Oqaasiliortut ataatsimiinnerat pingasunngorneq, septembarip 18-ianni 2013, nal. 10.00 Oqaasileriffimmi.
Peqataasut: Carl Chr.Olsen, Eva M.Thomassen, Karl Møller aamma Katti Frederiksen.
Stephen Heilmann angalasussaanini peqqutigalugu peqataanngilaq.
Allatsi: Katti Frederiksen
Oqaluuserisassatut siunnersuutit:
- Tikilluaqqusineq aamma ilisimatitsissutit.
Siulittaasoq tikilluaqqusivoq Nordisk Sprogmødeqarneranilu peqataasimaneq nalunaarutigalugu.a) Oqaasileriffik pillugu paasissutissat-nik atuagaaqqiap naqiterteqqinnissaa pillugu grafikerimik quppersagaaqqamik ilusilersuisussamik pissarsiortariaannanngulernerput CCO-p ilisimatitsissutigaa.
b) Ukiortaaminngaanniit Oqaasileriffimmi immikkut sprogteknologiip aningaasalerneqartarnissaanut tunngatillugu Nutserisoqarfik, Naalakkersuiusoqarfik, qarasaasialerisullu ataatsimeeqatigisimanerat siulittaasup ilisimatitsissutigaa. Ilanngullugu Nutserisoqarfimmit Ole Birkip ataatsimeeqatiginissaa eqqaavaa, taakkualu kissaataat nutserisoqarfiit assigiinngitsut oqaatsinik atuinerisa assigiissaarneqarnissaat pillugu suliaqarnissaq eqqartorneqartussanut ilaasussaq oqaatigaa.
- Kingullermik ataatsimiinnermit imaqarniliap akuerineqarnera.
Taamaatillugu akuerineqarpoq, kukkunerit marlussuit naqqiutigineqareerneranni. - Saaffiginnissutit:
a) Fartstilladelse kalaallisut
Kingullermik Oqaasiliortut ataatsimiinnerannit saaffiginnittoq siunnersorneqarpoq fartstilladelse kalaallisut angallassisinnaanermut imalt.assartuisinnaanermut akuersissummik taaguuteqartinneqassarsoq, saaffiginnittulli nammineerluni angalasinnaanermut akuersissut piumanerummagu Oqaasiliortuniit nassuiaatigineqassaaq oqaatsit makkua isumaasa imarisaatigut assigiinngissuteqarnerat:
assartuineq, tassani usit ingerlanneqarnerat pineqartarpoq, angalaneq tassani inuit pineqartarput. Taakkununnga akunnaatsumik taaguummillu siammasinnerulaannguamik Oqaasiliortut siunnersuuteqaqqipput, tassalu angallassisinnaanermut akuersissut. Angalaneq tassannga allaanerusoq erseqqissarpaat, kinaluunniit angalasinnaammat akuersissuteqaqqaanngikkaluarluni.b) Direktør for eksterne relationer kalaallisut
Siuliani ataatsimiinnermi siunnersuutaasut saaffiginnittup oqaloqatigineqareerneratigut allanngortinneqarpoq siunnersuut imaalerluni: attaveqartitsinermut pisortaq.c) ERP Enterprice Ressources Planning kalaallisut
Matumani Oqaasileriffimmi suleqatitta ilaata qisuariaateqareerneratigut saaffiginnittoq attavigeqqinneqassaaq sunarpiaq taassuma imarineraa paasiniarlugu. Atortorissaarutinik atuinermi pisariillisaat pineqarsimappat taamatut atuinnarsinnaagaa oqaatigineqassaaq.d) Naalakkersuisoqarfimmit allakkat ingerlateqqitat kalaallisut oqaatsinik ilinniartitsinermut ilikkarniartarnermullu tunngasoq.
