The Language Secretariat of Greenland

Oqaasiliortut 2021 – 9 (gl)

OQAA – 220921

Oqaasiliortut 22/09-2021 ataatsimiinnerannit imaqarniliaq

Peqataasut:

Oqaasiliortut: Mariia Simonsen (siulittaasoq), Karen Ramsøe (siulittaasup tullia), Knud Møller, Abia Abelsen aamma Else Kleist 

Oqaasileriffimmit: Minik Jeremiassen (allatsi) aamma Beatrine Heilmann (pisortaq)

Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfimmit: Karla Petrussen, Evi Kreutzmann, Nauja Karlsen aamma Ane Fleischer

Oqaluuserisassat
  1. Oqaluuserisassat akuerineqarnerat
  2. Kingullermik ataatsimiinnermit (18/08-2021) imaqarniliap akuerineqarnera
  3. Kalaallisut taaguusigassat
    1. Matematikkimi taaguusersuutit
  4. Siulittaasumit Oqaasileriffimmillu ilisimatitsissutit
    1. Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit
    2. Nordisk Sprogmødep kingorna Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit saaffiginnissutillu
  5. Suliat allat pillugit ilisimatitsineq
    1. Inuit aqqi pillugit saaffiginnissutit
  6. Ataatsimiinnissap tulliata ullulerneqarnera
  7. Tamalaat
Imaqarniliaq
  1. Oqaluuserisassat akuerineqarnerat

Ataatsimiinnermi oqaluuserisassat akuerineqarput.

Oqaasiliortunut ilaasortanngortoq Else Kleist tikilluaqquneqarpoq. Taamatuttaaq Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfimmit matematikkimi taaguusersuutinik suliaqarnermi peqataasimasut Oqaasiliortullu taaguusersuutinik eqqartuinissaannut peqataajartortut tikilluaqquneqarput.

  1. Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliap akuerineqarnera

Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliamut immikkut oqaasissaqartoqanngimmat 18/08-2021 ataatsimiinnermit imaqarniliaq akuerineqarpoq.

  1. Kalaallisut taaguusigassat
    1. Matematikkimi taaguusersuutit akuersissutigineqarnerat.

    Matuma ataaniittut Oqaasiliortut ataatsimiinnerminni akueraat:

    Qallunaatut Isumasiuut Kalaallisut Allannguutinut oqaaseqaatit
     addere finde summen af to tal eller størrelser. katippai; 18.08.21-mi akuerisaq (katippai) allamik ilaneqarpoq (katippai aamma katiterpai).
     addere finde summen af flere tal eller størrelser. katiterpai;
     additionsopstilling måde hvorpå en addition er opstillet. katiterinermi inissitsiterineq;  
     afbildning forhold mellem to mængder som består i at der for hvert element x i mængden A kan tilordnes et entydigt element y i mængden B, udtrykt ved hjælp af en formel der beskriver sammenhængen (DDO). takussutissiaq; 18.08.21-mi akuerisaq (takussutissiineq) allanngortinneqarpoq (takussitissiaq).
     afrunde formindske eller forøge en talværdi til en anden værdi efter gældende regler for afrunding. akunnaallilerpaa; 18.08.2021-mi akuerisap aappaa atorunnaarsinneqarpoq (akunnaallisippaa) ataasiinnanngortinneqarluni (akunnaallilerpaa).
     afrunding mindske antallet af cifre efter gældende regler. akunnaalliliineq; 18.08.2021-mi akuerisap aappaa atorunnaarsinneqarpoq (akunnaallisitsineq) ataasiinnanngortinneqarluni (akunnaalliineq).
     afstand længden mellem to punkter, linjer eller flader. Angives altid som den vinkelrette afstand. ungasissuseq; 18.08.2021-mi akuerisap aappaa atorunnaarsinneqarpoq (isorartussuseq) ataasiinnanngortinneqarluni (ungasissuseq).
     aftagende en tilstand hvor noget bliver mindre. annikilliartortoq; 18.08.2021-mi akuerisap aappaa atorunnaarsinneqarpoq (milliartortoq) ataasiinnanngortinneqarluni (annikilliartortoq).
    algebraisk regel; skal anvendes ved udførelse af regneoperationer, fx ved de fire regningsarter og ved regning med symboler (fx symboler). malittarisassaq algebraiskiusoq; 18.08.2021-mi qasseersiutaatillugu akuerisaq (algebraiske regler / malittarisassat algebraiskiusut) ataasersiutinngortillugu akuerineqarpoq (algebraisk regel / malittarisassaq algebraiskiusoq).
     antal antallet af elementer i en mængde. amerlassuseq; 18.08.2021-mi akuerisap aappaa (amerlassutsit) atorunnaarsillugu ataasiinnanngortinneqarpoq (amerlassuseq).
     aritmetik disciplin der beskæftiger sig med tal og symboler og de grundlæggende regneregler. aritmetikki; 18.08.2021-mi akuerineqartoq (aritmetiki) atorunnaarsillugu akuerineqarpoq (aritmetikki).
     beregningsmetode metode til at beregne en størrelse eller en værdi. naatsorsueriaaseq; 18.08.2021-mi akuerisap aappaa (kisitseriaaseq) atorunnaarsillugu ataasiinnanngortinneqarpoq (naatsorsueriaaseq).
     binært system talsystem som beror på to forskellige cifre (fx 0 og 1) bruges bl.a. i edb (DDO). marlukkaareriaaseq; systemi binæriusoq;  
     binært talsystem talsystem som beror på to forskellige cifre (fx 0 og 1) bruges bl.a. i edb (DDO). marlukkaareriaaseq; systemi binæriusoq;  
     bund den flade som en rummelig figur hviler på. nataaq;  
     centrum det punkt i en cirkel, der har samme afstand til ethvert punkt til cirkelperiferien. centrummi; qiterpiaq;  
     cirka anvendes ved afrunding og ved aflæsning af fx en graf, hvor det ikke er muligt at angive den eksakte værdi. Ordet omtrent kan også anvendes.

