Oqaasiliortut Oqaasileriffik peqatigalugu
periusissatut iliuusissatullu pilersaarutaat 2021-2024

Immikkoortumi Pingaarnersiuineq, anguniagassat suliassartaallu-mi nassuiaatigineqartut, pingaarnersiuinermut anguniagassatullu siunniussanut tunngasut, Oqaasiliortut aalajangersarpaat, suliassalli ataatsikkut suliarineqarsinnaannginnerat pissutigalugu qanoq periuseqartoqassanersoq immikkoortumi matumani nassuiaatigineqassaaq.Suulluunniit suliassat Oqaasiliortut suliassaannut tunngasut Oqaasiliortunit isummerfigineqarsimassapput, suliassartaasali ineriartortinneqarnerat inaarsarneqarnerallu Oqaasileriffiup sulisuisa isumagissavaat.
Suliat inaarsarneqareersimasut – suligasuartitsinerit ilanngullugit naammassineqareersimasut – akuerisassanngorpata Oqaasiliortunut saqqummiunneqassapput akuerineqarlutillu. Taamaalillutik inatsimmi aalajangersarneqartoq naapertorlugu kikkunnut tamanut atugassanngortinneqassapput, aamma pisortat suliffeqarfiini assigisaannilu. Tamanna pereerpat Oqaasiliortut atugassanngortitaat Oqaasileriffiup tamanut nittarsaatissavai.

Allattaatsip eqqortumik malitsinneqarnissaanut tunngasumik Oqaasiliortut suli ulloq manna tikillugu suliniuteqanngillat. Qanoq allattarnissaq allattaatsillu malittarisassai meeqqat atuarfianni ilinniarneqartarput saniatigullu allattaatsimut tunngasuni apeqqutit pineqartillugit ordbogini allassimasut kisimik najoqqutarineqarsinnaallutik.

Allattaatsip malittarisassaasa tunngaviinik ilitsersuusiorneq najoqqutassiornerlu

Allattaatsip malittarisassaasa tunngavii Landsrådip ileqqoreqqusaa kalaallit allattaasianni allannguutissat pillugit 1973-imi akuerineqartumi aalajangersagaapput. Taanna amerlasuunit ilisimaneqanngilaq, arlaannaatigullu siammarterneqarsimanani. Kalaallisut eqqortumik allannermut malittarisassatut pisortatigoortut, massakkullu allattaatsimi kukkuneqakulasut ajornakusoortinneqartullu tunngavigalugit, allattaatsip malittarisassaanik erseqqissakkanik ilitsersuusiortoqarlunilu allannermut najoqqutassanik suliaqartoqassaaq, kingornalu tamanut siammarterneqarlutik.

Allattaatsimi kukkuneqakulasut ajornakusoortinneqartullu inissinnissaannut paasiniarnissaannullu Oqaasileriffimmi tusagassiorfinnut oqaatsitigut kiffartuussisoq atorluarneqassaaq. Taassuma ulluinnarni tusagassiuutitigut oqaatsit malinnaaffigisarpai kukkusartagaallu nalunaarsorlugit anngullugillu naqqiissuteqartarlunilu. Tamanna pillugu oqaatsit allattaatsimilu malittarisassat tusagassiuutitigut kukkuneqakulasut oqaatsitigut kiffartuussisup eqqummaariffigai, taamaattumillu ilisimasat paasisimasallu pioreersut atorluarlugit allattaaseq pillugu qaammarsaatissanik ilitsersuutinik najoqqutassanillu Oqaasileriffik ineriartortitsissaaq. Kingorna taakku tamanut nittarsaanneqassapput siammarterneqarlutillu, ilaatigut Oqaasileriffiup nittartagaatigut, Oqaasileriffiup Facebookiatigut, Oqaasileriffiup nutaarsiassaataasigut saniatigullu ilitsersuutinik najoqqutassianillu atuarfeqarfinnut, ilinniarfeqarfinnut suliffeqarfinnullu nassiussuisoqarluni.