Apeqqut eqqartorneqartussaq pillugu Oqaasiliortut oqaaseqaateqassagunik nassuiaataasumik ersarissaataasumillu allagaqassapput. Siullermik atuartitsineq immikkut suliassaqarfiginngikkipput erseqqissarneqassaaq, taamaattoq kalaallit oqaasii eqqarsaatigalugit ullumikkut ilinniartitsinerup sunik salliutitsinerata atuisitsineratalu paasitinneqartariaqarneri tikkuartorneqassapput. Ilanngullugu ullumikkut inissisimaneq tunngavigalugu erseqqissarneqartariaqarpoq danskit oqaasiisa inissisimanerat, taannami tunngavigalugu allaffissorneq, ilinniartoqarfinni ingerlaatsit allallu ilusilersorneqartarmata.
e) Kultur og samfundshistoriep kalaallisut taaguutaa
Kulturimut taarsiullugu oqaaseq piorsarsimassuseq siullermik 1970-ikkut naalerneranni Hans Anthon Lyngemit saqqummiunneqaqqaarpoq. Atorneqaqqaartaleramili ulloq manna tikillugu iluarinnittunik isorinnittunillu qisuariarfigineqartarpoq.
Oqaaseq piorsarsimassuseq isumasioraanni kulturip isumaqartitaasarneranit allaanerusumik isumaqarpoq. Taamatullu atugaanera nalunaarsimagaluarpalluunniit.Piorsarneq inuup ataatsip qanoq isikkoqarumassutsiminut iliuusaatut paasineqartarpoq imaluunniit qanoq iliuuseqarnikkut suliaqarnikkut pilersitamik.
Oqaasileriffimmi Oqaasiliortut oqaatsit akuerisat oqaatsinit nalunaarsukkanit immikkoorsimatippavut. Oqaatsit akuerisat tassaammata inatsisip piumasaqaatai malillugit akuerisat. Taakku tassa kalaallit tamarmik atugassaat, arlaalli nalunaarsukkat akunnattoornaveersaarutitut atugaasutut immaqa taasassaapput.
Oqaatsit akuerisat ippigineqarpata Oqaasiliortut kisimik allangortissinnaavaat.
Taamaattoq oqaatsip kulturip qallunaatut taanissaa pinaveersimaniarlugu kalaallisut taaniarlugu piorsarsimassutsip taamatut atortarnera tusarsaavoq, kisianni maannamut akuerisanut ilaanngilaq.
Ilisimatusarfimmi immikkoortortat ilaata, aammalu NAPA ilanngullugu taaguutimik iluanni piorsarsimassuseq kulturimut taarsiullugu atorpaat. Taamaattoq matumani saaffiginnissummi danskisut Kultur og Samfundshistorie taassumalu imarisai allat tamaasa eqqarsaatigalugit akunnaatsumik kalaallisut ima taaguusiisoqarsinnaanera Oqaasiliortut siunnersuutigaat: Kulturit, piorsarsimassutsillu oqaluttuarisaanerannik immikkoortortaq.
Matumani piorsarsimassuseq ineriartorsimanermik isumaqartillugu atorneqarpoq, qangaaniilli taaguutaani ilaasoq inuiaat ilanngunneqanngilaq taaguutaani oqaatsini allani naatsorsorneqarsinnaareermat (redundanitiummat).f) GOIA Technical Glossary
Uuliamik gasimillu misissuisinnaanermut tunngasuni oqaatsit tuluttut atukulaneqartut kalaallisut taaguusersorneqarsimasut Oqaasileriffimmut nassiunneqartut pillugit Oqaasiliortut ilisimatinneqarput. Taakkunani suliaqartut katersoriarlugit suleqatigiissitamik pilersitseriarluni naggataatigut Oqaasiliortunut nalilertinneqarnissaat akuerineqarnissaallu siunniunneqarpoq.g) Ordbogilerinermik suliaqarneq pillugu Ilinniusiorfimmillu ataatsimeeqateqarsimaneq pillugu Oqaasiliortut ilisimatitsissutinik apuussiffigineqarput. Maannamiit ordboginik suliaqarnermi Oqaasileriffik Oqaasiliortullu qitiusutut inissisimalissapput siunissami suliat saqqummersartussat retskrivningsordbogitut nalilittut isigineqalersussaassallutik.
h) Underarm-ip kalaallisut taaguutaa tassaalerpoq perneq, taanna ikutsip peqinneraniit assak tikillugu taaguutaareerpoq. Ordbog malillugu assaat aamma allaqqasoq naqqiutigineqarumaarpoq, taanna saanermut taaguutaammat, tassani saarnup tassani aappaa tassaavoq amileraq.
