OQAA – 091211(gl)

Oqaasiliortut ataatsimiinnerat tallimanng. decembarip 9-anni 2011, nal. 13.00 Oqaasileriffiup ataatsimiittarfiani.

Peqataasut: Carl Chr. Olsen, Stephen Heilmann, Eva Møller Thomassen, Lotte Holm aamma Katti Frederiksen.

Allatsi: Katti Frederiksen

Oqaluuserisassatut siunnersuutit:

1. Tikilluaqqusineq aamma ilisimatitsissutit
   Siulittaasoq tikilluaqqusilluni ilisimatitsivoq Ekspertgruppen Nordens Sprogrådimi novembarimi ataatsimiissimallutik, aamma Nordisk Sprogkonventionip nutarsarnerani aappaagu marsimi ataatsimiinnerup kingorna Nordisk Ministerrådimut saqqummiunneqarluni naammassineqarluni suliarineqarnissaa ilimasaarutigaa. Nutarsaanermi oqallisigineqarluni apeqquserneqartoq tassaavoq konventioni sorleq, 1981-imeersoq imaluunniit 1996-imeersoq, iluarsaanniarneqarnersoq, aammalu ajornartorsiutit ilagalugu nunat tamarmik akuerisisimaneraat takuneqarsinnaanngimmat.Avannaamioqatigiinni oqaatsit pillugit inissisimanermi SH-ip soqutigaa Saamit sumiorpaluutitik pillugit qanoq suleriaaseqarnerat paasisaqarfigissallugu, CCO-llu ilisimatitsissutigaa Fælles Samisk Sprogrådeqartut.

   Borgelig ombudeqarneq pillugu oqallinneqarpoq, isumaqatigiissutigineqarlunilu ilaasortat ilaasa sulinerisa allanngorartarnerat pissutigalugu siumoortumik suliffiusussat nalunaarsorsimaffiat Oqaasileriffimmut nalunaarutigineqartassasut.

2. Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliap akuerineqarnera
   Imaqarniliaq novembarimeersoq akuerineqarpoq, naqinnerliukkallu aaqqinneqarlutik.
3. Tunumiutut allattarnissaq
   Oqaasiliortut ataatsimiinnissaannut Tunumiutullu allattarnissamut aalajangersaanissamut najoqqutassamik siulittaasoq allagaqarsimavoq. Taakkua inatsisit tunngavigalugit aalajangersakkanik imaqarput; ilaatigut oqaatsit pillugit inatsit 2010-meersoq, allattaaseq pillugu inatsit 1973-imeersoq, taakkununngalu attuumassutillit aalajangersakkat allat, soorlu Oqaasiliortuni Nunat Inuillu aqqini sulinermi malittarisassat il.il.LH aperaaq franskit Tunumiut oqaasii pillugit allattartut nalunaarsuinerminni allattaaseq atugaat akuerisaanersut, ass. Tunumiit oraasiat.

   CCO nassuiaavoq Tunumiut oqaasii pillugit ilisimatuutut allattartut, soorlu Michael Fortescue, Louis-Jacques Dorais aamma Robbe Pierre nalunaarsuilernerminni Oqaasiliortut aqqutigalugit isumaqatigiissuteqartarsimapput, tassanilu kalaallisut allannermi inatsit malitassat tunngavigineqartarsimasut.

   KF-ip naqinnerit ‘t’-p aamma ‘d’-p atuuffii pillugit nassuiaateqalaarpoq ilaatigut aamma oqaatigalugu naqinnerit ‘t’ ‘d’-lu aamma danskisut assigiinngitsunik atuuffeqarlutillu taagorneqartartut, ass. Danmark, mad, står, datter, taske il.il. Aamma oqaatigaa Ilisimatusarfimmiut Tunumiutut allannerminni fonemi naqinnertut atuunnartarsimagaat, assersuutigalugu soorlu Tunumiutut ima allallugu coortu.

   LH nassuiaavoq Tunumi nunat aqqinik suliaqarnermini periuseq qanoq ittoq atorsimanerlugu, aammalu qanoq oqaatigineqartarnera paatsuugassaajunnaarsikkumallugu naqinneq ‘d’ atortarsimallugu. Assersuutit makku taakkartorpai:
   Tiniteqilaaq ima allassimallugu Diilerilaar
   Sermiligaaq ima allassimallugu Tsermilingaar
   Kangikajik ima allassimallugu Kangigai, tassa qanoq oqaatigineqartarneri malillugit, sapinngisarli tamaat aamma allattaatsip inatsisai Oqaasileriffimmit suliakkiunneqartut malillugit allanniartarsimalluni.