Oqaasileriffiup nittartagaatigut allattaatsip malittarisassaanik qaammarsaaneq

Kalaallisut allattaatsit malittarisassai Oqaasileriffiup nittartagaani immikkut qupperniliuunneqassapput. Quppernermi tassani nassaarineqarsinnaassapput allattaatsip malittarisassaasa tunngavii Landsrådip ileqqoreqqusaa kalaallit allattaasianni allannguutissat pillugit 1973-imeersumi allassimasut. Taakku tamanut paasiuminarsarneqarlutik nittarsaanneqassapput immikkoortukkuutaarlugillu ilitsersuusiorneqassallutik, makku: 

• aqqit, kisitsisit, oqaasersiat, naalisaatit, killiffilersuutit, oqaatsit kukkuneqakulasut, oqaasilerinermut tunngasut, kiisalu sumiorpaluutinut tunngasut.

Oqaasileriffiup Facebookiatigut allattaatsip malittarisassaanik qaammarsaaneq

Oqaasileriffiup nittartagaatigut allattaatsip malittarisassaanik qaammarsaanerup saniatigut allattaatsimut tunngasunik Oqaasileriffiup Facebookiatigut sapaatip akunneranut ataasiarluni saqqummiussisoqartassaaq allattaatsimut erseqqissaatinik naatsunnguanik. 

Allattaatsip malittarisassaanik nutaarsiassatigut qaammarsaaneq

Allattaaseq pillugu qaammarsaatit takinerusut nassuiaatissartaqarnerusut, sukumiinerusumik ilitsersuutit paasissutissallu Oqaasileriffiup nutaarsiassaasigut qaammatikkuutaartumik saqqummersartukkut saqqummiunneqartassapput.

Allattaatsip malittarisassaanut tunngasut nutartigassat

Oqaatsinik malittarinninnermut atatillugu ilisimalikkat allattaatsimut tunngatillugu nutartigassaqarneranik nalilersuinermut tunngaviusassapput, tamatumunnga ilanngullugit kalaallisut allannermi naalisaatit.

Killiffilersuutinik naalisaatinillu suliaqarneq

Killiffilersuutit piffissami sivitsulersumi nutarterneqarlutik naqqaniit suliarineqarput, katillugit inunnit tallimanit. Maanna inaarsaanermut killipput, tamannalu naammassippat Ilinniusiorfik kalaallisullu atuartitsinermi siunnersortit peqatigalugit nalilersorneqarnissaa pingaaruteqarpoq. Oqaasiliortunut aasaq 2021 nallertinnagu aalajangiiffigisassanngortinneqassapput. Killiffilersuutit Oqaasiliortunit akuersissutigineqareerpata tamanut saqqummiunneqassapput, kiisalu atuarfeqarfiit, ilinniarfeqarfiit suliffeqarfiillu nassiussiffigineqassallutik.

Oqaatsit katersat allagaatillu katersat tunngavigalugit malittarinninneq ingerlassaaq. Oqaatsit katersat Katersani (Oqaasileriffiup oqaatsinik katersuiviani) nalunaarsorneqartarnerat ingerlaannassaaq, taamatullu allagaatit katersorneqarnerat Allagaatinik katersuivimmi ingerlaannassalluni.

Oqaatsit isumaat nikissimasut allanngorsimasulluunniit Katersani nalunaarsorneqartassapput, taamatullu oqaasersiat, oqariartaatsit oqaasilioriaatsillu nutaat katersorneqarlutik, sumi qanorlu atugaaneri ilanngullugit nalunaarsorneqassallutik.

