Nunat Aqqinik Aalajangiisartut Decembarip 17-anni 2008-mi Oqaasileriffimmi ataatsimiinnerat
Peqataasut.: Carl Christian Olsen, , Tukummeq Qaavigaq, Karl Elias Olsen, Stephen Heilmann aamma Abia Abelsen.
Allatsi: Lisathe Møller Kruse.
Oqaluuserineqartut makkuupput:
- Tikilluaqqusineq
- Imaqarniliap akuerinera (novembari 26-anni ataatsimiinnermit imaqarniliaq)
- Nunat aqqinut Alleruusat-nut Allerillat-nullu tunngasoq
- Ujarassuit Kangerluat-nut tunngasoq
- Nunat aqqi Sioqqap kitaatunginnguaniittut (nunat aqqi tallimat pineqarput)
- Qeqertaq Sermitsiap kitaatungaaniittoq Qeqertaarsukasik-mik Nasuakasik-millu ateqartinneqartumut tunngasoq
- Exel-fil 1250 (Umiarsualivissiffiit: Paamiut aamma Qeqertarsuup kujataaniittoq Takisup Qeqertarsua)
- Exel-fil 1351 (Nuummi Nuullu eqqaani umiarsualivissiffiit)
- Nunat aqqi aalajangikkat avammut paasissutissiissutigineqartarnissaat pillugu eqqartuineq
- Taasariaqartut allat
1. pillugu
Ataatsimiinnerup aallartinnerani Nunat Aqqinik Aalajangiisartunut siulittaasoq CCO tikilluaqqusivoq.
2. pillugu
Novembari 26-anni 2008-mi Nunat Aqqinik Aalajangiisartut ataatsimiinnerannit imaqarniliaq akuerineqarpoq.
3. pillugu
Paamiut saavani qeqertap aqqa nalunaarsugaatigeriigarput “Alleruusat” Paamiuni nunat aqqinik ilisimasalinnit naqqiissuteqarfigineqarpoq. Nalunaarsugaatigeriikkagut aallaavigalugit qeqertaq Alleruusat qeqertat marluk imminnut attuumaannangajattut aappaaniippoq avannarliulluni. Paamiunili nunat aqqinik ilisimasaqartut naqqiissutigivaat qeqertaq “Alleruusat”-nik ateqanngitsoq qeqertalli taakku marluk Allerillat-nik ateqartut nalunaarutigalugu. Paamiuni nunat aqqinik ilisimasallit naqqiissutaat Nunat Aqqinik Aalajangiisartut akuerivaat.
4. pillugu
Immap assingani 1300-mi Nuup kangerlorujussuata ilaani kangerluk Ujarassuit Paava-nik ateqartinneqartutut nalunaarsorneqarsimasoq Lisathe Møller Kruse-mit ilumoornersoq misissorneqarpoq. Nuup kangerluani nunaqarfikumi Uummannami perortoq Efraim Hansen paasiniaaffigereerlugu paasineqarpoq immap aqqa Ujarassuit Paavat kangerluup paavaniittoq, kangerluttaalu Ujarassuit Kangerluat-nik ateqartoq.
Nunat Aqqinik Aalajangiisartut Efraim Hansenip nassuiaataa akueraat, taamalu kangerlua Ujarassuit Kangerluat-nik ateqartutut nalunaarsugaataalerlunilu Kort- og Matrikelstyrelsenikkormiunut immap assingani 1300-mi kangerluk Ujarassuit Paavat-nik ateqartinneqarsimagaluartoq Ujarassuit Kangerluat-nngorteqquneqassaaq.
5. pillugu
Nunat aqqi Qeqertarsuatsiaat Paamiullu akornanni Sioqqap kitaatungaaniittut immallu assingani 1212-miittut pillugit Paamiuni aalisartut piniartullu siulittaasuat Nikolaj Knudsen suleqatigineqarpoq. Nikolaj Knudsenip nunat aqqinik ilisimasallit pissarsiareriarlugit nunat aqqinik nalunaarsueqatigivai, suleqatigisai tassaallutik Paamiut eqqaani nunat aqqinik ilisimasaqarluartut arfineq pingasuusut.
Nunat aqqi nunat aqqinik ilisimasalinnit nalunaarsorneqaqqammersut Nunallu Aqqinik Aalajangiisartunit akuerineqaqqammersut tallimaapput, ukuullutik: Qisukut (VIG), Qisukut Kujalliit (Ø), Sioraq Kujalleq (Ø), Sioraq Avannarleq (VIG), kiisalu Qisukut Kujalliit Avaliat (Ø).
6. pillugu
Qeqertaq Sermitsiap kitaatungaaniittoq Qeqertaarsukasik-mik ateqartutut nalunaarsugaatigineqartoq allatut aamma ateqartinneqartartoq ilisimaneqarmat misissugassatut aalajangerneqarnerata kingorna Nuummiutoqqat utoqqartariligaasa ilaat Kristian Heilmann taanna pillugu paasiniaaffigineqarpoq. Kristian Heilmannip oqaatigivaa qeqertaq taanna namminneq Nasuakasik-mik ateqartillunikku, Qoornormiunngooq taamanikkut aqqusaarlugu ingerlasarnikut Qeqertaarsukasik-mik ateqartissimagunarpaat.
Nunat Aqqinik Aalajangiisartut eqqartoreerlugu qeqertaq pineqartoq pisortatigoortumik Nasuakasik-mik ateqartussatut aalajangiuppaat.
