Oqaasiliortut 2012 – 9 (gl)

OQAA – 240812(gl)

Oqaasiliortut ataatsimiinnerat tallimanngorneq, aggustip 24-anni 2012, nal. 10.00
Oqaasileriffiup ataatsimiittarfiani.

Peqataasut: Carl Chr. Olsen, Eva Møller Thomassen aamma Katti Frederiksen.
Takkussinnaajunnaarlutik nalunaarput: Stephen Heilmann & Lotte Holm

Allatsi: Katti Frederiksen

Oqaluuserisassatut siunnersuutit:

1. Tikilluaqqusineq aamma ilisimatitsissutit
   Siulittaasoq tikilluaqqusivoq.a. Naalakkersuisut isumasioqatigiinnissaat

   CCO ilisimatitsivoq Naalakkersuisoq Mimi Karlsen naalakkersuisoqatiminut oqaatsit pillugit isumasioqatigiissitsilersoq, tamannalu septembarip 8-anni pissasoq oqaatigalugu. CCO nammineerluni oqaatsinut politikip ineriartorsimanera pillugu saqqussiussissalluni oqaatigaa, ilanngullugillu oqaatsitigut akuunerulernissamik innersuussutit suuneri aammalu pisariaqarneri erseqqissaatigeqqillugit.
   Isumasioqatigiinneq iluatsillugu Kalaallit allannermi kukkuneqarpallaartarneq eqqaaneqassaaq, kiisalu Kukkuniiaatip atorneqartarnerani ikilisarneqarsinnaasoq periarfissaareersorlu erseqqissaqqillugu.

   Islandimiit aamma saqqummiussisussat Vigdis Finnbogadottir og Audur Hauksdottir Center for verdenssprog pillugu Oqaasileriffimmut ataatsimeeqatiserinnipput; siunissami Oqaasileriffik qanoq suleqataasinnaanersoq aamma paaserusullugu.

2. ordbogilerineqAggustusimi septembarimilu Oqaasileriffiup suleqatai Chigacomeersut Oqaasileriffimmiittassapput. Taakkua ordbogimik suleqatiginissaanut USA-mi National Science Foundationip ukiuni pingasuni suliaqarnissaannik tapiiffigai.
3. netværksmøde aamma Nordisk Sprogmøde 2013Ukioq manna Nunat Avannarliit Oslop eqqaani Holmenkollenimi ataatsimiissapput, tassani CCO aamma KF peqataassapput. Ukioq manna TV-kkut allagartalersuisarneq qulequtarineqassaaq. Taassuma kingorna CCO aamma Trondheimimi Nordisk Rådeqarnerani peqataajartussaaaq.
4. Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliap akuerineqarnera
   Naqqiissutit aaqqinneqarput taamaatillugulu akerineqarluni.
5. Saaffiginnissutit
   a. oqaasilerinermi taaguutit
   Oqaasilerinermi taaguutit misissorneqarlutillu akuerineqartut quppernerni kingullerni takuneqarsinnaapput.b. kalaallisut naalisaatit akuerisat ataani takuneqarsinnaapput. Qaammatit naalisarneqartarneri danskisulli naalisarneqartarput: jan, febr, mar, apr, maj, jun, jul, aug, sept, okt, nov, dec.

c. bistandsbisidder
Nutserisut ataatsimeeqatiginissaanut ilanngullugu oqallisigineqarumaarpoq, taamaattumik taaguusiinissat kinguartinneqarallarpoq.

d. hospits/hospice
ORDBOGEN-imi kalaallisuunngortinnerani toqujartortarfimmik taaneqarsimagaluartoq Oqaasiliortut allanngortitassanngortippaat imaalersillugu:

ajorunnaarsinnaanngitsut eqqissiartortarfiat

’eqqissilluni toquvoq’-mik oqartarneq eqqarsaatiginerullugu oqaaseq matumani atorneqaqqippoq.

e. nutserinerlunneq ’meeqqat nappaataat’
Saaffiginnittoq nalunaarfigineqassaaq oqaatsitsinnut, taakkualu eqqortumik atorneqarnissaannut aammali nikingasumik atorneqartarnerinut soqutiginninneranut qujalluta.
Saaffiginnissummi matumani Nuuk Centerip ammaqqaarnera pineqarpoq, tassungalu atatillugu danskit oqartalersimanerannit aallavilimmik atuisoqarpoq, oqaaseq børnesygdom danskisut atorneqarsimammat kalaallisulli torrutiinnarlugu nutserneqarsimalluni meeqqat nappaataannik, uffali taakkua pineqanngitsut. www.sproget.dk-mi Dansk Sprognævnip suliaqarfiata ilaani takuneqarsinnaavoq børnesygdomme ima aamma nassuiarneqarsimasoq:

● brist som skyldes uerfarenhed el. umodenhed, og som med tiden forventes at blive udbedret;

Taanna saaffiginnittumut innersuussutigineqassaaq, nutserneqarneranilu toqqaannartumik nutsigaanerani isumaa qimanneqarlunilu paatsuungatitsilersimasoq.

f. KNR-imit saaffiginnissut
KNR-ip Oqaasileriffiup radiukkut aallakaatitseqqittalernissaanut tunngasumik saaffiginnissutaanut atatillugu siunnersuutigineqarpoq Oqaatsit minutsimut-mut assingusumik allaanerulaartumilli aaqqissuussinikkut aallakaatitsisoqartalersinnaanissaa sapaatip akunneranut pingasoriarluni pisarsinnaasoq CCO-p siunenrsuutigaa, taakkualu oqaatsinik nutaanik, naqqiissutinik kiisalu oqaatsit qanganngulersut atuleqqissinnaasut pillugit paasissutissiuineq ingerlanneqarsinnaassalluni.
Ilanngulluguli eqqaavaa sulisut suliassaanut kalluaavallaanngitsumik aaqqinneqarsinnaappat tamanna pisinnaassasoq.

4. Allat
Kingulleqqiutip –mit-ip avannaani –mik-imik oqaatigineqartarneranut naqqiuteqarusulluni saaffiginnissuteqartoq akineqassaaq ukioq nutaamiit ’Oqaatsit minutsimut’-tut pissusilimmik aallakaatitsisaqqilernissamut pilersaaruteqartugut tassuunakkullu ersarissumik naqqiissut aallakaatinneqarsinnaajumaassaaq.

Ordbogilerinermi aammalu kalaallisut allannermi oqaatsit eqqortumik allanneqartarnissaannut tunngasumik ilitsersuusiorsinnaanissamut tunngatillugu naqinnerit tulleriittarneri *rng* peerneqassasoq Oqaasiliortuni amerlanerussuteqartut akueraat.
CCO-p ilisimatitsissutigaa nunat aqqini aternilu atorneqarnera taamaareersoq. *rng-ip sumiorpalunnerup malinnaatigimmagu allannermi atorneqarnissaa pisariaqanngilaq, ordboginili ujartorneqarsinnaassapput innersuutitaqarlutilli qanoq allanneqassanerinik. Tamakkununnga assersuutissat makkuupput:

arngalivoq => arnilivoq
ernga => erma
erngarpoq => ernarpoq
erngerluni => ernerluni
erngupput => ermupput
jorngoq => jornoq
kalaalimerngit => kalaalimernit
katerngaat => katernaat
kiserngoruppoq => kisernoruppoq

Oqaasersianut tunngatillugu Oqaasiliortunit aalajangiunneqarpoq maanna oqaasersianik allattanermi ileqquulersimasoq danskisut allannerini oqaatsip naanerani kalaallisut oqaatsinut tulluussarlugu ’i’-lersuisarneq aammali oqaasersiatut tigusaaneraniit allanngortinnagu allattarneq tamarmik akuerisaassasut. Tassani killigitinniarneqarpoq biibilip nutsernera kingulleq, taanna killigalugu oqaasersiat danskit oqaasiinit tiguneqarnerminnit nagguittut nalinginnaasutut atorneqartassapput, uiguuserneqarnerinili aatsaat allannguutit pilersinnaasassallutik.
Inuit paatsuunganissaat pinngitsoortinniarlugu oqaasersiat katersorneqassapput nalunaarsorlugit qanorlu allanneqarnissaannik ilitsersuusiorlugit.
Assersuutit makkuusinnaapput:

Biibili sioqqullugu oqaasersiat kalaallit oqaasiinut ikkutivissimasut kiisalu allanneqartarneranni kalaallit oqaasiinut tulluussakkat:
viinni
palasi

pilikki

Allallu marloqiusamik allanneqarsinnaalersut:
avis – aviisi
bil – biilit
bus – bussit
motor – motoori
politik – politikki
fabrik – fabrikki (=suliffissuaq)
cigaret – cigaretti aamma sikaritsi
billet – billeti
internet – interneti
psykolog – psykologi
psykoligi – psykoligii

Oqaatsini allaqqasut tamakkerlugit katersorneqareerpata Oqaasiliortunut suliassanngortinneqaqqissapput.

Inussiarnersumik inuulluaqqusilluta
Carl Chr. Olsen Katti Frederiksen
Siulittaasoq Allatsi