Katersalerisut ukiumut marloriarlutik Oqaasiliortunut nalunaarusiortassapput oqaatsit nutaat qassit ikkunneqarsimanerat pillugu, tamatumalu saniatigut oqaatsit isumaasa nikissimanerannut tunngasut ilanngullugit nalunaarutigisassallugit. Nalunaarusiornermi kalaallit oqaasiisa patajaallisarneqarnerannut ineriartortinneqarnerannullu pingaaruteqarsinnaasut suugaluartulluunniit ilisimatitsissutitut Oqaasiliortunut apuunneqartassapput, pisariaqarpallu qanoq iliuuseqartoqarnissaanik, ass. allannguisoqarnissaanut innersuussutitaqartassallutik.

Oqaatsinik malittarinninnermut tunngatillugu nalunaarutissanut assersuutaasinnaasut:

Oqaatsinik malittarinninnermut atatillugu Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfiup nalilersuisarfianeersut suleqatigineqartassapput. Meeqqat atuarfianni allattariarsornermi inaarutaasumik naammassissutit tunngavigalugit suut kukkuneqarnerusarnersut suullu eqqumaffigineqartariaqarnersut nalunaarsorneqartassaaq, taamaalillutik allattaatsip malittarisassiorneqarnerani tamakku immikkut iliuuseqarfigineqarsinnaanissaannik nalilersuutinut ilaasinnaassallutik.
Oqaatsinik malittarinninnerup Oqaasiliortut tikkuuttassavai suut allattaatsimi ilitsersuusiarineqassanersut suullu immikkut eqqumaffigineqassanersut. Oqaatsinik malittarinninnermut atatillugu ilisimalikkat Oqaasileriffiup ukiumoortumik nalunaarusiamini tamanut takusassianngorlugit saqqummiuttassavai.

Oqaasiliortut taaguusersuutinik suliaqarnerminni najoqqutassartik taaguusersuutinullu tunngatillugu suleriaasissartik 10.02.21-mi ataatsimiinnerminni aalajangersarpaat. Najoqqutassaq Oqaasiliortut siunissami taaguusersuuserineranni najoqqutaasassaaq.

Najoqqutassiornermik saniatigut taaguusersuutit ukiuni tulliuttuni sisamani naammassisassat Oqaasiliortut 07.01.21-mi ataatsimiinnerminni aalajangersarpaat.

Taaguusersuuserinermi suleriaasissaq

1. Piareersarneq aalajangiuteriigassanillu aalajangiineq.
   
   1. Taaguusersuutit suliaqarfimmut ataatsimut imaluunniit suliaqarfiit kattullugit suliarineqassanersut aalajangerneqassaaq.
   2. Atuakkanik, ilinniutinik, ordboginik, nittartakkanik, taaguusersuutinik il.il. atorneqartussanik/najoqqutarineqartussanik toqqartuisoqassaaq.
   3. Taaguutit isumasiuutaat sumi nassaassaanersut paasiniarneqareerpata isumasiuutit sorliit atorneqassanersut aalajangersarneqassaaq.
   4. Suliamut immikkut ilisimasallit piffissap ilaani suleqataasussat kikkuussanersut toqqarneqassapput.
   5. Kikkut kalaallisut taaguutissanik Oqaasiliortunut innersuussisussatut piukkunnarnersut paasiniarneqareerpat toqqarneqassapput.
   6. Isumasiuutit qallunaatuujuppata qanoq iliorluni kalaallisut nutserneqassanersut aalajangerneqassaaq.
   7. Oqaatsit sorliit aallaavigalugit taaguusersuutit suliarineqassanersut aalajangerneqassaaq.
   8. Taaguusersuutit qanoq annertutigissanersut aalajangerneqassaaq.
   9. Taaguusersuutini taaguutit paasissutissartaallu sorliit ilaatinneqassanersut aalajangerneqassaaq.
2. Taaguutinik katersineq.
3. Isumasiuutinik katersineq.
4. Isumasiuutit suliamut immikkut ilisimasalimmut kukkunersiortillugit misissortinneqassapput.
5. Kalaallisut taaguutinik katersineq.
6. Kalaallisut taaguutinik innersuussisussat taaguutinik Oqaasiliortunut innersuussassaminnik suliaqassapput.
7. Taaguusersuutit Oqaasiliortunut akuerisassanngortinneqassapput.

