Oqaasiliortut 2008 – 11

OQAA – 031208(gl)

Oqaasiliortut ataatsimiinneranni imaqarniliaq. Pingasunngornermi decemberip 3-anni 2008 nal. 10-12. Ilimmarfimmi Oqaasileriffiup ataatsimiittarfiani.

 

Peqataasut: Ellen J. Karlsen, Stephen Heilmann,

Eva Møller Thomassen  aamma Carl Chr. Olsen.

(Abia Abelsen peqataasinnaanngilaq)

Allatsitut taarti: Beatrine Heilmann

(Katti Frederiksen angalanissani pissutigalugu peqataanngilaq)

 

Oqaluuserisassatut siunnersuutit:

1. Tikilluaqqusineq
2. Saaffiginnissutit suliassartallit:
   1. Handicap, sygdom, funktionsforstyrrelse (17.09.08)
   2. Juujukaat (24.09.08)
   3. Qilalukkat ataatsimoortut amisunik aamma taasarpaat? (31.10.08)
   4. Suiaassutsip inunnut tunngatillugu atorneqartarnera (12.11.08)
   5. Nunasisut (12.11.08)
   6. Sineriammi i alt. Sinerissami (13.11.08)
   7. Anorrit sakkortussusaasa taaguutaat (17.11.08)
   8. Ilinniangaatsuliaat (19.11.08)
   9. Oqaasileriffimmut aningaasaliissutaasartut pillugit Oqaasiliortut allagaqarnissaannik kissaat
3. Allat
   `jeres fangstdyr burde sælges som økologisk mærkede produkter´

 

Inussiarnersumik inuulluaqqusilluta

 

Carl Chr. Olsen                          Beatrine Heilmann

Siulittaasoq                               Allatsi

 

– 1. pillugu –

Siulittaasoq Carl Chr. Olsen tikilluaqqusereerluni Oqaasiliortuni   ilaasortat ilisimatippai Per Langgård ataatsimiinnerup naalernerani takkutissasoq, oqaluuserisassaq 2.i pillugu (Oqaasileriffimmut aningaasaliissutaasartut pillugit Oqaasiliortut allagaqarnissaannik kissaat).

Eva Møller Thomassenip oqaatigaa Oqaasiliortut aprilimili akissarsisinneqarsimanngitsut, siulittaasup Carl Chr. Olsenip nalunaarfigai Katti Frederiksen marlunngorpat 09.12.08 tikikkuni isumannaassagai.

– 2. pillugu –

Saaffiginnissutit suliassartallit:

2. 1.: Oqaasiliortunit akuerineqarput makku:

 

1. Sygdom – Nappaat (nassuiaaserneqarluni: Peqqinnermik ajoquteqarneq)
2. Handicap – Timikkut tarnikkulluunniit innarluut
   1. Innorluut – Inunnguuseralugu innarluuteqarneq
3. Funktionsforstyrrelse – Pillorlunneq

 

2. 2.: Juujukaat misissoqqinneqassaaq, paasissutissat pisariaqartut amigaatigineqarmata.

 

2. 3.: Qilalukkat ataatsimoortut amisuni aamma taasarpaat? Oqaasiliortut isumaqarput amisut isumaqartut eqimattat imalt. amerlasuut, kisiannili tusaamasaqaratik qilalukkat ataatsimoortut amisunik taaneqartarnerannik. Taamaattumik isumaqatigiissutaavoq tamanna Samuel Kleinschmidtip ordbogiani misissorneqassasoq.

Samuel Kleinshcmidtip ordbogiani amisut ima nassuiarneqarsimapput:

Amisut: En flok sødyr på vandring; en stime (af sælhunde eller hvidfisk).

Atuakkami `Qooqa`-mi qilalukkat qaqortat ataatsimoortut amisunik taaneqarput, taamaattumik misissukkat malillugit amisut qilalukkanut atorneqarsinnaanera ajornaqutissartaqarsorinanngilaq. Tamannali ataatsimiinnerup tulliani eqqartorneqarsinnaavoq.

 

2. 4. : Suiaassutsip inunnut tunngatillugu atorneqartarnera.

Statistikkini allanilu misissuinerni suiaassuseq qallunaatut køn-imut atatillugu atorneqartarpoq. Nammineerluni oqaatsip nagguia isumaqanngitsuuvoq, taamaattumik attuumassuteqanngitsumik atorneqartarnera tulluarluni, aammalu inunnik sungiusimaneqareerluni. 1980-kkut qiteqqunneranni ilisimatusarnermi misissuinerit takkummata suiaassuseq qallunaatut køn-imut tunngatillugu atorneqartalerpoq, akunnaannerpaatullu taasariaqarluni.

Taamaattumik Oqaasiliortunit suiaassutsip inunnut tunngatillugu atorneqartarnera ippinnaatissaqartinngilaat.

Athon Frederiksenip apeqquteqaasiamini, 12.11.08 – ”Svar: Oqaaseq piitsoq inuttut naleqassutsimut atorneqarsinnaava?” ilanngullugu eqqaavaa, ukiuni kingullerni pingaartumik inuusunnerusunit atorneqartalersoq oqaatsit naanerini ”gut”, nalinginnaasumik ullutsinni oqartaraluartoq ”gu”. Assersuutigalugu ”ornitsigut” oqarniaraluarlutik ”ornitsigu”. Tamanna Oqaasiliortunit oqaaseqarfigineqarpoq, tassa siornatigut atorneqartarsimagaluartoq ”gut”, ullutsinnili atugaanera malillugu ”gu” atorneqartartoq.