7. pillugu
Nunat Aqqinik Aalajangiisartut nunat aqqi nalunaarsugaatigeriikkat immap assingani 1250-miittut misissorpaat. Naqinnerliugaalunnguit naqqiissutigineqartut aaqqinneqartussatut oqaatigineqartut saniatigut allanik oqaatigisassartaqanngilaq.
Nunat aqqi pineqartut bilagimi exel-filiusumi imatut atilinniipput: kort1250.xls.
8. pillugu
Nunat Aqqinik Aalajangiisartut nunat aqqi nalunaarsugaatigeriikkat immap assingani 1351-miittut misissorpaat.
Ikerasak Aqissersiorfiup Ulaajuullu akornaniittoq Nordløbet-itut ateqartinneqarluni nalunaarsugaatigereerneqartoq aalisartumit Apollo Egede-mit oqaatigineqarpoq Aqissersiorfiup Ikerasaa-nik taasaritsik. Nunat Aqqinik Aalajangiisartut Nordløbet-imik ateqarunnaarluni Aqissersiorfiup Ikerasaa-nik ateqartutut ateqartilerlugu aalajangiuppaat.
Nuup umiarsualiviani talittarfiit aqqaneq marluusut immap assingani 1351-mi tamarmik qallunaatut ateqartinneqartut atuisunit kalaallisut ateqartinneqarnersut Lisathe Møller Kruse-mit misissorneqarput. Illoqarfiup iluani aternik akisussaaffik Kommuneqarfik Nuummiimmat paasiniaaffigineqarput talittarfiit kalaallisut atii nalunaarsugaatigineraat. Paasinarsivorli nalunaarsugaatiginngikkat. Kommuneqarfik Nuummi atorfillip Frederik Holmip Lisathe Møller Kruse piumaffigimmagu nammineq kalaallisut nutsiinnarsinnaagai, talittarfinnik atuilluartuusut aalisartut Nuummiutoqarlu Kristian Heilmann paasiniaaffigivai talittarfiit pineqartut kalaallisut ateqartinneraat. Paasinarsivorlu kalaallisut ateqartitertut, taamaattumik Nunat Aqqinik Aalajangiisartut talittarfinnik atuisuusut ataqqillugit talittarfiit kalaallisut ateqartinneqartut immap assingani 1351-mi kalaallisut ateqartussatut KMS-ikkormiunut nalunaarutigineqassasut aalajangiuppaat. Ukuuppullu:
- Kutterkaj → “Innannguup Talittarfia”-nngortinneqarpoq
- E-lige Atlantkaj, Kystpassagerkaj, Skonnertkaj, kiisalu W-lige Atlantkaj → “Umiarsuit Talittarfiat”-nngortinneqarlutik.
- Fiskerikaj → “Fabrikip Talittarfia”-nngortinneqarluni
- Monteringskaj aamma Monterings- og anlægskaj → “Amutsiviup Talittarfii”-nngortinneqarlutik
- Sandlosningskaj → “Siorartaatit Talittarfiat”-nngortinneqarluni
- Anlægsplads for tankskibe → “Orsiaatit Talittarfiat”-nngortinneqarluni
- Trawlerkaj → “Aalisartut Talittarfiat”-nngortinneqarluni
- Tidevandstrappe → “Tidevanstrappe”-uinnartinneqarluni.
Nunat aqqi pineqartut immap assingani 1351-miittut bilagimi exel-filiusumi imatut atilinniipput: kort1351.xls.
9. pillugu
Nunat Aqqinik Aalajangiisartunut ilaasortaasup Karl Elias Olsenip siunnersuutigisimavaa nunat aqqi aalajangikkat avammut paasissutissiissutigineqartarnissaat pisariaqaraluartoq. Siunnersuutaa ilalerneqarluni ataatsimiinnermi eqqartugassatut ilanngunneqarmat Nunat Aqqinik Aalajangiisartunut ilaasortaasut oqallisigivaat.
Karl Elias Olsenip nunat aqqi aalajangikkat avammut paasissutissiissutigineqarsinnaanerannut tunngatillugu taakkartugai tassaapput: Aalajangersimasumik radiukkut aallakaatitsisalersinnaaneq, atuagassiaqartariaqaraluarneq, filmiliortoqarsinnaanerlu.
Isummat assigiinngitsut annissorneqarput. Ilaatigut radiukkut aallakaatitsissagaanni nunat aqqi sumiissusersiffigiuminaassammata iluaqutaanavianngitsoq, taamaallaalli Nunat Aqqinik Aalajangiisartut suut suliassarineraat pillugu radio iluaqutiginiarneqarsinnaasoq.
Ilaasortaasut amerlanerit quppersagaaqqanik atuagassiaqartalersinnaaneq iluaqutaalluarsinnaasutut isiginngilaat, ilaatigut peqqutigitinneqarluni siornatigut quppersagaliat iluamik atorneqartarsimannginnerat.
Filmiliorsinnaaneq iluaqutaalluartussatut isigineqarpoq, qanorpiarli imaqartussaasoq aalajangiunneqanngilaq. Stephen Heilmannip KNR TV saaffigeqquaa oqarluni saaffigineqartuugunik tassunga tunngasumik filmiliorsinnaanermut qujamasussagaluaqisut.
Oqallisigineqartut naggaserlugit Inatsisartut Kulturudvalgiani ilaasortat qaaqquneqartariaqartut aalajangiunneqarpoq. Tassa Oqaasileriffimmi suliarineqartartut suliassarpassuusinnaasullu soqutiginaateqartut aningaasanilli naleqartut eqqartorneqarnissaat kissaatigineqarmat.
10. pillugu
—————————–
Carl Chr. Olsen Lisathe M. Kruse
Siulittaasoq Allatsi