisitsineq  
produkt   amerlisakkap inernera  
produkt af to faktorer   kisitsisinit marlunnit amerlisagaq  
promille   promille  
proportional   alliartuaaqatigiit  
proportionalitet   alliartuaaqatigiinneq  
præcis   eqqoqqissaartoq  
præmie   akissarsiaq  
prøvefigur   iluseq titartarallagaq  
prøvetegning   misiligutitut titartagaq  
punkt   toorneq  
punktbegreb   toornerup suuneranik paasinninneq  
punktsymmetri   toornikkut illugiiffaarissuseq  
pyramide   pyramide  
pyramidestub   pyramidip kippaa  
pythagoras pythagoræiske læresætning pythagorasip najoqqutassiaa  
pythagoræiske læresætning pythagoras pythagorasip najoqqutassiaa  
rabat   akikillilerut  
radikand   radikandi  
radius   radiusi  
rand   sini  
rationalt tal   kisitsit rationaliusoq;
kisitsit agguarneqarsinnaasoq		  
rationale tal   kisitsisit agguarneqarsinnaasut;
kisitsisit rationaliusut		  
reciprok   nalik killormoortoq  
reducere   annikillilerpaa;
eqikkarpaa		  
reduktion   eqikkaaneq;
naalisaaneq		  
reelt tal   kisitsisiviusoq;
kisitsit reeliusoq		  
reelle tal   kisitsisiviusut;
kisitsisit reelliusut		  
regel regneregel kisitsinermi malittarisassaq  
regneark   regnearki  
stolpediagram   stolpediagrammi  
søjlediagram   søjlediagrammi  
trappediagram   trappediagrammi  

Ataatsimiinnerni siuliini akuerineqareersut ilaat naqqinneqarput:

Qallunaatut Isumaqataa Kalaallisut Oqaaseqarfiginnissut
additionstegn plustegn;
plus		 katiterinermut ilisarnaat;
plussi		 ‘katiterinermut ilisarnaat’ (18.08.2021) ilaneqarpoq
cirkeldiagram   cirkeldiagrammi ‘cirkeldiagrammi’ aamma ‘diagrammi ammalortoq’ akuerisaagaluarput (14.10.2021), ataatsimiinnermili aalajangiunneqarpoq oqaasersiatut taaguuserneqassasoq aamma ‘diagrammi ammalortoq’ atorunnaarsinneqassasoq
gangestykke multiplikationsstykke amerlisagassiaq;
gangigassiaq		 ‘amerlisagassaq’ aamma ‘gangigassaq’ (05.11.2021) atorunnaarsillugit taarserneqarput
multiplikationsstykke gangestykke amerlisagassiaq;
gangigassiaq		  
kardinaltal mængdetal kisitsit amerlassusiliisoq ‘kisitsit amerlassutsinikoqaatiginnittoq’ (05.11.21) atorunnaarsillugu taarserneqarpoq
mængdetal kardinaltal kisitsit amerlassusiliisoq  
  1. Siulittaasumit Oqaasileriffimmillu ilisimatitsissutit
    1. Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit

Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutigineqartut sisamaapput:

    1. Aningaasanut inatsit 2022-moortoq Inatsisartunit akuerineqarmat Oqaasileriffimmut aningaasaliissutit 1 million kroninik amerlineqarput. Aningaasat taakku taaguusersuutinik ineriartortitsinermut atorneqassapput.
    2. Oqaasiliortut Oqaasileriffillu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut,Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Ataatsimiititaliamik internettikkut ingerlanneqartumik naapeqateqarput.
    3. Oqaasileriffimmi atorfillit Oqaasileriffimmi 01.12.21 isumasioqatigiissapput. Isumasioqatigiinnermi eqqartorneqartut Oqaasiliortut ataatsimeeqqippata ilisimatitsissutigineqassapput.
    4. Sapaatip akunnerani 47-mi nutserusiortut tamakkerlutik ataatsimuussapput. Naapeqatigiinnermi nutserutissat suliniutip ataaniikkunnaarlutik Oqaasileriffimmi ingerlatsinerup ataaniilernissaanut piareersaatissat kingulliit ataatsimut eqqartussavaat.
  1. Suliat allat pillugit ilisimatitsineq
    1. Inuit aqqi pillugit saaffiginnissutit

Oqaasiliortut kingullermik ataatsimiinnerannit (05/11-2021) ullumimut aternik akuersisoqarsimanngilaq.

  1. Ataatsimiinnissap tulliata ullulerneqarnera

Oqaasiliortut aalajangerput decembarip ulluisa 15-ianni nal. 13-16 Oqaasileriffimmi ataatsimiissallutik.

  1. Tamalaat

Oqaasiliortut siulittaasuata inuusuttunik oqaatsinut ambassadøreqalersitsinissaq isumaliutigisimallugu eqqartutsiarpaa. Eqqartuineq sivisunngilaq, eqqaatsiarneqarporli oqaatsinut ambassadøreqaleraluarpat ambassadøriusut pikkorissarneqartassasut, taakkualu inuusuttoqatiminnut oqaatsinik siunnersuineq pingaarnertut suliarissagaat. Januaarimi ataatsimiinnissami oqaluuserisassanut ilanngunneqassaaq.

Ataatsimiinnermi peqataasut:

Mariia Simonsen (siulittaasoq)

Karen Ramsøe (siulittaasup tullia)

Else Kleist (ilaasortaq)        

Abia Abelsen (ilaasortaq)

Imaqarniliaq atuarsimallugu uppernarsarpaa:

Knud Møller (ilaasortaq)