The Language Secretariat of Greenland

Oqaasiliortut 2021 – 2 (gl)

OQAA – 100221 (gl)

Oqaasiliortut 10/02-2021 ataatsimiinnerannit imaqarniliaq

Peqataasut:

Oqaasiliortut: Mariia Simonsen (siulittaasoq), Karen Ramsøe (siulittaasup tullia), Knud Møller, Hans Kristian Olsen & Camilla Kleemann-Andersen
Oqaasileriffimmit: Lisathe Møller (allatsi) & Beatrine Heilmann (pisortaagallartoq)

 

Oqaluuserisassat:

  1. Oqaluuserisassat akuerineqarnerat.
  2. Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliap akuerineqarnera.
  3. Siulittaasumit Oqaasileriffimmillu ilisimatitsissutit.
    1. Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit
  4. Suliat allat pillugit ilisimatitsineq
    1. Inuit aqqi pillugit saaffiginnissutit
  5. Suliat allat:
    1. Telepostip ussassaarutaa
    2. Taaguusersuutilerinermi Oqaasiliortut najoqqutassaat
    3. Taaguusersuutilerinermi oqaatsit nalunaarsorsimaffiinik (ordlistinik) akuersisarneq
  6. Kalaallisut taaguusigassat:
    1. Isikkamik-arsarnermi taaguusersuutit akuerineqarnerat
  7. Ataatsimiinnissap tulliata ullulerneqarnera.
  8. Tamalaat

 

Imaqarniliaq

  1. Oqaluuserisassat akuerineqarnerat

Oqaluuserisassat allannguuteqartinneqalaarlutik akuersissutigineqarput. Oqaasileriffimmi KNR-imut oqaatsitsinnik kiffartuussisup KNR-imik suleqateqartarnini pillugu nassuiaanissaraluanut taarsiullugu Telepostip Facebookikkut Tunumiutut ussassaarusiarisimasaa sammineqassaaq.

 

  1. Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliap akuerineqarnera.

27/1-2021 ataatsimiinnermit imaqarniliaq akuerineqarpoq.

 

  1. Siulittaasumit Oqaasileriffimmillu ilisimatitsissutit.
  2. a. Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit tusaatissatut tiguneqarput.

 

  1. Suliat allat pillugit ilisimatitsineq
  2. a. Inuit aqqi pillugit saaffiginnissutit tusaatissatut tiguneqarput.

Ataatsimiinnerup kingulliup kingorna (7/1.2021) aqqit Oqaasiliortunit akuersissutigineqartut:

  • Nukappiaqqat aqqat Hoqqaq Oqaasiliortuni ilaasortat tamarmiullutik akuersissutigaat.
  • Nukappiaqqat aqqat Nukatuaq Oqaasiliortuni ilaasortat tamarmiullutik akuersissutigaat.
  • Niviarsiaqqat aqqat Upaluna Oqaasiliortuni ilaasortat tamarmiullutik akuersissutigaat.
  1. Suliat allat:
    1. Telepostip Facebookikkut Tunumiutut ussassaarutaa

Telepostip Facebookikkut flatrate pillugu ussassaarut Tunumiutut allanneqarsimasoq Oqaasiliortut eqqartorpaat. Kalaallisut allattaaseq kalaallit tamarmik atugassaat (standardskrift) pisortat suliffeqarfiutaanni, aamma Namminersorlutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffinni, atorneqartussaammat Teleposti tamatuminnga eqqaasinneqassaaq.

  1. Taaguusersuutilerinermi Oqaasiliortut najoqqutassaat

Taaguusersuutinik suliaqarnermi najoqqutassat eqqumaffigisassallu assersuutitalersorneqarsimasut Oqaasiliortut akuersissutigaat.

 

Oqaasiliortut taaguusersuutinik (terminologi) suliaqarnermi najoqqutassaat eqqumaffigisassaallu:

Taaguut (term/fagudtryk) qanoq ittuua?:

  • Suliaqarfiup (fagområde) iluani attaveqatigiinnermi atorneqartarpoq (bruges i faglig kommunikation) sammisamut aalajangersimasumut attuumassuteqartarluni (hører til et specifikt emne).
  • Taaguut (term/fagudtryk) oqaasiusinnaavoq ataaseq, arlalinnik oqaasertaqarsinnaavoq (flerordsterm), taaguut naalisagaasinnaavoq (forkortet fagudtryk), oqaatsit kattussaasinnaapput (sammensætninger).