Taaguusersuutit ukiuni tulliuttuni ineriartortinneqartussat naammassisassallu

Oqaasiliortut 2021-mi taaguusersuutit naammassisassaat

• Matematikkimi taaguusersuutit 700-t miss. (inaarsagassat)
• Tusagassiornermi taaguusersuutit 320-t miss. (inaarsagassat)
• Pinngortitalerinermi taaguusersuutit 750-it miss. (nangiinaarsagassat)
• Inatsimmi tunngaviusumi taaguusersuutit 600-t miss. (inaarsagassat)

• Aningaasaqarnermi taaguusersuutit 500-t miss. (nutaat)

Oqaasiliortut 2022-mi taaguusersuutit naammassisassaat

• Kinguaassiuutitigut atornerluinermut taaguusersuutit 220-t miss. (nangitassat)
• Sarfamut sakkortuumut taaguusersuutit 13-it miss. (nangitassat)
• Aningaasaqarnermut taaguusersuutit 1.000-t miss. (nutaat)
• Allaffissornermi taaguusersuutit 500-t miss. (nutaat)

Oqaasiliortut 2023-mi taaguusersuutit naammassisassaat

• Allaffissornermi taaguusersuutit 1.000-t miss. (nangitassat)
• Isiginnaartitsinermi taaguusersuutit 200-t miss. (nutaat)
• Inatsisilerinermi taaguusersuutit 300-t miss. (nutaat)

Oqaasiliortut 2024-mi taaguusersuutit naammassisassaat

• Inatsisilerinermi taaguusersuutit 1.200-t miss. (nangitassat)
• Aatsitassarsiornermi taaguusersuutit 1.500-t miss. (nutaat)

Oqaasileriffimmi taaguusersuuserinermi iliuusissat

Oqaasileriffimmi sulisut 2021 aallarnerfigalugu taaguusersuuserinermik suliaqartussamik ataatsimik ilapput, Oqaasileriffimmi taaguusersuutinik suliaqartut marlunngorlutik. Aappaa taaguusersuuserinerup saniatigut Oqaasiliortunut allatsitut aamma atuuffeqarpoq. Oqaasileriffimmi taaguusersuuserisut marlunngornerat ilutigalugu taaguusersuuserinermik suliat ataqatigiissaagaanerusumik pilertornerusumillu suliarineqalissapput. 

Suliaqarfinni assigiinngitsuni kalaallisut taaguusersuutit suliaqarfinni immikkut ilisimasalinnik peqateqarluni ineriartortinneqartassapput, taamaattorli aningaasat immikkut ilisimasalinnut atugassat killeqarnerat eqqumaffigalugu ingerlanneqassallutik.

Oqaasiliortut taaguusersuutinik akuersigaangata tamakku erngerlutik Taaguutaasivimmut ilanngunneqartassapput, taamatullu tamanit akuerisat nutaanerpaat atorneqariaannanngortassallutik.

Taaguutinik sukkanerusumik nittarsaassisarnissami iliuusissaq

Kalaallisut oqaatsit eqaannerusumik atorneqaleriartussappata ineriartortinneqartuaannassappatalu suliaqarfinni assigiinngitsuni taaguusersuutinik pilersuisoqartuarnissaa pisariaqarluinnarpoq. Oqaasileriffimmi taaguusersuuserisut marlunngornerat iluaqutissiingaatsiassaaq, taamaattorli taaguusersuutinik pisariaqartitsisut piaartumik tamakkerlugit pilersorneqarsinnaanerat suli killeqassaaq.