i) Motion kalaallisut ulluinnarni taaguineq naapertorlugu timip aalaneranik oqaasertalerneqartarpoq, matumanili saaffiginnissutaasumi taaguummik ujartuisoqarpoq Ernærings- og Motionsrådip taaguutissaanik. Taanna akunnattoorutaanngitsumik siunnersuusiorneqareersimasoq Oqaasiliortunit taperserneqaannassaaq, tassaasoq Nerisaqarnermut Timigissanermullu Siunnersuisoqatigiit. Tassani timigissarneq fitnessimut taamaallaat attuumanngitsoq nassuiarneqassaaq, timigissarnerlu timip aalatinneqarneranik isumalittut atorneqarsinnaalluni.
j) Passivt ordforråd aamma aktivt ordforråd kalaallisut
Passivt ordforråd: oqaatsit [ataasiakkaat] ilisarisinnaasat, nammineq atugarinagit.
Aktivt ordforråd: oqaatsit [ataatsikkaat]nammineq atugarisat.k) Nultolerance
Kalaallisut akuersaanngivinnermik oqaasertalerneqarpoq, naak tusagassiorfiit akuersaanngilluinnarnermik oqaatiginiartaraluaraat. Maannamiit oqaatsit akuerisat allattorsimaffianni allaqqalissaaq akuersaanngivinneq.l) Inuit aqqinut tunngasut immikkut qinnuteqaatit.
Inuit Aqqinik Akuersisartut aalajangigaasa Oqaasiliortunit suliareqqitassatut ingerlateqqinneri.Henriup/Hendriup kalaallisuunngortinneqarluni allanneqartarnera Intalik iluarinagu danskisut tulluussarniarlugu ‘t’-mik ‘d’-ngortitsiniaalluni qinnuteqartoq Oqaasiliortunit akineqassaaq kalaallisut allattaatsip malittarisaasa malinneqartussaanerat tunngavigalugu qinnuteqataa itigartitsissutigineqartoq. Kalaallisut allattaatsip tunngavii oqaatsinut allanut naleqqussarlugit tulluarsarneqarneq ajormata atuisussat namminneq ilikkartussaavaat aqqup qanoq taaneqartassanera. Aqqit allat ‘d’-rtallit, soorlu Naduk, taakku qanga kuissutaasimasut kalaallit aqqisut maanna taamatut allallugit kuissutaasinnaanngillat, Amerikamiut qanga nunatsinniissimasut allassimanerat naapertorlugit pilersuupput.
‘Inuuneq’ atertut qinnutigineqaqqippoq. Inuit Aqqinik Akersisartut sinnerlugit NM-ip akissutaa tunngavigalugu Oqaasiliortut oqaaseq ‘inuuneq’ atertut akuerissallugu tapersernartinngilaat. Siornatigullu isummerneq allanngortinneqarnavianngitsoq aamma erseqqissaatigaat, ilanngullugu danskisut ateq Liv-ip , isumaa værnimut tunngasuusoq taamatut qinnuteqartumut ilanngullugu nassuiaatigineqaannassaaq.
- Allat
Eqqartorneqartut allat tassaapput oqaatsit isumaasa assigiinnginnerat: naami isumaqarmat naagga, naamik isumaqarluni soqanngitsoq, peqanngitsoq.Aappaattut papir kalaallisut qanoq taagorneqartarnera ordboginilu qanoq allaqqanera aamma eqqartorneqarpoq. Pappiara, pappial’a, pappiliaq il.il. pappial’a-nngorneranut nassuiaatigineqarpoq qanga qallunaat siullit ilaatigut Norgemit kingoqqisut /r/ issulittoq /r/ nerilittarmiunngitsoq atugarisimammassuk, soorlu oqarunik Kaal’at. Taasarneranik ilitsersuisartut /r/ qulimigut ’sivitsuummik pusingasumik’ ikkussivigisaq atortarpaat, soorlu ortuupar’i taaniaraanni.
Siulittaasup oqaatigaa qulaani naassuiaatit tunngavigalugit qasseersiutinngortinnerani pappiarat-mik allassimasassasut, tamatumanili oqalunnikkut atuineq assigiinngisititaartoq paasinarpoq.
Inussiarnersumik inuulluaqqusilluta
Carl Chr. Olsen Katti Frederiksen
Siulittaasoq Allatsi