   Tamanit isumaqatigiissutaavoq Tunumiutut allannermi systemimik pisariaqartitsisoqartoq, pingaartumik aamma ulluinnarni oqaatsinik atuisut kitaamiutut allattaatsimik sungiussisimasut paatsuugassaanngitsumik malitassaqarnissaat eqqarsaatigalugit, taakkununnga assersuutissaalluarluni
   kitaamiusut ‘tissinarpoq’, allattaatsimi inatsit malillugu Tunumiutut ima allanneqarsimasup ‘titsiarpoq’-p ima oqaatigineqarnissaa ditsiarpoq*.
   Tunumiutut nipi alla allattaatsimiinngitsoq aamma assersuutigineqarpoq, tassalu Tunumiutut uangamik oqartarnerannit nipi ‘uarnga’ = /uɑŋa/.

   CCO isumaqarpoq naaperiaasoqarsinnaasoq, taammaattumillu aalajangiunneqarpoq LH-p nunat aqqinik suliaqarnermini suliai casetut atorlugit systemi qanoq ittoq atorneqassasoq nalilersuinikkut paasiniarneqassasoq, taakkualu tunngavigalugit suna isumaqatigiissutigineqarsinnaanersoq anguniarneqassasoq Oqaasiliortunullu saqqummiunneqarluni.

4. Tina Parsimit saaffiginnissutit (ordlisti)
   Suliat bilagit naammassineqartut quppernerni kingullerni takuneqarsinnaapput.
5. IKINN-imit saaffiginnissut
   Saaffiginnissummi matumani taaguutit sorliit atorneqarnissaannik aalajangeeqqusinermit Oqaasiliortut siunniussaat ukuupput:
   1. Efterværn – Ikiueqqissinnaanermut upalungaarsimaneq
   2. Personlig rådgiver – Inummut siunnersorti
   3. Professionel familiepleje – Ilaqutariit immikkut piumasaqaatitalimmik paarsaqartartut
6. misaqqarnaq (stribet havkat)
   Sumiluunniit taaguutit atorneqartut ilaatigut assigiissinnaasaraluarlutik taamaattoq isumaat assigiittuaannanngillat. Matumani aamma taamaattoqarpoq. Nuummi eqalukkamik taasaraat aamma allat taasarpaat qeeraasaq. Uumasup matumani pineqartup sumiiffiit apeqqutaallutik assigiinngitsumik taagorneqarnera paasinarpoq, taamaattumik Oqaasiliortut oqarsinnaanngillat taaguut sorleq matumani eqqornerunersoq.
7. undervisningsassistent
   saaffiginnittut nammineerluni siunnersuutaa akuerineqarpoq:
   atuartitsinermi ikiorti 
8. materialisering
   Timitaliineq tamatigut tigussaasunngortitsisanngimmat materialiseringip kalaallisut taaguutaa imaassaaq: tigussaasunngortitsineq 
9. januaarip aappaani imalt. aamma aappaanni?
   Ulloq aalajangersimasoq (1.janaur) pineqarpat eqqortoq tassaassaaq marlunnik ‘n’-italik, tassa ataasiinnarmik ‘n’-itaqarpat paatsuungasoqartoqarsinnaalissaaq qaammatip aallartilaarnera (aalajangersimasumik ulluligaanngitsoq) pineqarnersoq, tassa januaarip aallartisimalaarnera pineqarnersoq.
10. sundhedsplejeassistent
    Taaguut taanna pigilerneqartarpoq sundhedsassistentioreerluni ilinniaqqinnermi naammassinninnermi, tassa
    sundhedaplejespecialiering, kalaallisut peqqissaasutut suliaqarnermi ilinniaqqinneq.
    Sundhedsplejeassistent imaalerpoq – peqqissaasutut suliaqarnermi sullissisoq 
11. fradragip kalaallisuunngortinneqarsimanerani naqqiut
    uani akileraarutit pineqarpata (skattefradrag) kalaallisut taaguutaa imaalissaaq akileraarutissanut ilanngaatit, tamanna atugaareermat aamma nittartakkatsinni aaqqinneqassaaq.
12. vippestol – qivimiusaarfik
13. energidrik – eqiiallassaat
14. suiaqatigiit imalt.suiaaqatigiit?
    naqinnerliukkat nittartakkamiittut imaqarnilianiittullu aaqqinneqassapput, imaalerlutik: suiaqatigiit, suiaqatigiittut, suiaqatiminnik il.il. 
15. hvidvask af udbytte – pissarsianik malunnarunnaarsaaneq 
16. PKU-p kalaallisuunngortinneqarnissaa – Ilinniagaqanngitsunik piginnaanngorsaanermik suliniut, naalisarnera IPS 
17. Pisiniarfiit piseqqusaarutiminni oqaatsit atugaat
    – kinguartinneqarpoq –
18. kigutinut taaguut ’flader’ kalaallisut ’
    aalajangiunneqarpoq taaguut kigutip iigaanik taagorneqassasoq, atuisussallu namminneerlutik iigaata sorlermut samminera nassuiaasiinnartassagaat.
19. Allat

Inussiarnersumik inuulluaqqusilluta

Carl Chr. Olsen Katti Frederiksen
Siulittaasoq Allatsi

Terminologiliste