Taaguutinik pisariaqartitsisunut pilertornerusumik pilersuisinnaajumallutik Oqaasiliortut 10.01.21-mi ataatsimiinnerminni aalajangerput taaguusersuutinik akuersisarnerup saniatigut oqaatsinik nalunaarsuiffinnik (ordlistinik) pioreersunik, ukiorpassuarnilu suliffeqarfinnit nutserisoqarfinnillu najoqqutarineqartuarsimasunik, (ilaatigut pissarsiarineqarsimasunik sulili akuerineqarsimanngitsunik), Oqaasileriffiup nittartagaatigut tamanut atugassianngorlugit saqqummiussisalissallutik. 

Taaguutinik nalunaarsuiffiit tamakku kingusinnerusukkut taaguusersuuserinermik suleriaaseq najoqqutaralugu suliareqqinneqarsinnaapput Oqaasiliortunullu akuerisassanngortinneqarsinnaallutik. Tamatuma kinguneranik suliffeqarfiit nutserisoqarfiillu ordlistiutaannik Oqaasileriffik noqqaassuteqassaaq, tamannalu 2021-p ingerlanerani naammassiniarneqassaaq.

Taaguusersuuserinermi siunissami iluaqutissiissutaasinnaasut

Suliaqarfinni assigiinngitsuni ilisimasalinnut aningaasat atugassat killeqarnerat pissutigalugu suleqatigineqarsinnaasut killeqartarput. Aningaasartaqanngikkaangat suliaqarfinnik ilisimasallit suleqataanissaminnut kajumikkaluarlutik naamiiginnartarnerat Oqaasileriffiup misilittagaqarfigaa. Ajornartorsiut tamanna ilaatigut qaangerniarneqarsinnaavoq suliffeqarfinnik pisussaaffiliinikkut. 

Suliffeqarfiit assiginngitsut ilisimasalinnik peqataatitsinissamik/suleqataatitsinissamik pisussaaffilerneqarsinnaasuuppata suliaqarfinnut taaguusersuutinik ineriartortitsiniarnermi oqilisaaqataassagaluarpoq, tamannalumi suliffeqarfinnut iluaqutissiingaatsiassagaluarluni.

Tamatumunnga tunngatillugu taaneqarsinnaavoq namminneq aningaasaliinermikkut Oqaasileriffik suleqatigalugu taaguutinik ineriartortitsisoqartarmat, tamakkualu ilaat suli suliarineqarput:

• Pinngortitaleriffik, Elmyndighed i Grønland, Greenland Oil and Industry Associasion, Ilinniusiorfik (Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfik), Suliffigissaasut (Arbejdsmiljøråd), KANUKOKA.

Oqaatsit eqqussat ilaatigut oqaasersiaatiinnarlugit atorneqartarput, ilaallu kalaallisut taaguuserneqartarlutik. Oqaasileriffiup oqaatsinik katersaataani tamakkua ilaat katersorneqarsimapput immikkut nalunaarsorneqaratik, sulili amerlapput inunni atugaasut katersorneqarsimanngitsulli.

Maanna oqaatsit eqqussat inunni atugaareersut katersorneqarsimanngitsulli Katersat atorlugit nalunaarsorneqartalissapput, Oqaasiliortunullu ukiup affakkaartumik oqaatsinik malittarinninnermut atatillugu ilisimatitsissutigineqartassallutik.

Oqaatsit eqqussat kalaallisut taartissaqalereersimanngitsut Oqaasiliortunut ilisimatitsissutaareertillugit Oqaasiliortut aalajangiiffigisassavaat kalaallisut taartissaannik pilersussanerlugit oqaasersiatulluunniit atortiinnassanerlugit. 

Oqaatsit eqqussat Oqaasiliortunit kalaallisut taaguusikkat oqaatsit akuerisat akornannut Taaguutaasivimmut ilanngunneqartassapput. 

Oqaatsit eqqussat ilaqarput nunat tamalaat akornanni atugaasunik kalaallisut taaguuserneqarnissaminnut ilaatigut tulluanngitsunik, ass. iPad, tablet il.il. Taama ittut oqaasersiaanerat atuinnarlugu Katersani nalunaarsorneqartassapput. 