Taaguusersuutilerinermi suleriaaseq (terminologisk metode)[1]

  • Piareersarneq aalajangiuteriigassanillu aalajangiineq:
    • Taaguusersuutit (terminologi) suliaqarfimmut (fagområde) ataatsimut imaluunniit suliaqarfiit (fagområder) kattullugit suliarineqassanersut aalajangerneqassaaq.
    • Atuakkanik, ilinniutinik, ordboginik, nittartakkanik, taaguusersuutinik (terminologi) il.il. atorneqartussanik toqqartuisoqassaaq.
    • Taaguutit (termer/fagudtryk) isumasiuutaat (definitioner) sumi nassaassaanersut paasiniarneqareerpata sorliit atorneqassanersut aalajangerneqassaaq.
    • Suliamut immikkut ilisimasallit (fageksperter) piffissap ilaani suleqataasussat kikkuussanersut
    • Kikkut kalaallisut taaguutissanik (termer/fagudtryk) Oqaasiliortunut innersuussisussatut piukkunnarnersut paasiniarneqareerpat toqqarneqassapput.
    • Isumasiuutit (definitioner) qallunaatuujuppata qanoq iliorluni kalaallisut nutserneqassanersut aalajangerneqassaaq.
    • Oqaatsit (sprog) sorliit aallaavigalugit (kildesprog) taaguusersuutit (terminologi) suliarineqassanersut aalajangerneqassaaq.
  • Taaguusersuutit (terminologi) kikkunnut saaffiginnittuussanersut (målgruppe) aalajangiunneqassaaq.
  • Taaguusersuutit (terminologi) qanoq annertutigissanersut aalajangerneqassaq.
  • Taaguusersuutini (terminologi) taaguutit (termer/fagudtryk) paasissutissartaallu (termpost) sorliit ilaatinneqassanersut aalajangerneqassaaq.
  • Taaguutinik (termer) katersineq.
  • Isumasiuutinik (definitioner) katersineq.
  • Isumasiuutit (definitioner) suliamut immikkut ilisimasalimmut (fageksperter) kukkunersiortillugit misissortissapput.
  • Isumasiuutit (definitioner) kalaallisuunngortinneqassapput.
  • Kalaallisut taaguutinik (termer/fagudtryk) katersineq.
  • Kalaallisut taaguutinik (termer/fagudtryk) innersuussisussat taaguutinik Oqaasiliortunut innersuussassaminnik suliaqassapput.
  • Taaguusersuutit (terminologi) Oqaasiliortunut akuerisassanngortinneqassapput.

 

Oqaasiliortut taaguutinik (termer/fagudtryk) akuersisarnerminni eqqumaffissaat:

  • Taaguummik (term/fagudtryk) toqqaaniarnermi taaguutit arlaliusimagaangata begrebimut (begreb) ataatsimut taaguutaasuni (termer/fagudtryk) assigiinngitsuni tulluarnerpaaq ataaseq toqqarneqartassaaq.
  • Taaguut (term/fagudtryk) toqqarneqartoq paasiuminartuussaaq (let forståelig), eqqorluartuussalluni (præcis)
  • Taaguut (term/fagudtryk) suliamik immikkut ilisimasalinnit (fageksperter) akuerineqartuussaaq (accepteret).
  • Taaguut (term/fagudtryk) pioreersoq (etableret) nutaamik taarserneqassanngilaq. Taaguut (term/fagudtryk) kukkusuuppat aaqqittariaqarpallu pissutissaqavilluni taarserneqarsinnaavoq.
  • Taaguut (term/fagudtyk) naanneq takinermit pitsaaneruvoq.
  • Nunat tamalaat taaguutigititaannik (internationale termer/fagudtryk) atuisarneq eqqumaffigalugu assinganik taaguusiisariaqartarnissaq
  • Oqaaseqatigiilerinermut allattaatsimullu malittarisassat malinneqassapput.

 

Oqaasiliortut eqqumaffigisassaat allat:

  • Taaguut nassuiaataassanngilaq (forklaring).


Tigusiffik: Henrik Nilsson

 

Taaguusiiniarnermi (term/fagudtryk dannelse) eqqumaffissat:

Kalaallisut taaguut (term/fagudtryk):

Taggisaalluni (nomen) oqaaseq ataasiugaangat:

  • Ataasersiutaassaaq (singularis, ental) (pinngitsooratik qasseersiutaasariaqartut minillugit).
  • Taasiinnarniutaassaaq (absolut, grundfald).

Assersuutit:

  • assigiissitaq (ligning),
  • taasiinnarniut (grundfald, absolutiv),
  • oqallinneq (debat),
  • doping[2] (doping),
  • DNA[3] (DNA),
  • isikkamik-arsarneq[4] (fodbold),
  • siniffik-pooq[5] (sovepose).

 

Kalaallisut oqaatsit arlaliugaangata (ordgrupper) oqaatsip qitiusortaa (kerneled) taggisaatillugu:

  • Oqaatsit ataasersiutaassapput (singularis, ental). (pinngitsooratik qasseersiutaasariaqartut minillugit).
  • Taasiinnarniutaassapput (absolut, grundfald).