    missik;

    [atorneqarnissaanik ilitsersuut: kisitsit tamatumunnga atasoq piginnittunngortinneqartassaaq, ass. cirka 3 => pingasut missaat]

    18.08.2021-mi akuerineqartut (missinga; missaa;) piginnittorsiutaat peerlugit 22.09.2021-mi akuerineqarpoq (missik)
    totalsystem talsystem som beror på to forskellige cifre (fx 0 og 1) bruges bl.a. i edb (DDO). marlukkaareriaaseq; systemi binæriusoq;  

Oqaatsit taaguusersuutiniittut immikkut eqqartorneqartut tassaapput:

addere:

Kisitsisit marluinnaat katiterneqaratik katinneqartaraluartut katitsineq pinnagu katiterineq sungiunneqareermat 18/08-2021 akuerisaq atuinnarneqassaaq, taaguusersuutinilu katitsinermut tunngasuni tamani katiterineq atorneqassalluni.

periuseq aamma periaaseq:

Oqaasiliortut 18/08-2021 aalajangerput assigiissaarinissaq anguniarlugu taaguusersuutini matematikkimut tunngasuni periuseq atussallugu, naak periaaseq aamma atorneqarsinnaagaluartoq.

cirka:

Taaguusersuutit suliarineqarneranni taaguutit piginnittulerneqartassanngitsut aalajangiunneqarsimammat missinga imaluunniit missaa atornagit nagguik kisimiilluni atorneqarsinnaanngitsoq missik akuerineqarpoq:

 cirka: missik

Taaguusersuutit suliarineqarnerat inerpat nassuiaatitaani piginnittulerneqarluni qanoq allanneqartassanersoq ilanngullugu nassuiarneqassaaq.

Isumaqatigiissutigineqarpoq matematikkimi taaguusersuutit sammineqarnissaanni tulliuttuni fagekspertit tamarmiunatik ataasiakkaarlutik peqataasassasut.

  1. Siulittaasumit Oqaasileriffimmillu ilisimatitsissutit
    1. Oqaasiliortunut allatsi taarserlugu Minik Jeremiassen allattaagallassaaq.

 

    1. Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq Peter P. Olsen 28/09-2021, nal. 10:00-12:00 Oqaasileriffimmi Oqaasileriffimmiunit Oqaasiliortunillu ataatsimeeqatigineqassaaq.

 

  1. Nordisk Sprogmødep kingorna Oqaasileriffimmit ilisimatitsissutit saaffiginnissutillu

Oqaasileriffimmiut 26/08-2021 Nordisk Sprogmødemut peqataatitaqarput. Avannaamioqatigiit ataatsimiinneranni ilaatigut saqqummiunneqarpoq nunani avannarlerni oqaatsit pinngitsoqaratik tuluit oqaasiinit navianartorsiortinneqarnerat siornatigut ilimagineqarsimasumit sakkortunerujussuusoq, isumaqatigiissutigineqarporlu oqaaserpassualerineq (sprogteknologi) oqaatsit piujuarnissaannut pingaaruteqarluinnartuusoq kisimilu aqqutissaasoq, taamaattumillu oqaatsit nukittuumik inissisimassappata oqaaserpassualerineq pinngitsoornani ineriartortinneqartuartariaqartoq.

Oqaasileriffimmi nutserusiornermik suliamut ukiunut sisamanut Namminersorlutik Oqartussat aningaasaliissutaat 10 mio. kr.-ngajaasut 2021 naappat nunguttussaapput, taamalu oqaaserpassualerinermi suleqataasut sisamat soraassaallutik.

Ilinniartitaanermut il.il. naalakkersuisoqarfimmut pissutsit annilaarnartoqarnerat pisariaqartumillu iliuuseqartoqartariaqarneranik kajumissaarutit Oqaasileriffimmit Ilinniartitaanermut il.il. allakkat  naalakkersuisoqarfimmut septembarip 6-anni nassiunneqarput.

Oqaasileriffimmit taama ilisimatitsissuteqarneq Oqaasiliortunit ilungersunartutut tiguneqarpoq, isumaqatigiissutigineqarporlu naalakkersuisunut ilaasortap 28/09-21 ataatsimeeqatigineqarnissaani taama inissisimaneq oqaloqatigiissutigineqassasoq.

  1. Suliat allat pillugit ilisimatitsineq
  1. Inuit aqqi pillugit saaffiginnissutit inuit aqqinik sullissisup piareersagai Oqaasiliortunut oqaluuserisassanut ilanngullugit ilisimatitsissutitut nassiunneqarnikuupput, tulliuttullu atertut qinnutigineqartut Oqaasiliortunit akuerineqarlutik:
  • Paniula, 18/08-2021
  • Kunuusi, 02/09-2021
  • Uperna, 07/09-2021

 

  1. Ataatsimiinnissap tulliata ullulerneqarnera

Sisamanngorneq 14/10-2021, nal. 13-16 Oqaasileriffimmi.

 

  1. Tamalaat

 

Ataatsimiinnermi peqataasut:

Mariia Simonsen, siulittaasoq

Karen Ramsøe, siulittaasup tullia

Hans Kristian Olsen, ilaasortaq

Abia Abelsen, ilaasortaq

Knud Møller, ilaasortaq