Allagaatinik katersat amerliartortillugit oqaatsit eqqussat amerlanerit nalunaarsugaatigineqalissapput, pingaartumik allaaserisat nutaajunerusut katersaatigineqalerpata. Tamanna ilutigalugu oqaatsinik eqqussanik kalaallisut taaguusiisarneq ataavarnerulissaaq.

Avammut siammarterutit

Avammut nittarsaassinermut Oqaasileriffiup atorsinnaasai tallimanut immikkoortinneqarsinnaapput: Nittartagaq, Facebook, Youtube, Instagram aamma Nutaarsiassat e-mailikkoortut.

Oqaatsinut, allattaatsimut assigisaannullu ilitsersuutit qaammarsaatillu, aalajangiussanik paasissutissiissutit Oqaasiliortullu akuerisaannik saqqummiussinerit Oqaasileriffiup nittartagaa, Facebookia, Oqaasileriffiullu nutaarsiassaatai aqqutigalugit saqqummiunneqartassapput.

Attaveqatigiinnermut atugassiat

Avammut siammarterutit saniatigut attaveqaqatigiinnermut atugassiat assigiinngitsut marluupput: Oqaasileriffiup e-mailia aamma oqarasuaataa: +299 384060

Oqaatsit pillugit ilitsersuinerit siunnersuinerillu attaveqaqatigiinnermik piumasaqaatitallit e-mailikkut oqarasuaatikkullu Oqaasileriffiup ulluinnarni ingerlattarpai.

Katersinermut nalunaarsuinermullu atugassiat

Oqaatsit, oqaasersiat, oqariartaatsit oqaasilioriaatsillu nutaat katersukkat nalunaarsukkallu tamarmik, oqaatsit eqqussat ilanngullugit, Katersaniittassapput. 

Oqaatsinik malittarinninnermik misissuineq pingaarnertut pisassaaq Allagaatinik katersuivik aqqutigalugu, tassanilu naammattuukkat Katersanut nalunaarsorneqartassapput.

Taaguusersuutit akuerisat oqaatsillu eqqussat taartaat

Taaguusersuutit akuerisat aammalu oqaatsit eqqussat kalaallisut taartaat, Oqaasiliortut akuerisimasaat, Taaguutaasivimmiissapput.

Inuit aqqi kalaallisut pilerfillit akuersissutigineqartut

Inuit aqqi kalaallisut pilerfillit Oqaasiliortut ilanngullugit akuersussutigisarpaat. Inuit aqqi kalaallisut pilerfillit akuerisat tamarmik Oqaasileriffiup nittartagaani  takuneqarsinnaapput, Oqaasiliortunillu akuerineqaraangamik erngerlutik ikkunneqartarlutik. Tamakkua saniatigut kalaallisut aternik akuersissuteqarnissaminnut Oqaasiliortut najoqqutassaat nittartakkamiipput, taamatullu inuit aqqi kalaallisut pilerfeqanngitsut qinnutigineqassatillugit qanoq iliortoqarnissaanik ilitsersuut nittartakkami allassimassaaq.

Oqaasileriffimmi qarasaasiakkut ikiuutit ineriartortinneqartut

Oqaasileriffimmi qarasaasiakkut ikiuutit oqaasilerissutillu ineriartortinneqartut 2021-p ingerlanerani ilitsersuusiuunneqassapput atoruminarsarneqarlutillu, tamatumalu saniatigut Oqaasileriffiup nittartagaa atoruminarsarneqassalluni.

Ilitsersuinissamik, qaammarsaanissamik kiisalu pisortanik inunnillu sullissinissamik Oqaasiliortut pisussaaffiinik saqqummiinerit Oqaasileriffiup aaqqissuuttassavai, 2021-llu ingerlanerani tamakku pilersaarusiorneqassapput.