Assersuutit:

  • nutaarsiassaq salluliuut[6] (fake news),
  • ajugaaniutivinnermi ajorsarneq[7] (finalenederlag),
  • eqqakkanik passussineq[8] (affaldshåndtering),
  • anartarfimmit imikoorut[9] (sort spildevand),
  • illersornissamut ministeri[10] (forsvarsminister),
  • isumaginninnikkut isumannaallisaaneq[11] (social sikring),
  • anguniagassatut takorluugaq[12] (vision),

 

  1. Oqaatsit nalunaarsorsimaffiinik (ordlistinik) suliaqarneq

Taaguutinik (fagudtryk/termer) akuersisarnermik saniatigut oqaatsit nalunaarsorsimaffiinik (ordlistinik) pioreersunik sulili akuerineqarsimanngitsunik akuerineqarumaartussanilli nittarsaassisoqartassanersoq Oqaasiliortut eqqartorpaat. Taamaaliortoqartalerpat kalaallit oqaasiinik atuisut, soorlu nutserisut tusagassiortullu oqilisaanneqassasut Oqaasiliortut isumaqarput, taamaattumik oqaatsit nalunaarsorsimaffiinik (ordlistinik) suli akuerineqanngitsunik Oqaasileriffik nittarsaassisalissasoq isumaqatigiissutigineqarpoq. Assersuutigalugu taaguutit nutaat 10-t/20-t ulluni makkunani pisunut naleqquttut ordlistinngorlugit nittarsaanneqartalersinnaapput.

 

  1. Kalaallisut taaguusigassat:
  1. Isikkamik-arsarnermi/arsaannermi taaguusersuutit akuerineqarnerat

Isikkamik-arsarnermi/arsaannermi taaguutit makku akuerineqarput:

fodboldlandshold isikkamik-arsarnermi nunanut allanut unammisartut, arsaannermi nunanut allanut unammisartut
fodboldlandskamp isikkamik-arsarnermi nunanut allanut unammineq, arsaannermi nunanut allanut unammineq
fodboldmål ajuuffiit
fodboldposition isikkamik-arsarnermi inissisimaffik, arsaannermi inissisimaffik
fodboldspil isikkamik-arsarneq, arsaanneq
fodboldspiller isikkamik-arsartartoq, arsaattartoq
fodboldstadion arsaattarfissuaq
fodboldstjerne isikkamik-arsartartoq tusaamasaq, arsaattartoq tusaamasaq
fodboldtilskuer isikkamik-arsartunik isiginnaartoq, arsaattunik isiginnaartoq
fodboldtræner isikkamik-arsartartunik sungiusaasoq, arsaattartunik sungiusaasoq
fodboldtrøje arsaattartup kiataa, isikkamik-arsartartup kiataa
fodboldturnering isikkamik-arsarluni unammiuaarneq, arsaalluni unammiuaarneq
fodboldudstyr isikkamik-arsarnermi atortoq, arsaannermi atortoq
fodboldverden isikkamik-arsarnerup silarsuaa, arsaannerup silarsuaa
fodboldvold isikkamik-arsartulerituut peqqarniitsuliornerat, arsaattulerituut peqqarniitsuliornerat

 

  1. Ataatsimiinnissap tulliata ullulerneqarnera.

Pingasunngorneq 17/03-2021, nal. 13-16.

 

  1. Tamalaat.

 

Ataatsimiinnermi peqataasut:

Mariia Simonsen, siulittaasoq

Karen Ramsøe, siulittaasup tullia

Hans Kristian Olsen, ilaasortaq

Knud Møller, ilaasortaq

Camilla Kleemann-Andersen, ilaasortaq

 

[1] Nalinginnaasumik suliassat tulleriinnerat taama isikkoqassaaq, pisariaqartutigulli naleqqussarneqarsinnaalluni.

[2] Oqaasersiaavoq (låneord).

[3] Imatut oqaaseq iluseqarpoq: Naalisagaq (forkortelse)

[4] Imatut oqaatsit kattussaapput: Taggit (nomen) – taggit (nomen)

[5] Imatut oqaatsit kattussaapput: Taggit (nomen) – taggit (nomen)

[6] Imatut oqaatsit iluseqarput: Taggit (nomen) – taggit (nomen)

[7] Imatut oqaatsit iluseqarput: Sumiiffilerut (lokalis) – taggit (nomen)

[8] Imatut oqaatsit iluseqarput: Atortulerut (instrumentalis) – taggit (nomen)

[9] Imatut oqaatsit iluseqarput: Aallarfilerut (ablativ) – taggit (nomen)

[10] Imatut oqaatsit iluseqarput: Piffilerut (terminalis) – taggit (nomen)

[11] Imatut oqaatsit iluseqarput: Aqqutilerut (vialis) – taggit (nomen)

[12] Imatut oqaatsit iluseqarput: Assilerut (ækvalis) – taggit (nomen)