Anthon Frederiksenip apeqquteqarnermini 11.11.08 – ”Svar: SV: apeqqut” apeqquteqaatigaa tulluarnersoq piitsoq aamma inuttut naleqassutsimut atorneqarpat. Tamanna Oqaasiliortunit oqaaseqarfigaat piitsuuneq timimut, tarnimut anersaamullu atatillugu atorneqartartoq. Piitsuuneq peqanngissutsimik isumaqarpoq, inuttullu piitsuuneq aningaasanut tunngatillugu atorneqartarluni tarnikkullu piitsuuneq allatut atorneqartarluni. Taamaattumik piitsuuneq inuttut naleqassutsimut atorneqarsinnaalluni.

 

2. 5.: Nunasisut.

Nunasisut assigiinngitsunik pingasunik isumaqartillugu atorneqarsinnaavoq.

1. nunasisut – nunamik pisisut.
2. nunasisut – nunamut annguttut (nunassarsiortut).
3. nunasisut – nunataartut (nunamit allamit nuuttut).

Taamaattumik kukkusutut taasariaqarani, tusagassiutitigut allatigulluunniit,  nunanit allanit Kalaallit Nunaannut nuuttut nunasisunik taaneqassappata.

Ilanngullugu Ado Rasmussenip eqqartugaa apeqquteqarnermini 12.11.08 „nunasivoq“-mi Oqaasiliortut oqaaseqarfigaat, tassa oqaatsip inuttut atorneqarnera pillugu. Oqaasiliortut isumaqarput oqaaseq inuttut ajornaquteqanngitsumik atorneqarsinnaasoq assersuutini makkunani: „inuttut isumaga anissagukku“, „inuttut oqassaguma“, aammalu „inuttut atugarisat“. Pissutigalugu oqaaseq inuttut qallunaatuumiit personlig-mit nutserneqarsimammat, aammalu oqaatsit isumaat atorlugit qumartinniarsaralugit atorneqarsinnaanera ammaffigigamikku, ilaatigullu isumaqarlutik apeqquteqartup assersuusiai pitsaviunngitsut. Tunngavilersuutit ilaannut assersuutit imaattut ilanngunneqarput: „Suliffiga tunuliaqutaralugu, imaluunniit inuttut nammineq isumaga najoqqutaralugu“.

 

2. 6.: Sineriammi imalt. Sinerissami

Oqaasiliortut malillugit sinerissami eqqortuuvoq, pissutigalugu –iak-mik naanillit qasseersiutinngoraangamik –issat-nngortarmata.

 

2. 7.: Anorrit sakkortussusaasa taaguutaat

„Anorit natsisimassussiisa taaguutaat naalagaaffiit akuerisat – Den Internationale Vindskala“ Oqaasiliortut januarip 31-anni 1991-imi aalajangersagaat malinneqassapput. Taakku taamani Oqaasiliortuni siulittaasoq, Alibak Steenholdt, aammalu Oqaasiliortuni allatsi Carl Chr. Olsen peqatigalugit suliarineqarsimapput. Taakku ukiup affaa atorlugu suliaapput, piniartutoqqat, umiartortutoqqat, arnat utoqqaat allallu peqatigalugit suliarineqarsimallutik.

Taakku atortiinnartussaapput, pissutigalugu taakku internationale vindskala, anorip sakkortussusaa malillugu immikkoortiternikuugamik, kalaallillu natsimanermut taaguutaat anorip suminngaanniit takkunnera apeqqutaatillugu atorneqartarlutik, sinerissamit sinerissamut allanngorartiterlutik.

 

2. 8.: Ilinniangaatsuliaat

Kinguartinneqarpoq, tunngavissanik amigaateqarneq pissutigalugu. Oqarasuaatikkut apeqqutiginnissimagami oqaaseqatigiinnik ilaqanngitsumik.

 

2. 9.: Oqaasileriffimmut aningaasaliissutaasartut pillugit Oqaasiliortut allagaqarnissaannik kissaat.

Per Langgård aggertinneqarpoq nassuiaasinneqarluni Oqaasileriffimmut aningaasaliissutaasartut pillugit tusagassiutinut allagaqarnissamut. Sprogteknologi projektip ukiortaaminngaaniit matulernera pillugu, Oqaasiliortut peqatigalugit inuiaqatigiinnut politikkerinullu allagaqaateqarnissaq akuersaarneqarpoq, tamannalu Stephen Heilmann, Oqaasiliortuni siulittaasup tullia peqatigalugu ingerlanneqassaaq. Tusagassiutinut nalunaarusiassaq oqallinnermut aallarniutitut atorniarneqarpoq Oqaasiliortut ikorfaralugit.

– 3. pillugu –

3. Allat

– ´jeres fangstdyr burde sælges som økologisk mærkede produkter`

Oqaasiliortunit aalajangerneqarpoq økologisk mærkede produkter kalaallisut taaneqassasoq akoorutissaqanngitsunik.

Økologisk mærkede produkter – Akoorutissaqanngitsut

– Naggasiut –

Oqaasiliortut ataatsimiinnerminni 03.12.08-mi oqaatsit aalajangerlugillu akuerisaat:

1. Sygdom – Nappaat (nassuiaaserneqarluni: Peqqinnermik ajoquteqarneq)
2. Handicap – Timikkut tarnikkulluunniit innarluut
3. Innorluut – Inunnguuseralugu innarluuteqarneq
4. Funktionsforstyrrelse – Pillorlunneq
5. Køn – Suiaassuseq
6. Økølogisk mærkede produkter – Akoorutissaqanngitsut

Ataatsimiinneq naammassineqarpoq 03.12.08, nal. 11.50.

Oqaasiliortut ataatsimiitinneqarnissaasa tullia aalajangerneqanngilaq.

 

Inussiarnersumik inuulluaqqusilluta

 

Carl Chr. Olsen          Beatrine Heilmann

Siulittaasoq               Allatsitut taarti